رامین  پرچمدار: یکی از مواردی که در طول سال‌ها فعالیت داعش و دیگر گروه‌های تروریستی فعال در سوریه مورد سوال بوده است، منابع مالی و نحوه تامین آن توسط این گروه تروریستی است. در همین رابطه اخبار بسیاری در طول این سال‌ها منتشر شد که نشان می‌داد یکی از منابع گروه‌های تروریستی در سوریه و عراق از محل فروش نفت بوده است. اینکه در بازار خرید و فروش نفت چه کسانی حاضر به خرید نفت از داعش بوده‌اند و اساساً این فرآیند به چه صورت و کیفیتی انجام می‌شده، نشان می‌دهد حامیان داعش و دیگر گروه‌های تروریستی حاضر در شامات چه کسانی بوده‌اند و این حمایت‌ها به چه صورت انجام می‌شده است.
سابقه ورود داعش به تجارت نفت
اواخر فروردین ماه 1393 بخش نفتی داعش، به طور رسمی توسط فردی به نام ابولقمان (علی موسی شواخ) تبعه سوریه، والی ولایت رقه و نفر دوم جبهه‌النصره (قبل از انتقال به داعش) راه‌اندازی شد. ابولقمان یکی از اُمرای داعش به نام عبدالفتح (ابومحمد) که امیر «گردان اویس‌ القرنی» بود را برای مذاکره با دولت سوریه، جهت انتقال نفت و گاز از چاه تونیان در ازای مساعدت مالی و پشتیبانی چاه‌های نفتی، منصوب کرد و دولت سوریه فردی به نام «یاسر عباس» از نزدیکان خانواده رئیس‌جمهور بشار اسد را به عنوان نماینده خود در مذاکره با این فرد تعیین کرد. داعش بعد از اشراف بر کارخانه کونیکو در دیرالزور، فعالیت خود را توسعه داده و چاه‌های نفتی حباری، جنوب، الطبقه، انقلاب (الثوره) العمر و الجفره را که تحت اشغال جبهه‌النصره بود به تصرف خود درآورد. در این بین چاه نفت الشاعر همواره میان داعش و دولت سوریه دست به دست شد.
سال 1393 داعش با اشراف و تمرکز بر استخراج نفت از چاه‌های نفتی عراق و سوریه در یک مقطع زمانی، ضمن راه‌اندازی فاز تولید، فروش نفت را در بازارهای ترکیه و سوریه آغاز کرد و به وسیله تانکرهای نفتی از طریق مسیرهای امن، نفت را از عراق به سوریه و سپس به مرزهای ترکیه رساند. در این روند، افراد سودجو و برخی احزاب کرد نیز نقش خاص و ویژه‌ای داشتند. اواسط سال 1393 حجم درآمد داعش از فروش مشتقات نفتی کشور سوریه بالغ بر 12 میلیون و 600  هزار دلار و از کشور عراق نیز بالغ بر 21 میلیون دلار به‌طور ماهانه بوده که با شروع حملات هوایی نیروهای مخالف و عراقی به چاه‌های نفتی، حجم تولید و فروش نفت و مشتقات آن از مبدأ عراق به طور چشمگیری کاهش یافت به طوری که خرداد سال 1395 مجموع فروش نفت داعش از 2 مرکز صادرات نفتی بیش از 11 میلیون دلار نبود که همین کاهش درآمد نفتی از جمله عوامل اساسی وضع قانون داعش برای افزایش مالیات خودروها و اخذ جریمه‌های مالی در قبال تخلفات شرعی شهروندان (که در دستور کار دیوان امر به معروف بوده) به شمار می‌رود. درباره حجم استخراج نفت توسط داعش آمار متفاوت در هر ماه وجود دارد که می‌توان آمار ذیل را به عنوان بخشی از اسناد به دست آمده، مورد اشاره قرار داد:
حجم تولید نفت در بهمن‌ماه 1394 بالغ بر 36 هزار بشکه در روز بوده و در میانگین حجم این تولیدات به 28 هزار بشکه به صورت روزانه رسید. مضاف بر اینکه تولید و استخراج از چاه‌های نفتی و پالایشگاه‌ القیاره صرفاً 8 هزار بشکه در روز بوده که متوقف شده است. امکانات فنی مورد استفاده در چاه‌ها و پالایشگاه‌های استخراج نفت داعش در سطح ابتدایی بود و عموماً تجهیزات و قطعات فنی (مانند تلمبه‌ها و پمپ‌های تخلیه سنگین) از کشور ترکیه ارسال و در مناطق تحت اشغال نصب و به‌کارگیری می‌شد. همچنین بر اساس اسناد منتشر شده در «ماهنامه رومیه» که توسط داعش منتشر می‎‌شود، این جریان تروریستی مدعی شده است بعد از تصرف چاه‌های نفت، با افرادی به عنوان نمایندگان دولت بر سر نگهداری برخی تجهیزات و قطعات فنی خاص به توافق رسیده‌اند که این موضوع از سوی دمشق تکذیب شد.
مهندسان مشرف بر چاه‌های نفتی، قبل از اشغال این مناطق توسط داعش در محل کار خود باقی مانده و مشغول فعالیت روزمره خود بودند و بعد از اشغال مناطق مذکور، مجدداً همان افراد در تأسیسات تولید نفت حضور داشته و برخی از آنها به دلیل اعمال خشونت‌های فراوان متواری شدند که بخش نفتی این گروه تروریستی مجبور شد برای تأمین نیروی جایگزین، از مهندسان خارجی بهره‌گیری کند. درباره حملات هوایی به مراکز تولید نفت داعش هم باید گفت اساساً غیر از چند مورد حمله که فقط آسیب‌های سطحی به آنها وارد آمد، هیچ اقدام عملی و مؤثری در این‌باره نشد و تروریست‌ها در مدت حضور خود در مناطق نفت‌خیز سوریه به استخراج و فروش آن پرداختند.
 صدور مجوز صادرات نفت توسط ائتلاف بین‌المللی
انتقال نفت با کاروان‌هایی از خودروهای سنگین انجام می‌شد. نکته قابل توجه این است که تردد خودروهای حامل انرژی از مقابل دیدگان هواپیماهای ائتلاف انجام شده و هرگز تاریخ نبرد در سوریه رهگیری این خودروها و تانکرهای سوخت داعش از سوی ائتلاف غربی را به خود ندید. در این‌باره فقط جنگنده‌های روسیه (آن هم در برخی از موارد) توانستند کاروانی از داعش را که در حال انتقال نفت به مرز ترکیه بود هدف قرار دهند.
در ایامی که هر بشکه نفت در مرز سوریه و ترکیه در حدود 18 دلار خرید و فروش می‌‌شد، داعش هر بشکه نفت خود را 12 دلار معامله می‌کرد؛ این در حالی است که یک بشکه  نفت در عمق خاک ترکیه با قیمتی بالغ بر حدود 20 تا 25 دلار به فروش می‌رسید. در مجموع آنچه به تأمین مالی داعش از طریق قاچاق و فروش نفت کمک می‌کرد، اقدامات کشورهایی همچون آمریکا و متحدان غربی‌اش به‌علاوه ترکیه بود. بر همین اساس می‌توان گفت مدعیان امروز حقوق‌بشر و مبارزه با تروریسم همان کسانی هستند که روزی هزینه‌های داعش را به صورت مستقیم و غیرمستقیم پرداخت می‌کردند.