گروه سیاسی: حضور ایران در سوریه از جمله موضوعات مهمی است که همواره آمریکایی‌ها برای آن خط و نشان کشیده‌اند. علاوه بر آمریکا، صهیونیست‌ها نیز در اظهارنظرهای مختلف طی سال‌های اخیر بدون اشاره به سازماندهی تروریست‌ها در سوریه از سوی آنها، از حضور ایران در این کشور ابراز نگرانی کردهاند. در کنار این مساله، رسانه‌های آمریکایی- صهیونیستی- سعودی نیز به کرات با خبرسازی سعی کردهاند تا روسیه را نیز موافق این سناریو نشان دهند و با عملیات روانی حلقه فشار بر وحدت استراتژیک تهران- دمشق را تنگ‌تر کنند. به گزارش «وطن امروز»، این موضوع اگر چه از سوی روس‌ها تکذیب شده است اما اساسا حضور ایران در سوریه متاثر از نظر روسیه و هیچ کشور دیگری نیست و تنها به تصمیمات دمشق و شخص بشار اسد مربوط می‌شود. این موضوع که بارها و بارها در گفت‌وگوهای مختلف مقامات ارشد سوری و روسی تکرار شده، بار دیگر نیز از سوی وزیر خارجه سوریه مورد تاکید قرار گرفت. ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه در همین رابطه در گفتوگو با روسیاالیوم در سخنانی ضمن تکذیب اخبار منتشر شده درباره برگزاری نشست‌های سری با هیات‌های آمریکایی، گفت: دولت کنونی آمریکا در خدمت منافع اسرائیل است و به توافق‌ها پایبند نیست. وزیر خارجه سوریه تاکید کرد: در زمینه روابط سوریه و ایران با هیچ طرفی سازش نمی‌کنیم، زیرا این رابطه یک رابطه استراتژیک است. وی گفت که دولت سوریه از بازگشت آوارگان و پناهندگان به مناطق اصلی خود استقبال می‌کند و بازگشت آنها به نفع بازسازی سوریه است. وزیر خارجه سوریه همچنین درباره مسأله کردها گفت: آنها بخشی از بافت اجتماعی سوریه هستند و دولت سوریه آماده گفتوگو با آنهاست اما دل‌بستن برخی از آنها به آمریکایی‌ها اشتباه است، زیرا آمریکایی‌ها مشهور هستند به تنها گذاشتن همپیمانان‌شان. المعلم تاکید کرد: ما اجازه جدایی و فدرالیسم را نمی‌دهیم و اولویت ما گفتوگو و تفاهم است.
روسیه: حضور ایران در سوریه در اختیار اسد است
چند روز پیش نیز معاون وزیر خارجه روسیه به موضوع حضور ایران در سوریه اشاره و تاکید کرده بود این رئیس‌جمهور سوریه است که درباره حضور نیروهای ایرانی تصمیم می‌گیرد. تسنیم به نقل از اسپوتنیک نوشت: میخائیل بوگدانف، معاون وزیر خارجه روسیه گفت اوضاع ادلب یکی از محورهای مذاکرات با ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه است. وی افزود: نیروهای نظامی سوریه باید جایگزین نیروهای ائتلاف بین‌المللی مدعی مبارزه با داعش شوند. بوگدانف گفت: ما آماده گفتوگو با استفان دی‌میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل درباره ایجاد گذرگاه انسانی در ادلب هستیم. معاون وزیر خارجه روسیه اظهار داشت: تصمیم حضور نیروهای ایرانی در سوریه فقط باید توسط بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور اتخاذ شود.
