گروه سیاسی: رئیسجمهور آمریکا شامگاه دوشنبه به وقت ایران در یک نشست خبری اعلام کرد بدون هیچ پیششرطی حاضر است با ایران گفتوگو کند. به گزارش «وطنامروز»، اظهارات ترامپ در شرایطی مطرح میشود که او از ابتدای روی کار آمدن تقریبا از هیچ اقدامی علیه ایران فروگذار نکرده است. پاره کردن برجام بهرغم اینکه ایران به تمام تعهدات خود در توافق هستهای عمل کرده است از شاخصترین اقدامات ضدایرانی او به شمار میرود. «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا روز دوشنبه در کنفرانس خبری مشترک با نخستوزیر ایتالیا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا تمایل دارد با «حسن روحانی»، رئیسجمهور ایران دیدار کند، گفت: «من آمادهام با هر کسی دیدار کنم. من به ملاقات اعتقاد دارم». به گزارش تسنیم، رئیسجمهور آمریکا گفت: «من مطمئناً اگر ایرانیها بخواهند با آنها دیدار خواهم کرد. نمیدانم الان آماده هستند یا نه». وی توافق هستهای «برجام» را «مضحک» توصیف کرد و گفت به مشارکت آمریکا در این توافق پایان داده است. ترامپ مدعی شد ایرانیها در نهایت با آمریکا مذاکره خواهند کرد. ترامپ گفت: «من به توافق ایران خاتمه دادم. توافق مضحکی بود. من تصور میکنم آنها (ایرانیها) در نهایت تمایل به ملاقات خواهند داشت و من هر موقع آنها بخواهند آماده دیدار هستم. من این کار را از موضع قدرت یا ضعف انجام نمیدهم، فکر میکنم ملاقات کردن کار مناسبی است». رئیسجمهور آمریکا در پاسخ به سوالی دیگر درباره اینکه آیا پیششرطی برای این دیدار دارد، گفت: «هیچ پیششرطی [ندارم]. هر موقع آنها بخواهند [حاضر به گفتوگو هستم]». ترامپ اضافه کرد: «هر موقع بخواهند آماده دیدار هستم. این برای ایران خوب است، برای ما خوب است و برای دنیا خوب است. پیششرطی وجود ندارد، اگر آنها بخواهند دیدار میکنم».
آنچه مسلم است رفتار ترامپ از هیچ قاعده مشخصی پیروی نمیکند. او به هیچوجه تعادل سیاسی ندارد و این موضوع بیش از همه در سخنرانیهایش مشخص است. اظهارنظر ترامپ آنقدر متناقض با رفتار دولت آمریکا در قبال ایران بود که به فاصله چند ساعت بعد از آن، کاربران شبکههای اجتماعی موجی از اقدامات دولت ترامپ علیه ایران از جمله خروج یک جانبه از توافق هستهای را بازخوانی کردند. برخی کاربران نیز اولین گام ترامپ برای اثبات ادعاهایش را عدم اعمال تحریمهای پیش رو در آبانماه دانستند. به عبارت دیگر، افکار عمومی ایران در پاسخ به این ادعای رئیسجمهور آمریکا تاکید کرد ادعای مذاکره بدون پیششرط با رفتارهای دولت آمریکا در قبال ایران هیچ تناسبی ندارد.
پمپئو برای ترامپ شرط گذاشت!
به فاصله کمتر از یک روز، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا اظهارات رئیسجمهور این کشور را مشروط کرد! پمپئو ضمن حمایت از سخنان ترامپ اما مذاکره با ایران را در صورتی ممکن دانست که ایران رفتارش را تغییر دهد. به عبارت دیگر کاخ سفید در یک چرخش 180 درجهای از مذاکره بدون پیششرط به همان مواضع پیشین و طرح شروط دوازدهگانه رسید. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با سیانبیسی گفت از خواسته ترامپ برای دیدار با سران ایران حمایت میکند. وی افزود: ما این موضوع را پیشتر گفته بودیم. رئیسجمهور خواستار دیدار برای حل مشکلات است. اگر ایرانیها تعهدی برای تغییرات اساسی در رفتار با مردم خود، کاهش رفتار بد و دستیابی به توافق هستهای که به طور واقعی مانع از اشاعه هستهای شود، بدهند، در آن صورت همانطور که رئیسجمهور گفت وی آماده است تا بنشیند و با آنها گفتوگو کند.
پیشنهاد برجامی شرمن به ترامپ
واکنشهای انتقادی و طنزآمیز به سخنان متناقض ترامپ درباره مذاکره با ایران تنها به کاربران شبکههای اجتماعی و چهرههای سیاسی غیرآمریکایی ختم نمیشود. وندی شرمن، مذاکرهکننده سابق آمریکا نیز به این سخنان واکنش نشان داد. شرمن در واکنش به مذاکره بدون پیششرط ترامپ، خطاب به وی تاکید کرد شرط ایرانیها برای مذاکره احتمالا بازگشت آمریکا به توافق هستهای است. حساب توئیتری منتسب به شرمن نوشت: «آقای رئیسجمهور! ایران ممکن است یک پیششرط داشته باشد: پیوستن [آمریکا] به جمع کشورهای حامی برجام که ضمانت میکند ایران هیچگاه نمیتواند به سلاح هستهای دست پیدا کند». در کنار این واکنش، کارشناسان آمریکایی اندیشکده «شورای آتلانتیک» نیز تأکید کردند با توجه به اقدامات خصمانهای که طی ماههای گذشته دولت آمریکا در قبال ایران در پیش گرفته، حسن نیت «دونالد ترامپ» برای گفتوگو با ایرانیها زیر سوال رفته است.
