رسانههای اروپایی میگویند هند میخواهد خرید نفت از ایران را متوقف کند. یک ماه بعد از اعلام 2 بانک هندی و همچنین شرکت هندی «ریلاینس» مالک بزرگترین مجموعه پالایشگاهی این کشور درباره کاهش روابط اقتصادی با ایران، روز پنجشنبه نیز رویترز به نقل از 2 منبع آگاه در صنعت نفت هند نقل کرده که وزارت نفت هند از پالایشگاههای این کشور خواسته است خود را برای روبهرو شدن با هر احتمالی آماده کرده و به فکر جایگزینهایی برای نفت ایران باشند. رویترز اوایل ماه جاری نیز خبری درباره کاهش 15 درصدی خرید نفت هند از ایران منتشر کرده بود. در واکنش به این خبر، وزارت نفت کشورمان اعلام کرد هند در سال مالی جدید ۲۰۱9-۲۰۱8 میانگین خرید نفت از ایران را افزایش خواهد داد. اما حالا موضوع فراتر از 15 درصد رفته و مساله توقف واردات نفت ایران از سوی هند مطرح شده است. مواضع مطرح شده در یک ماه اخیر از سوی مسؤولان هندی در شرایطی مطرح میشود که محمدجواد ظریف در همین بازه یعنی یک ماه پیش به این کشور سفر کرده است؛ سفری که بنا بر آنچه بیژن زنگنه مطرح کرده بسیار راهگشا و مانعی در برابر تنگناهای احتمالی در حوزه فروش نفت بوده است.
به گزارش تسنیم، وزارت نفت هند از پالایشگاههای این کشور خواسته است برای «کاهش چشمگیر یا به صفر رساندن» واردات نفت ایران از ماه نوامبر آماده شوند. این مطلب را 2 منبع در صنعت نفت هند به رویترز اعلام کردهاند؛ مسالهای که بهزعم این خبرگزاری غربی نخستین نشانه از واکنش هند به فشار ایالات متحده برای قطع پیوندهای تجاری با ایران است. هند پیشتر گفته بود که تحریمهای یکجانبه اعمالی از سوی ایالات متحده را به رسمیت نشناخته و به جای آن از تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل پیروی میکند. اما این منابع در صنعت نفت هند میگویند دهلینو- که پس از چین دومین خریدار نفت ایران است- برای حفظ دسترسی خود به نظام مالی ایالات متحده مجبور خواهد شد دست به اقداماتی بزند. این منابع گفتهاند وزارت نفت هند روز پنجشنبه نشستی را با پالایشگاههای این کشور برگزار کرده و آنها را به یافتن جایگزینهایی برای نفت ایران ترغیب کرد. یکی از این منابع به رویترز گفته است «هند از پالایشگاهها خواسته است خود را برای هر احتمالی آماده کنند، زیرا وضعیت در حال تغییر و تحول است. ممکن است کاهشی چشمگیر رخ دهد یا اصلا هیچ وارداتی انجام نشود». به نوشته رویترز، طی دور پیشین تحریمها، هند یکی از معدود کشورهایی بود که به خرید نفت ایران ادامه میداد، هرچند واردات خود را کاهش داد زیرا حملونقل، بیمه و کانالهای بانکی به خاطر تحریمهای اروپاییها و آمریکا در تنگنا قرار گرفته بود. اما این منابع گفتهاند این بار وضعیت متفاوت است. یک منبع گفته است «شما هند، چین و اروپا را یکسو دارید، و ایالات متحده را سوی دیگر... در حال حاضر ما واقعا نمیدانیم چه کار کنیم، اما در همان شرایط خود را برای روبهرو شدن با هر احتمالی آماده میکنیم». این در حالی است که نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز تاکید کرده بود گفتوگویش با نخستوزیر هند درباره ایران سازنده بوده است. هیلی که برای دیدار با مقامات هندی به دهلینو سفر کرده بود به شبکه اندیتیوی این کشور گفت لازم است هند درباره «رابطهاش با ایران بازنگری کند». وی همچنین گفت در دیدار روز پنجشنبه با نخستوزیر هند درباره کاهش واردات نفت از ایران «گفتوگویی سازنده» داشته است. نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل در این گفتوگوی تلویزیونی گفت: «همگی ما باید درباره اینکه چه کسی را برای تجارت انتخاب میکنیم، دوباره فکر کنیم. من به عنوان یک دوست فکر میکنم هند نیز باید تصمیم بگیرد که آیا [ایران] کشوری است که میخواهد به تجارت با آن ادامه دهد. بله! من با نخستوزیر مودی چنین گفتوگویی داشتم. یک گفتوگوی سازنده بود». پیش از این نیز یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا به صراحت از متحدان ایالات متحده خواست تا ماه نوامبر واردات نفت از ایران را به صفر برسانند.
هند: بر اساس منافعمان عمل میکنیم
اما مطالبه آمریکا از هند درباره ایران با واکنش وزیر نفت هند مواجه شد. پرادهان، روز پنجشنبه در واکنش به درخواست آمریکا برای توقف واردات نفت خام از ایران گفت دولت هند «براساس منافع ملی [خود] عمل خواهد کرد». طبق گزارش فرستپست، دهارمندرا پرادهان، وزیر نفت هند در پاسخ به این پرسش که دیدگاهش درباره گزینههای آمریکا در مقابل دولت هند که شامل توقف واردات نفتخام از ایران از چهارم نوامبر یا مواجه شدن با تحریمهای اقتصادی است، چیست، گفت: «ما بر اساس منافع خودمان پیش خواهیم رفت». وزیر هندی در ادامه افزود: «منابع بازارهای ما طی سالهای اخیر بشدت گسترش یافته است... در واقع هیچ کشور تولیدکننده نفتی وجود ندارد که ما امروز از آن نفت خام خریداری نکنیم. ما حتی قراردادهایی را با برونئی منعقد کردهایم». مسالهای که به گفته وزیر نفت هند باعث شده تأمین نفت این کشور بهخاطر تهدید آمریکا به اعمال تحریمها در معرض هیچ تهدید و اختلالی قرار نداشته باشد. بر اساس این گزارش، مساله تحریم نفت ایران از سوی هند در حالی مطرح است که این کشور در سختترین شرایط تحریمی نیز واردات نفت از ایران را متوقف نکرده بود.