محمد نجار صادقی: به گزارش «وطن‌امروز»، 48 ساعت دیگر اولین بسته تحریم‌های ایالات متحده آمریکا طبق گفته «جان هوک» رئیس بخش سیاست‌‌گذاری وزارت خارجه این کشور اجرایی می‌شود. فارغ از اتفاقات سیاسی که پیش یا پس از آن بخواهد رخ دهد، تبارشناسی این تحریم‌های اقتصادی می‌تواند دورنمای مناسبی برای مقابله یا حتی تبدیل به فرصت کردن این تهدیدها به مسؤولان و مردم بدهد. دولت آمریکا تاکنون جزئیات حوزه‌های تحریمی خود را معرفی نکرده است، البته به صورت کلی این کشور هیچگاه موارد تحریمی خود را به شکل شفاف و کامل پیش از اعمال تحریم اعلام نکرده است اما آنچه می‌توان از گفته‌های جان هوک فهمید این است که تحریم‌های جدید در مرحله اول 3 بخش طلا، خودرو و فلزات کلیدی را قرار است هدف قرار دهد.
فلزات کلیدی
ایران طی 30 سال گذشته همواره تحت تحریم فلزات کلیدی آمریکا بوده است، با این وجود تعریفی از فلزات کلیدی هیچگاه ارائه نشده است، این یعنی کلیدواژه تحریم فلزات کلیدی توسط این کشور برای افزودن فلزی جدید به لیست تحریم‌ها استفاده می‌شود. در حال حاضر آلیاژهای کاربردی در ساخت تسلیحات نظامی و موشک در کنار قطعات خاص مورد استفاده در صنعت ساخت هواپیما در کشور در لیست تحریم‌های سابق آمریکا قرار دارد. با این تفاسیر باید منتظر تحریم در فلزات جدید باشیم. بر این اساس به احتمال زیاد فلزات خام یا نیمه‌خام مانند آلومینیوم و آهن که بیشترین استفاده را در صنعت مسکن و پروژه‌های عمرانی دارد هدف تحریم‌ها خواهد بود.
البته ایران خود جزو بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان فلزات محسوب می‌شود و تحریم فلزات خاص نمی‌تواند تاثیر کوتاه‌مدتی بر تولید و صنایع وابسته بگذارد. البته راه مقابله با تحریم فلزات قطعا رسیدن به خودکفایی و ترسیم برنامه جامع تولید است.
طلا
ایران سرشار از منابع طلاست. در سال 1391 که تحریم طلایی ایران آغاز شده بود دولت تا توانست با دور زدن تحریم‌ها طلا وارد کشور کرد تا پشتوانه طلایی بالایی داشته باشیم، بعد از برجام هم پیش‌بینی می‌شد دولت بار دیگر از این فرصت استفاده کرده و طلا وارد کند. نمی‌دانیم دولت روحانی هم طلا وارد کرده یا خیر اما با توجه به لوکس بودن این کالا، تحریم طلا تاثیر چندانی بر اقتصاد نخواهد داشت.
خودرو
با خروج آمریکا از برجام تمام شرکت‌های خارجی تولید‌کننده خودرو یا حتی وارد‌کننده خودرویی که پس از برجام وارد کشورمان شده بودند ایران را ترک کردند. ژاپن با مزدا، کره‌جنوبی با هیوندا، فرانسه با پژو، رنو و سیتروئن وفاداری خود را در کمتر از یک ماه پس از خروج دونالد ترامپ از برجام به او نشان دادند. حالا آمریکا می‌خواهد در کنار این، واردات مواد اولیه تولید داخل را هم مسدود کند تا با این اقدامات به کلی صنعت خودروسازی ایران را از بین ببرد. بنا بر آماری که وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده است، داخلی‌ترین خودروهای کشور، شامل پژو 405 و پژو پارس تا مرز ۹۳ درصد، رانا 70 درصد، تندر 56 درصد، سمند دنا 70 درصد، پژو سیصد و یک 20 درصد در داخل کشور تولید می‌شوند و باقی قطعات آنها وارد می‌شود. در حال حاضر طبق آخرین آمار قرائت شده در اردیبهشت‌ماه امسال در صحن علنی مجلس شورای اسلامی یک میلیون نفر به صورت مستقیم در صنایع خودروسازی اشتغال دارند. نخستین تحریم خودرویی ایران تیرماه سال 1391 آغاز شد. طبق این تحریم‌ها تمام صنایع خودرو در بخش مواد اولیه، قطعات، خدمات فنی و مهندسی و خدمات پس از فروش از سوی دولت آمریکا تحت تحریم قرار گرفت. پژو و رنو در آن سال‌ها با پشت پا زدن به قراردادها صنعت خودروی ایران را تنها گذاشتند اما صنعت خودروسازی با وجود مشکلات فراوان به راه خود ادامه داد و در تحریم‌ها عقب‌نشینی نکرد. خودروسازان تا آنجایی که امکان داشت در زمینه قطعات خودکفا شدند تا جایی که وقتی وزیر صنعت فرانسه چند سال بعد به خیابان‌های تهران سر زد، از تعداد بالای محصولات پژو و رنو تعجب کرد! تحریم خودرو تهدیدی است که دوباره می‌تواند به فرصت تبدیل شود اگر مسؤولان خودروساز همتی مضاعف داشته باشند.