گروه سیاسی: وندی شرمن، سرپرست تیم آمریکایی در مذاکرات هستهای معتقد است با خارج شدن آمریکا از برجام، ادامه این توافق هستهای بسیار سخت است. شرمن که قائممقام وزارت خارجه آمریکا بود، درباره دلایل آمریکا برای اولویت دادن به توافق هستهای و قرار دادن موضوعات منطقهای و برنامه دفاع موشکی ایران هم توضیحاتی ارائه کرد و گفت اجتماع همه این موضوعات در قالب یک مذاکره، غیرممکن بود و به همین خاطر آمریکا ترجیح داد ابتدا برنامه هستهای ایران را متوقف کند، آنگاه سراغ دیگر حوزهها برود. او درباره خروج آمریکا از برجام هم میگوید در جریان مذاکرات، همتایان ایرانیاش مرتب از او درباره تضمینهایی برای جلوگیری از خروج آمریکا از برجام سوال میپرسیدند اما او به ایرانیها گفته هیچ راهی برای اینکه اطمینان پیدا کنند آمریکا از توافق خارج نمیشود، وجود ندارد!
مذاکرات ایران با اروپا برای گرفتن تضمینهای محکم ادامه دارد. سرپرست تیم مذاکرهکننده آمریکاییها در مذاکرات هستهای میگوید ادامه توافق بدون آمریکا بسیار سخت است. از سوی دیگر، وزیر خارجه فرانسه نیز همچنان میگوید روش اروپا برای تضعیف بنیه دفاعی ایران و عقب راندن ایران از منطقه بهتر از روش دولت ترامپ است. لودریان از اظهارات اخیر وزیر خارجه آمریکا انتقاد و ابراز نگرانی کرده که رویکرد دولت آمریکا منجر به تضعیف روحانی در داخل ایران میشود، البته در اظهارات لودریان این موضوع آشکار شده که اروپا و آمریکا در راستای فشار بر ایران برای محدود کردن برنامه دفاع موشکی و عقبنشینی از سیاستهای منطقهای کاملا همنظر هستند.
با این حال، علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی دیروز تصریح کرد اگر اروپا به دنبال سوءاستفاده از خروج آمریکا از برجام و افزایش فشار بر ایران در موضوعات منطقهای و موشکی باشد، قطعا ایران در رویکرد سیاست خارجی خود تجدیدنظر خواهد کرد.
شرمن آیه یأس خواند
وندی شرمن، قائممقام وزارت خارجه آمریکا در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما و سرپرست تیم مذاکرهکننده این کشور در مذاکرات هستهای ایران و قدرتهای جهانی در گفتوگو با رادیو نیویورکر در پاسخ به سوالی درباره روند مذاکرات هستهای و نقش او در این فرآیند، گفت: من مذاکراتی نه فقط در خارج بلکه در داخل نیز ترتیب دادم. من با کنگره مذاکره کردم، با اندیشکدههای واشنگتن مذاکره کردم، به طور قطع با همکاران بینسازمانی خود رایزنی کردم، من با اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج [فارس] مذاکره کردم. من درباره نفت ایران و تجارت ایران در جهان مذاکراتی داشتم، همچنین گهگاهی نیز با ایران مذاکره کردم. وی ادامه داد: اگر بخواهید کار را درست انجام دهید این فرآیند پیچیدهای خواهد بود. به طور قطع شما باید برای کنار رفتن از پای میز مذاکره آمادگی داشته باشید و جان کری (وزیر خارجه آمریکا) تا آخر، این روند را همراه با مونیز (وزیر انرژی آمریکا) هدایت کرد؛ کسی که با دانش خود در زمینه فناوری هستهای به ما پیوست. حتی جان کری نیز چندین بار آماده بود همچون من از مذاکرات کنارهگیری کند اما در نهایت به توافق دست یافتیم. به گزارش ایسنا، مقام پیشین آمریکا درباره مخالفت دونالد ترامپ با برجام از همان آغاز رقابتهای انتخاباتیاش و اینکه از ابتدا تهدید به خروج از آن کرده بود، اظهار داشت: ما قطعا میدانستیم این احتمال (لغو توافق) وجود دارد. همتایان ایرانیمان مرتب از ما میپرسیدند چگونه باید اطمینان یابند که واشنگتن توافق را لغو نمیکند. ما به آنها پاسخ میدادیم هیچ راهی برای آن وجود ندارد، همانطور که من نیز راهی ندارم که بدانم شما نیز توافق را لغو نمیکنید. توافق باید تا حد امکان همانطور که پایدار و ماندگار است خوب هم باشد. شرمن در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا به وعدههای خود عمل کرده است، گفت: تا جایی که سیاستهایمان به ما اجازه میدهد در این زمینه خوب عمل میکنیم و این درباره ایران نیز صدق میکند. این مساله