سیف‌الله نجاریان: تاریخ همواره آبشخور مناسبی بوده برای آنهایی که اهل دقت هستند. تاریخ برای آنهایی که از سر تامل و دقت به سرگذشت پیشینیان توجه نمی‌کنند، بی‌شک دستاورد زیادی ندارد اما آنهایی که به اتفاقات و حوادث گذشته از سر عبرت‌آموزی و پند گرفتن می‌نگرند، می‌توانند از تاریخ درس‌های بسیاری بگیرند. در این بین داستان‌نویسان و هنرمندان نیز می‌توانند با رفتن سراغ رویدادهای تاریخی از وقایعی سخن بگویند که شاید در لابه‌لای برگ‌های تاریخ به دست فراموشی سپرده شده و بهتر است از عبارت گم شدن در صفحات تاریخ برای آنها سخن گفته شود. این نکته ریشه در آن دارد که نویسنده‌ها و هنرمندان کمتر در تاریخ دقیق شده و از روی تامل و دقت به رویدادهای تاریخی نگاه نکرده‌اند. رمان «آسمان آبی‌ شب» نوشته «عباس قاضی‌زاده» از آثاری است که نویسنده از روی توجه به تاریخ و اهمیت مساله به آن رجوع کرده و آن را از لابه‌لای صفحات تاریخ برای خواننده خود بیرون کشیده است. در این رمان خواننده با داستانی سیاسی- دینی پیرامون حوادث بهمن‌ماه سال ۶۰ در شهر آمل مواجه می‌شود و تلاش می‌کند با استفاده از زبان هنر، یکی از وقایع مهم تاریخ پس از انقلاب اسلامی را برای خواننده خود بازگو کند. رویدادی که در آن بخشی از مردم به خاطر زیاده‌خواهی برخی زیاده‌خواهان و تمامیت‌طلبان کشته شدند. از آنجا که در روزگار «نبرد روایت‌ها» به سر می‌بریم، بیان کردن وقایع و رویدادهای تاریخی با هدف تبیین آنها و شکل هنری دادن به آنها می‌تواند در پیروزی در این نبرد نقش بسیار زیادی داشته باشد و توجه به این مهم یکی از موضوعاتی است که اغلب از سوی فعالان فرهنگی و هنری و همچنین برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران حوزه فرهنگ با غفلت روبه‌رو می‌شود. این کتاب از این حیث یکی از آثاری است که در مسیر ساخت یک روایت همسو با گفتمان انقلاب اسلامی حرکت می‌کند و تولید چنین آثاری باید بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد. نویسنده در این کتاب به منظور یادآوری ماجراهای ششم بهمن 60 و حمله گروهی از مارکسیست‌ها به شهر آمل، فضایی را رقم ‌زده تا خواننده با مطالعه آن در جریان ماوقع اتفاقات و درگیری‌های نیروهای انقلاب اسلامی و جریان مقابل قرار گیرد. این اثر از این حیث اهمیت دارد که این واقعه در وصیتنامه حضرت امام خمینی(ره) نیز اشاره شده ولی پیش از این در فضای ادبیات مورد توجه قرار نگرفته بود. از این حیث اتفاقی که قاضی‌زاده با خلق این اثر رقم ‌زده در نوع خود گام بسیار مهمی است که باید این اقدام او را ستایش کرد، زیرا توانسته با یک اثر داستانی، یک روایت تاریخی را برای خواننده غیرتخصصی تاریخ بازگو کند و او را در جریان یکی از اتفاقات مهم سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی که جنگ تحمیلی نیز در غرب و جنوب کشور در جریان بود، قرار دهد؛ اتفاقی که نشان می‌دهد درخت انقلاب اسلامی از همان ابتدا مورد هجوم و آسیب بوده و با جانفشانی از آن محافظت شده است. این رمان با محوریت آشنایی یک فرد مسیحی با زنی مسلمان شکل گرفته است. سپس این دو تصمیم به ازدواج با یکدیگر می‌گیرند و با توجه به اینکه آن فرد مسیحی باید به دین اسلام وارد شود و آن را بپذیرد، به همین خاطر تصمیم می‌گیرد با آن آشنا شود. در این مسیر او با 5 نوع از اسلام که در جامعه رایج بوده آشنا می‌شود و به دنبال اسلام واقعی است. در واقع نویسنده کوشش دارد تصویری از تفسیرهای به‌رأی که از سوی برخی مسلم‌نماها ارائه می‌شود تا بتوانند راحت‌تر در پوشش اسلام دست به رفتارهای نفسانی خود بزنند، نشان دهد. ماجرای «نؤمن ببعض و نکفر ببعض» که در قرآن کریم به صراحت درباره برخی مسلمین به آن اشاره شده، در «آسمان آبی شب» از سوی نویسنده با زبان داستان مطرح و مورد اشاره قرار گرفته است. در واقع نویسنده کوشش کرده نشان دهد آنجا که ما نفعی از اسلام نمی‌بریم چیزی جدا از آن خلق می‌کنیم و به اسم اسلام به کار می‌بریم. این رفتار پس از پیروزی انقلاب اسلامی در میان برخی مسؤولان و مردم رشد کرد و به همین خاطر گاهی شاهد نوعی اسلام التقاطی در جامعه هستیم. یکی از نکاتی که درباره این اثر می‌توان مورد اشاره قرار داد، مساله زبان و نثر است. نویسنده در این اثر از زبانی خشک و نثری خسته‌کننده برای بیان داستان خود استفاده کرده است. اتفاقی که گاهی با توصیف‌های نویسنده بشدت اغراق‌آمیز شده و خواننده از این میزان توصیف‌های خشک و حتی گاهی زیاد از حد متحیر می‌شود. رمان  «آسمان آبی‌ شب» اثر عباس قاضی‌زاده از سوی نشر کتابستان معرفت در ۳۱۹ صفحه با قیمت ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان منتشر شده است. اثری که ادامه تولید نمونه‌های مشابه آن از حیث محتوا می‌تواند تبدیل به انبوهی از آثار مرتبط در این عرصه شود و خواننده را از منظر روایت تاریخی، بی‌نیاز کند.