پالس منفی دولت
اما درخواست ترامپ برای مذاکره با ایران با واکنش حمید ابوطالبی نیز مواجه شد. مشاور رئیسجمهور در صفحه توئیتر خود نوشت: احترام به ملت بزرگ ایران، کاهش خصومتها و بازگشت آمریکا به برجام، هموارکننده مسیر سنگلاخ کنونی است. مشاور روحانی همچنین نوشته است: سال گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل پس از تهدید ملت بزرگ ایران، موضوع ملاقات 2 رئیسجمهور مطرح شد؛ اکنون هم پس از خروج از برجام، ملاقات بدون پیششرط عنوان میشود! کسانی که به گفتوگو به عنوان روش حل اختلافات در جوامع متمدن باور دارند، باید به ابزار آن هم ملتزم باشند.
کمال خرازی: ترامپ عاشق ملاقات برای ملاقات است
سیدکمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی نیز به پیشنهاد ترامپ برای ملاقات با روحانی واکنش نشان داد. رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در واکنش به پیشنهاد ترامپ برای ملاقات با حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، گفت: به نظر میرسد آقای ترامپ عاشق ملاقات برای ملاقات است و به نتایج ملاقاتهای خود و سخنان متناقض خویش چندان نمیاندیشد. وی افزود: ما با توجه به تجربه تلخی که از مذاکره با آمریکا و نقض مکرر تعهدات دولتمردان آن داشتهایم طبیعی است که ارزشی برای پیشنهاد وی قائل نباشیم. خرازی خاطرنشان کرد: ترامپ باید قبل از هر چیز خروج آمریکا از برجام را جبران کند و نشان دهد برای تعهدات اسلاف خود و قوانین بینالمللی احترام قائل است.
وزارت امور خارجه: آمریکا برای هیچکاری مطمئن نیست
طرح مذاکره بدون پیششرط با ایران از سوی ترامپ در حالی مطرح شده است که علاوه بر منتقدان دولت، مسؤولان دولتی بویژه دستگاه دیپلماسی نیز مذاکره با آمریکا را غیرمعقول عنوان کردهاند. انتقاد دولتیها از رفتار ترامپ در قبال ایران تا جایی بود که سال گذشته حسن روحانی در واکنش به درخواست مذاکره با آمریکا گفت تنها دیوانه با آمریکا مذاکره میکند. واکنش ایران به مذاکره با آمریکا در نشست خبری دوشنبه گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه نیز مطرح شد. قاسمی در پاسخ تاکید کرد واشنگتن برای هیچ کاری طرف مطمئنی نیست.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه درباره افزایش تنشها بین ایران و آمریکا و مطرح شدن بحثهای مذاکرات بین تهران و واشنگتن گفت: من نمیدانم شما به کجا استناد میکنید؛ این بحث رسانهای است و مقامی مطرح نکرده است. قاسمی درباره اینکه آیا تصمیمی برای مذاکره با آمریکا هست یا نه، گفت: ممکن است آمریکا یا بخشهایی از آمریکا آرزوهایی را مطرح کنند ولی پس از خروج غیرقانونی از برجام و سیاستهای خصمانه آنها و تلاششان برای فشار اقتصادی بر ملت ایران، فکر میکنم چنین بحث و امکانی وجود ندارد. با این وضعیت امکان گفتوگو وجود نخواهد داشت. آمریکا نشان داده غیرقابل اعتماد بوده و طرف مطمئنی برای هیچ کاری نیست.
از امضای کری تا پیششرط ترامپ!
در شرایطی که حتی مسؤولان وزارت امور خارجه نیز بارها بر غیرممکن بودن گفتوگو با آمریکا تاکید کردهاند اما برخی رسانههای داخلی همچنان در حال تئوریزه کردن حل مشکلات از طریق گفتوگو با ترامپ هستند. یکی از رسانههایی که در دولت سابق آمریکا با فونت درشت، «امضای کری تضمین است» را تیتر کرد و در روز اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، هیلاری کلینتون را تلویحاً برنده انتخابات معرفی کرد، روز گذشته نیز به استقبال سخنان ترامپ رفت. نکته قابل توجه اینکه با توجه به انتشار سخنرانی رئیسجمهور آمریکا در ساعات پایانی شامگاه دوشنبه و اتمام صفحهبندی عمده روزنامهها اما این روزنامه حامی دولت برای اینکه بتواند عکس روی جلد خود را به ترامپ اختصاص دهد نسخه جدید برای چاپ دوم منتشر کرد. به نظر میرسد این واکنش نیز مانند پیشبینی انتخابات ریاستجمهوری آمریکا تا مدتها دستمایه طنز شبکههای اجتماعی باشد.