درباره همه کشورها همینطور است. وی درباره مخالفت ترامپ و متحدانش با توافق هستهای و اینکه آن را بدترین توافق ممکن میخوانند، تصریح کرد: رئیسجمهور و مخالفان توافق این [انتقادات] را میگویند، چون توافق هستهای شامل موضوع موشکهای بالستیک و فعالیتهای منطقهای ایران نمیشود اما چیزی که همه باید بدانند این است که وقتی شما در اثنای مذاکرات هستید، این توافق 110 صفحه دارد که پر از جزئیات فنی است و اگر ما همه این مسائل را که ایران نیز به طور قطع تمایلی به رایزنی دربارهشان نداشت روی میز مذاکره میگذاشتیم به این معنی بود که ایران میگفت خب! اقداماتی درباره برنامه موشکی بالستیک خود انجام میدهیم اما این بدان معنی است که سانتریفیوژهای بیشتری خواهیم داشت و به غنیسازی در تاسیسات زیرزمینی خود ادامه خواهیم داد. شرمن افزود: بنابراین در چنین شرایطی شما علیه خودتان درباره آن چیزی که بیشترین اهمیت را داشت مذاکره میکنید و آن جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای بود. قائممقام پیشین وزارت خارجه آمریکا با تکیه بر ادعاهای واهی غرب و واشنگتن در گذشته درباره برنامه هستهای کشورمان، گفت: اما ما فقط برای عدم دستیابی ایران به بمب اتم مذاکره کردیم و تحریمهای دیگر علیه این کشور شامل تحریمهای موشکی بالستیک، تحریمهای حقوق بشر، تحریمهای قراردادهای تسلیحاتی و... به قوت خود باقی ماند. واضح بگویم ما برای پیشبرد تلاشهایمان برای بازگرداندن شهروندان آمریکایی که در ایران بازداشت یا ناپدید شدهاند باید این مذاکرات را ادامه دهیم اما اگر بخواهیم همه این موضوعات را روی میز مذاکره قرار دهیم در راستای منافع ملیمان نخواهد بود. وی در پاسخ به سوالی درباره رویکرد اروپاییها برای حفظ برجام، اظهار داشت: کشورهای اروپایی در روزهای اخیر اعلام کردهاند میخواهند بدون آمریکا نیز توافق را ادامه دهند. از نظر من این کار بسیار سخت خواهد بود. با این حال من آنها را به دلیل تلاشهایشان تحسین میکنم چرا که معتقدم این توافق در راستای منافع ملیمان است اما نمیدانم اینکه اجازه دهیم ایران به غنیسازی اورانیوم بازگردد چگونه ما را امنتر میکند. به نظر میآید رئیسجمهور فکر میکند به نفع امنیت ملی ما است. دیپلمات پیشین آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا پس از ماهها تعامل با مقامات ایرانی در مذاکرات هستهای هنوز با آنها ارتباط دارد؟ گفت: بله! همانطور که بسیاری در آمریکا این ارتباط را دارند. وقتی شما روابط دیپلماتیک ایجاد میکنید براحتی آن را کنار نمیگذارید.
ابراز نگرانی فرانسه از ضعیف شدن روحانی
شروط دوازدهگانه مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا درباره آنچه او اقداماتی که باید ایران انجام بدهد دانسته؛ در واقع جزئیات همان 3 شرط دونالد ترامپ برای پذیرش تعهدات برنامه جامع اقدام مشترک است. آمریکاییها حالا پس از خروج از توافق هستهای میگویند در شرایطی به میز مذاکره با ایران باز میگردند که این شروط 12 گانه از سوی ایران انجام شود. اروپاییها اما معتقدند تضعیف ایران در حوره دفاعی و منطقهای باید از طریق توافق هستهای انجام شود اما رویکرد دولت آمریکا موجب تضعیف دولت حسن روحانی میشود. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه در همین رابطه اظهارداشت: توافق هستهای با ایران نمرده است.وی همچنین گفت رویکرد کنونی آمریکا در برابر ایران امکان گفتوگو را ایجاد نخواهد کرد و به تقویت جریانهای منتقد تعامل با غرب منجر خواهد شد. وزیر خارجه فرانسه گفت: «ما با این روش موافق نیستیم چرا که مجموعهای از تحریمها که علیه ایران به کار گرفته خواهند شد، به مذاکره منتهی نمیشود و برعکس باعث تقویت محافظهکاران و تضعیف روحانی میشوند.» وی در عین حال گفت پاریس هم مانند آمریکا در زمینه موشکهای بالستیک ایران و جاهطلبیهای منطقهای این کشور نگرانی دارد اما توافق هستهای در سال 2015، بهترین امکان برای جلوگیری از تولید بمب اتم در این کشور را فراهم میکند.