زیبا اکبرزاده: محمد بن‌سلمان، میراثدار تاج و تخت عربستان سعودی که با طراحی چشم‌‌انداز 2030 نوید اصلاحات اساسی در حوزه‌‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی را در این کشور بسته و سنتی قبیله‌ای داده است، بار دیگر چنین ادعایی را در سایه تشدید تنش با همپیمان نظامی خود، کانادا زیر سوال برد. حکومت سعودی که اخیرا در سیبل انتقادهای گسترده جامعه جهانی بویژه در زمینه نقض حقوق بشر و بازداشت فعالان مدنی قرار گرفته است، از 3 روز پیش دست به اقدامات تنبیهی علیه کانادا به دلیل انتقاد حقوق بشری‌ آن کشور از این رژیم زده است؛ عربستان‌سعودی سفیر کانادا را از ریاض اخراج کرد، سفیر خود را فراخواند، هر گونه «رابطه اقتصادی جدید» با کانادا را به حال تعلیق درآورد و همچنین گفت این پادشاهی حدود 12000 دانشجوی عربستانی را که از بورس تحصیلی دولتی استفاده می‌کنند، از کانادا به سایر کشورها انتقال می‌دهد. تحلیلگران این موضع ریاض را تهاجمی، خشمگینانه، شدید و ناامید‌کننده توصیف کرده‌اند که به وضوح قصد دارد منتقدان را به سکوت وادارد. مقام‌های سعودی مکرر ادعا می‌کنند بیانیه کانادا «دخالت آشکار در امور داخلی عربستان» است ولی این استدلال جای تعجب دارد، چرا که این رژیم بویژه در دوران حکومت‌داری بن‌سلمان مداخله‌های خونینی در سوریه و یمن کرده است و در واقع در سایه ولیعهدی این شاهزاده خام، سعودی‌ها از مداخله مستقیم در امور کشورهای دیگر هیچ ابایی ندارند. «جوست هیلترمان» از مدیران ارشد «گروه بحران بین‌الملل» گفته بود این اقدام ریاض «مانند شلیک کردن به خود است. اگر می‌خواهی درهای کشور را به روی جهان باز کنی، این کار را نمی‌شود با اخراج سفیر و تعلیق مناسبات تجاری با کشورهایی مانند کانادا انجام داد». در حالی‌ که در بحبوحه تنش میان اتاوا و ریاض، نگاه‌ها به آمریکا برای میانجیگری میان این دو همپیمان سنتی خود دوخته‌ شده است، کاخ سفید تاکنون حاضر به اظهارنظر درباره این بحران نشده و تنها واکنش از سوی یک مقام «ناشناس» در وزارت خارجه  این کشور بیان شده که کانادا و عربستان‌سعودی را «متحدان نزدیک» نامیده است. این مقام ناشناس آمریکایی در بیانیه خود، بدون محکومیت نقض حقوق بشر در عربستان، تنها از مقام‌های این کشور خواسته است اطلاعات بیشتری درباره بازداشت کنشگران مدنی و اجتماعی ارائه دهند. در واقع، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا خود پیش‌تر در زمان اعمال تعرفه‌های گمرکی صادرات فولاد و آلومینیوم، رویکرد زورگویانه‌تری اتخاذ کرد و تلاش‌های شخص وی برای حمله مستقیم به متحدان واشنگتن از جمله اتاوا، چراغ سبزی شده است برای بن‌سلمان که با غرور کاذب ناشی از توهم خودبرترپنداری به صورت غیرمتعارف به کانادا حمله کند. ناگفته نماند واکنش شدید سعودی‌ها به انتقادهای کانادا از وضعیت حقوق بشر در عربستان، تنها مصرف داخلی برای دولت کانادا دارد و واکنشی است به انتقادات داخلی از حمایت نظامی اتاوا از جنایات ائتلاف متجاوز سعودی‌ در یمن و فروش جنگ‌افزارهای مدرن به این کشور جنگ‌طلب. گزارش‌ها حاکی‌ است در سال ۲۰۱۴ زیرمجموعه کانادایی شرکت اسلحه‌سازی «جنرال داینامیکس» برنده قراردادی به ارزش ۱۳ میلیارد دلار با ریاض شده بود. اتاوا این قرارداد را «بزرگ‌ترین قرارداد صادراتی فناوری‌های پیشرفته» در تاریخ خود توصیف کرده بود. عربستان به‌رغم سلطه اقتصادی بر بسیاری از شرکت‌های اروپایی و اتخاذ دیپلماسی «چک‌ کشیدن‌ها و رشوه‌ دادن‌ها» در ماه‌های اخیر از سوی چندین کشور غربی متهم به ماجرایی در کشورهای منطقه شده و در حال کاستن از دوستان و افزودن بر دشمنانش است؛ موج بازداشت‌های پیاپی در داخل عربستان که شامل زنان فعال مدنی نیز می‌شود و نیز جنگ خونین ائتلاف تحت رهبری ریاض علیه یمن که باعث کشتار و آواره‌ شدن ده‌ها هزار غیرنظامی در این کشور فقیر عربی شده است.  آلمان، اواخر سال گذشته میلادی از زبان وزیر خارجه‌اش، اوضاع بحرانی حاصل از جنگ در یمن را نقطه‌ اوج بحران در منطقه توصیف و تاکید کرد لازم است این پیام به طور مشترک از سوی کشورهای اروپایی ارسال شود که ماجراجویی‌های مکرر عربستان «بسادگی و در سکوت» پذیرفته نخواهد شد. عربستان نیز در واکنش، سفیر خود را از آلمان برای مشورت فراخواند و دولت آلمان نیز فروش سلاح به ریاض را به حالت تعلیق درآورد. از این منظر می‌توان گفت دلیل واکنش غیرمتعارف و غیرمنتظره ریاض به توئیت سفارت کانادا، همچنین می‌تواند در نتیجه سرخوردگی ناشی از تحقق اهدافش در جنگ یمن باشد. اخیرا ریاض از آمریکا و همپیمانان غربی‌اش به دلیل عدم حمایت از آن در این جنگ انتقاد کرده است.  وب‌سایت اینترست آمریکا در مقاله‌ای درباره دیپلماسی عربستان‌سعودی نوشته است: بحران‌های عربستان به طرز «فاجعه‌باری به خاطر سیاست‌های جسورانه» محمد بن‌سلمان در حال افزایش است که این سیاست‌ها اساسا بر حمایت دولت دونالد ترامپ استوار است و به پول برای دلجویی از همپیمانان و بایکوت بسیاری از پرونده‌ها تکیه کرده است.