امیر رشیدی: اعتراضات بی‌سابقه اردن که یک هفته به طول انجامید، دولت «هانی الملقی» را به زیر کشید و پادشاه را وادار کرد دریافت مالیات‌های بیشتر را متوقف کند، در حالی که این افزایش مالیات‌ها بخش اصلی طرح‌های ریاضت اقتصادی است که صندوق بین‌المللی پول برای کاهش بدهی سالانه اردن در نظر گرفته است.
اعتراضات چگونه شکل گرفت؟
این اعتراضات علیه قانون افزایش مالیات بر درآمد و بالا رفتن قیمت‌ها در ماه مه گذشته در پایتخت اردن شروع شد و به سرعت به سایر شهرهای این کشور انتقال پیدا کرد و تظاهرات‌هایی در شهرهای اربد (شمال)، الکرک (جنوب)، الرمثا (شمال) و السلط، الزرقا و المفرق (وسط) برپا شد و به موجب آن راه‌های اصلی بین شهرها مانند پایتخت و جرش (شمال) و راه السلط به سمت الغور و راه بحرالمیت به سمت ناعور و راه فرودگاه به سمت امان (پایتخت) بسته شد.
شرکت‌کنندگان در این اعتراضات شعارهایی مانند «هرگز کوتاه نمی‌آییم»، «برای زندگی همراه ذلت آفریده نشده‌ایم، بلکه برای زندگی همراه آزادی آفریده شده‌ایم» و «مردم خواهان برافتادن دولتند» سردادند.
این اعتراضات پس از آنکه اتحادیه‌های صنفی طرفدار اعتصاب نیز به این جریان پیوستند، از لحاظ سیاسی و ملی عمق بیشتری پیدا کرد و این امر موجب همبستگی ملی عظیمی همراه با اعتصاب و اعتراض شد.
اتحادیه‌های صنفی به طور مستقیم وارد مساله شده و از اعتراضات حمایت و بر خواسته‌های مردمی مبنی بر برکناری دولت و انحلال مجلس تاکید کردند.
فرمان پادشاه اردن به دولت برای کاهش قیمت انواع سوخت و برق در کم کردن شدت اعتراضات موفقیت‌آمیز نبود، بلکه تاثیر معکوس داشت و اعتراضات را گسترده‌تر کرد؛ صحنه‌ای که به گفته تحلیلگران سیاسی 2 اتفاق در تاریخ اردن را یادآوری می‌کند: یکی اعتراضات سال 1989 معروف به «هبه النیسان» و دیگری جریان نهضت مردم اردن همزمان با بیداری اسلامی سال 2011.
اکتبر سال 2012 اتحادیه‌های آموزگاران و مهندسان و مهندسان کشاورزی به‌خاطر تصمیم دولت مبنی بر بالا بردن قیمت بیشتر مواد مصرفی بویژه مواد نفتی، اعتصاب‌های عمومی در بیشتر شهرهای اردن برقرار کردند که به اعتراضات گسترده اقشار مختلف مردم کشور انجامید. این اعتراضات مکمل مثلث اعتراضات گذشته تاریخ اردن است که خاندان هاشمی را با چالشی عمیق مواجه می‌کند. به نظر می‌رسد اردن نخواهد توانست در طولانی‌مدت از چالش این خشم انباشته شده در خانوار‌های اردنی که طی نسل‌ها لب به اعتراض نگشوده‌اند، بیرون آید.