اسد بر حضور ایران در سوریه اصرار دارد
روسیه نظر خود درباره حضور ایران در سوریه را صراحتا اعلام کرده است و این موضوع را در حوزه اختیارات اسد می‌داند. در حقیقت روس‌ها تاکید کردهاند که حضور ایران در سوریه اساسا نه ارتباطی به آنها دارد و نه در چارچوب اختیارات و تصمیم‌‌‌گیری آنهاست. اما مروری بر مواضع بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه بخوبی مشخص می‌کند که اسد تا چه میزان بر لزوم حضور ایران در کشورش تاکید دارد. خرداد امسال بشار اسد درباره حضور مستشاران ایرانی تصریح کرد: حضور مستشاران ایرانی در سوریه بنا به دعوت دمشق و کاملا قانونی است اما حضور نیروهای آمریکایی و انگلیسی غیرمشروع و غیرقانونی و حتی تجاوز نظامی محسوب می‌شود. رئیس‌جمهوری سوریه بیستم خرداد سال جاری در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه «میل آن ساندی» گفت: حضور آمریکا و انگلیس در خاک سوریه تجاوز به حاکمیت کشور ما است. اسد گفت: سازمان کلاه‌سفیدها که در مناطق مختلف سوریه حضور دارد، شاخه‌ای از گروه تروریستی جبهه النصره وابسته به القاعده است و ما این سازمان را ابزار دست انگلیس می‌دانیم که از آن در روابط بین‌الملل خود استفاده می‌کند. رئیس‌جمهوری سوریه درباره گروهک تروریستی داعش نیز گفت: ما طرف اصلی نبرد با این گروه تروریستی هستیم و در چند سال گذشته با حمایت روس‌ها و ایرانی‌ها با داعش جنگیدیم؛ در واقع ائتلاف نظامی غربی به سرکردگی آمریکایی‌ها از داعش حمایت می‌کند، زیرا هر وقت ارتش سوریه به داعش حمله کرد یا از سوی داعشی‌ها مورد حمله قرار گرفت، غربی‌ها ارتش سوریه را مورد تهاجم قرار دادند. وی توضیح داد: ارتش سوریه ظرف چند روز گذشته به داعش در شرق کشور حمله کرد و آنها را شکست داد اما در همان هنگام آمریکایی‌ها نیروهای ما را مورد حمله قرار دادند. وی افزود: ما با تروریست‌‌های دست‌پرورده انگلیس، فرانسه و آمریکا در سوریه می‌جنگیم. ما در این جنگ پشتوانه مردمی ملت سوریه را در اختیار داریم و به همین دلیل پیشرفت می‌کنیم؛ ما به صرف دریافت کمک از ایران و روسیه نمی‌توانیم به چنین پیشرفتی دست پیدا کنیم، زیرا روس‌ها و ایرانی‌ها نمی‌توانند جایگزین حمایت‌‌های مردمی ملت سوریه شوند و اگر دلیلی بر این مدعا می‌خواهید به شاه ایران بنگرید که بازیچه دست غرب بود اما نتوانست در برابر واکنش ملت ایران ایستادگی کند و تمام ساختار رژیمش ظرف چند هفته متلاشی و مجبور به فرار شد.
