اسدالله خسروی: اخبار لغو معامله فروش هواپیمای مسافری به ایران از سوی آمریکا در حالی انتشار یافت که کارشناسان معتقدند معامله ایران با آمریکا در خرید هواپیما از ابتدا کاملا اشتباه بوده است. به گزارش «وطنامروز»، پس از اعلام خروج آمریکا از برجام توسط ترامپ مقامات ارشد آمریکایی نیز بلافاصله اعلام کردند شرکتهای هواپیمایی باید مطابق دستوری که صادر میشود عمل کنند و مجوز شرکتهای هواپیمایی مسافری برای فروش هواپیما به ایران لغو شود. این در حالی است که خروج آمریکا از برجام موجب توقف قراردادهای ۴۰ میلیارد دلاری فروش هواپیماهای بوئینگ و ایرباس به ایران میشود. به گزارش بلومبرگ، خروج آمریکا از برجام موجب توقف فروش هواپیماهای بوئینگ و ایرباس به ایران میشود. اعلام دونالد ترامپ مبنی بر اینکه آمریکا دوباره تحریمهای لغوشده به موجب توافق هستهای را علیه ایران برقرار خواهد کرد، امیدهای دو شرکت هواپیماسازی بوئینگ و ایرباس برای فروش 40 میلیارد دلار هواپیما به ایران را از بین برده است. استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا به خبرنگاران گفت: مجوزهای صادراتی هر دوی این شرکتها برای فروش هواپیما به ایران لغو خواهد شد. لغو این قراردادها همچنین موجب از دست رفتن فرصتهایی برای شرکت آمریکایی بوئینگ و شرکت فرانسوی ایرباس میشود. به دلیل اینکه بیش از 10 درصد از قطعات استفاده شده در هواپیماهای ایرباس ساخت شرکتهای آمریکایی است، این شرکت نیز برای فروش هواپیماهایش به ایران به مجوز دولت آمریکا نیاز دارد. ایرباس گفته قبل از تصمیمگیری درباره نحوه واکنش به شرایط جدید، تبعات خروج آمریکا از برجام را «به دقت آنالیز» خواهد کرد. سخنگوی شرکت ایرباس گفته، تصمیمگیری شرکت در این زمینه «مقداری زمان خواهد برد.» گوردون جاندرو، معاون شرکت بوئینگ هم در بیانیهای اعلام کرد: «ما درباره گامهای بعدی با دولت آمریکا مشورت خواهیم کرد. در کل این فرآیند، ما به تبعیت از دستورالعملهای دولت آمریکا ادامه خواهیم داد.» هرچند دولت اوباما مجوز فروش هواپیماهای ایرباس و بوئینگ به ایران را در اواخر سال 2016 صادر کرده بود اما شرکتهای هواپیماسازی خطمشی بسیار متفاوتی در قبال سفارشات شرکتهای ایرانی در پیش گرفته بودند. شرکت ایرباس فروش هواپیما به ایران را در فهرست سفارشات خود ثبت کرده و 3 فروند هواپیما به ایران تحویل داده بود و شرکت اروپایی ایتیآر هم 8 فروند هواپیمای توربوپراپ به ایران تحویل داده بود. بوئینگ هرگز معامله با شرکت ایرانایر را نهایی نکرده بود و پس از روی کار آمدن ترامپ، چشمانداز خود از آینده برجام را تنزل داده بود. دنیس مویلنبورگ، مدیر شرکت بوئینگ پیشتر گفته بود: ما تحویل هواپیماها به ایران را همراستا با فرآیندهای دولت آمریکا برای امسال به تعویق انداختهایم.
