گروه بین‌الملل: روز گذشته عربستان در اقدامی غیرمنتظره و به دلیل انتقادهای مکرر دولت اتاوا از وضعیت حقوق بشر در این کشور، ضمن اخراج سفیر کانادا تمام روابط بازرگانی، معاملات و سرمایه‌گذاری‌های کانادا در این کشور را نیز به حالت تعلیق در‌آورد. عربستان «دنیس هوراک» سفیر کانادا را یک عنصر نامطلوب قلمداد کرده و به وی مهلت داده است ظرف 24 ساعت خاک ریاض را ترک کند. ریاض در چارچوب این اقدام، سفیر خود در کانادا را نیز برای رایزنی به این کشور فراخواند.
روابط عربستان و کانادا طی سال‌های گذشته به علت نقض حقوق بشر توسط سعودی‌ها و همچنین انتقادات کانادا از این موضوع چندان مطلوب نبوده است اما اکنون عربستان در اقدامی غیرمنتظره ضمن اخراج سفیر کانادا، از پایان مراودات 2 کشور سخن می‌گوید. هدف عربستان از این اقدام چیست و چرا ریاض این سیاست را اتخاذ کرده است؟ چه پیام یا پیام‌هایی در پس اقدام تیم تندرو سیاست خارجی عربستان وجود دارد؟ آیا آنان با قربانی کردن کانادا، درصدد ارسال پیامی به بقیه کشورهای غربی هستند؟ در همین ارتباط، رضا میرابیان، دیپلمات سابق در گفت‌وگو با «وطن امروز» اعلام کرد: «اقدام عربستان را بیشتر باید در چارچوب سیاست پیشگیرانه و استراتژی پیشدستانه تحلیل و بررسی می‌کنم یعنی عربستان در قالب این ژست سیاسی این پیام را به سایر کشورهای اروپایی و آمریکا مخابره کرده است که دست گذاشتن روی این موضوع واکنش شدید این کشور را پی خواهد داشت و بهتر است سایر کشورها از این مساله اجتناب کنند. ریاض درصدد است با این راهبرد از اقدامات بعدی کشورهای غربی علیه خود جلوگیری کند و کارت حقوق بشر و مسائل مرتبط با آن را با این ژست سیاسی بی‌اثر و خنثی کند. این موضوع موجب می‌شود کشورهای دیگر در قبال وضعیت حقوق بشر و بازداشت چندین فعال حقوق زنان در این کشور محتاطانه‌تر عمل کنند». اما در این میان برخی بر این باورند که روند منزوی شدن عربستان با این اقدام تشدید می‌شود و قطع ارتباط با کانادا پیامدهای ناخواسته و متعددی برای عربستان در پی دارد. اکنون این سوال مطرح است که آیا این موضوع باعث تیره‌تر شدن روابط عربستان با کشورهای غربی و گسترش این مساله همچون بحرانی دیپلماتیک و به صورت دومینووار نمی‌شود؟ میرابیان در ادامه می‌گوید: کانادا در گذشته نیز به موضوعات مرتبط با حقوق بشر در عربستان توجه نشان داده و همواره این کشور را مورد انتقاد قرار داده بود. در همین راستا و در چند روز گذشته «کریستیا فریلند» وزیر خارجه کانادا در پی خبر زندانی شدن «سمر بداوی» کنشگر حقوق زنان و مردان در عربستان در پیامی توئیتری از این موضوع عمیقا ابراز نگرانی کرده و نوشته بود: «کانادا در این روزهای دشوار در کنار خانواده بداوی است، ما خواهان آزادی فوری رعیف و سمر بداوی هستیم». اما باید از منظری رئالیستی و در چارچوب اصول واقع‌گرایانه به بررسی سیاست بین‌الملل و قواعد موجود در روابط با عربستان پرداخت.
هیچ‌گاه این موضوع حاشیه‌ای به مساله‌ای عمده در قطع روابط یا منزوی‌سازی عربستان توسط سایر بازیگران غربی تبدیل نمی‌شود، اگرچه به صورت مقطعی چهره این کشور را بیش از پیش در جامعه جهانی مخدوش می‌کند و این مساله به پاشنه آشیل جدید ریاض تبدیل می‌شود. از طرف دیگر، موضوع بازداشت چند فعال زن و واکنش کانادایی‌ها نمی‌تواند به بحرانی جدی در روابط پرسود غرب با عربستان بدل شود.
اگر کانادایی‌ها این واکنش‌ها را در موضوعاتی استراتژیک‌تر همچون موضوع یمن اعلام کرده بودند آن وقت احتمال تغییر معادله و وضعیت کنونی وجود داشت اما موضوعات حاشیه‌ای از این دست قابلیت تبدیل شدن به جریانی عمده علیه عربستان را نخواهند داشت. این سیاست را باید بیشتر ژستی پیشگیرانه در قبال تیم رادیکال سیاست خارجی عربستان و ولیعهد جوان این کشور تحلیل کرد.