مجوز فروش هواپیما به ایران باطل میشود
وزیر خزانهداری آمریکا گفت: مجوز فروش هواپیما به ایران باطل میشود. «استیو منوچین» وزیر خزانهداری آمریکا سهشنبهشب پس از اعلام تصمیم این کشور برای خروج از توافق هستهای، به جمع خبرنگاران آمد. به نوشته «رویترز»، او با بیان اینکه تحریمهای ایران بلافاصله احیا شده، گفت یک دوره تنفس 3 تا 6 ماهه برای کاهش روابط تجاری کنونی شرکتهای خارجی با ایران در نظر گرفته شده است. از جمله تحریمهایی که به گفته او احیا میشود، تحریم مربوط به فروش هواپیماهای مسافری و قطعات این هواپیماها به ایران است. او گفت: مجوز صادره برای شرکتهای بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران لغو میشود. او به زمان لغو مجوزها اشاره نکرد اما بر اساس دستورالعمل منتشرشده از سوی خزانهداری، ابطال مجوزها ظرف 90 روز صورت میگیرد. پس از حصول توافق هستهای، تنها شرکت بوئینگ برای فروش بیش از 100 فروند هواپیمای مسافری با خطوط هواپیمایی ایرانی قراردادهایی به ارزش بیش از 20 میلیارد دلار امضا کرد. شرکت ایرباس هم قراردادهای مشابهی با ایران امضا کرده است. شرکت اروپایی ایرباس پس از خروج آمریکا از برجام نیز اعلام کرد این تصمیم را مورد بررسی قرار خواهد داد و این کار زمان میبرد. رینر اوهلر، مدیر ارتباطات ایرباس گفت: «ما به دقت در حال تحلیل این اعلام هستیم و گامهای بعدی را همراستا و سازگار با سیاستهای داخلی خود و با تعهد به تحریمها و قوانین کنترل صادرات ارزیابی خواهیم کرد.» ایرانایر 200 هواپیمای مسافری به ارزش 8/38 میلیارد دلار بر اساس فهرست قیمتی سفارش داده است که شامل 100 هواپیما از ایرباس، 80 هواپیما از بوئینگ و 20 هواپیما از شرکت ایتالیایی- فرانسوی ایتیآر است. تمام این قراردادها به مجوزهای آمریکا وابسته است .
تعیینتکلیف هواپیماهای برجامی ۲ هفته دیگر
مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران گفت: درباره قراردادهای خرید هواپیما از ایرباس و بوئینگ به مدت ۲ هفته بررسیهای لازم را انجام میدهیم و پس از آن نظر خود را درباره این قراردادها و وضعیت خرید هواپیما اعلام میکنیم. فرزانه شرفبافی اظهار کرد: با توجه به سیاستهای دولت و اظهارات رئیس جمهوری، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران درباره قراردادهای خرید هواپیما از کمپانیهای ایرباس و بوئینگ به مدت 2 هفته بررسیهای لازم را انجام میدهد.
معامله با آمریکا در خرید هواپیما اشتباه بود
معاون پیشین سازمان هواپیمایی کشور درباره فرجام معاملات خرید هواپیما میان ایران و 2 شرکت بوئینگ آمریکا و ایرباس فرانسه پس از خروج آمریکا از برجام به «وطن امروز» گفت: وزارت راه باید عواقب معامله با کشوری را که به تعهدات بینالمللی کمتوجه است مدنظر قرار میداد. علیرضا منظری با بیان اینکه معامله با آمریکا در خرید هواپیما از سوی ایران از ابتدا کاملا اشتباه بود، تصریح کرد: بیتردید قرارداد معامله خرید هواپیما باید طوری منعقد میشد تا به مسائل سیاسی گره نخورد. نماینده اسبق ایران در «ایکائو» گفت: تصمیمگیران خرید هواپیما باید استراتژی خاصی را برای خرید هواپیما تعریف میکردند و انرژی خود را برای خرید هواپیما صرف معامله با آمریکا نمیکردند، چرا که میتوانستند نسبت به خرید هواپیماهای دست دوم پیشرفته از دیگر کشورها غیر از آمریکا اقدام کنند.