تأکید دوباره اسد به فاصله چند روز
چند روز بعد از این گفتوگو بشار اسد در 23 خرداد در گفتوگو با شبکه العالم بار دیگر بر لزوم حضور ایران در سوریه تاکید کرد. رئیس‌جمهور سوریه تأکید کرد: روابط ایران و سوریه استراتژیک است و هیچ‌گونه تسویه‌ای در جنوب یا شمال سوریه، این روابط را شامل نخواهد شد و این روابط به وضعیت فعلی و آینده منطقه ارتباط دارد و در نتیجه در عرصه بین‌المللی قابل معامله نیست. بشار اسد در پاسخ به سوال العالم درباره توافقات در جنوب سوریه با هدف اخراج نیروهای ایرانی از آن منطقه، در مقابل خروج نیروهای آمریکایی از پایگاه التنف، گفت: آمریکایی‌ها در این زمینه اعلام آمادگی کردهاند اما آنها همواره دروغ گفته‌اند. خبرنگار العالم از رئیس‌جمهور سوریه پرسید: این واقعیت وجود داشته است اما در مقابل، مسائل فراوانی درباره جنوب سوریه مطرح شده است، آیا توافقی مطرح است؟ چه بهایی در مقابل آن پرداخت می‌شود و چه امتیازی گرفته شده است؟ اجازه بدهید به صراحت از شما سوال کنم؛ آیا موضوع اخراج نیروهای ایرانی از منطقه جنوب سوریه در مقابل خروج نیروهای آمریکایی از التنف صحت دارد؟ آمریکایی‌ها برای موافقت با این موضوع، چه امتیاز یا بهایی را درخواست کردهاند؟ بشار اسد در پاسخ گفت: درباره آمریکایی‌ها باید گفت هر مشکلی که در هر نقطه‌ای از جهان وجود دارد آنها یک امتیاز مشخص را می‌خواهند که همان سلطه مطلق است. طبعا ما این امتیاز را نخواهیم داد. اگر می‌خواستیم چنین امتیازی را بدهیم چرا از چند سال پیش وارد این جنگ شدیم تا استقلال در تصمیم‌‌‌گیری و وحدت اراضی‌مان را حفظ کنیم؟ اما درباره موضوع ایران، بگذارید صریح بگویم؛ روابط سوریه و ایران، استراتژیک است و در چارچوب توافق در جنوب یا شمال سوریه قرار نمی‌گیرد. این روابط با مضمون و نتایج آن در صحنه سوریه، به وضعیت فعلی و آینده منطقه ارتباط دارد و در نتیجه در عرصه بین‌المللی قابل معامله نیست. سوریه و ایران این روابط را در عرصه بده بستان سیاسی بین‌المللی وارد نخواهند کرد تا مورد معامله قرار گیرد. همه آنچه تاکنون مطرح شده است طرح‌‌های اسرائیلی با هدف تحریک ایران و در تنگنا قرار دادن این کشور است. همچنین با پروپاگاندای بین‌المللی علیه ایران درباره موضوع هسته‌ای ارتباط دارد. این دو موضوع از هم جدا نیستند. همه آنچه در حال حاضر اتفاق می‌افتد با ایران در ارتباط است تا فضای بین‌الملل را علیه این کشور سمت و سو دهد. تصمیم‌‌‌گیری درباره خاک کشورمان، کاملا به خودمان ارتباط دارد و ما در یک جنگ واحد گام نهاده‌‌‌‌‌‌ایم. همچنین در مسائل مرتبط با ایران، فقط با آن کشور گفتوگو می‌کنیم نه طرف‌‌های دیگر. اسد افزود: آنچه مسلم است حضور ایران در سوریه کاملا در تناقض با مواضع آمریکایی‌هاست و از همین رو هر چند وقت یک بار آمریکایی‌ها با جوسازی رسانه‌ای و خبرسازی در این رابطه برای فشار بر ایران درباره این حضور قانونی تلاش می‌کنند.
پیام صریح روس‌ها درباره ایران در حضور آمریکایی‌ها
روس‌ها نه‌تنها در گفت‌وگوهای رسانه‌ای یا سخنرانی‌‌های خود بر قانونی بودن حضور ایران در سوریه تاکید دارند بلکه این موضوع را حتی در دیدارهای رسمی با آمریکایی‌ها نیز علنا مطرح کردهاند. اوایل شهریورماه بود که جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا در دیدار با نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه در ژنو با واکنش منفی روس‌ها برای همراهی با آمریکا درباره عدم حضور ایران در سوریه مواجه شد. در جریان این دیدار برخی منابع رسانه‌ای غربی ادعا کردند روسیه و آمریکا درباره حضور ایران در سوریه و ضرورت کاهش این حضور هم‌نظر هستند. این ادعا بلافاصله با تکذیب مقامات روس مواجه شد و آنها تاکید کردند حضور ایران در سوریه را قانونی می‌دانند. در همین رابطه، «سرگئی ریابکوف» که یکی از اعضای هیات روس در دیدار با هیات آمریکایی به ریاست «جان بولتون» در ژنو بود، گفت: «ما با احترام زیاد در قبال تدابیر و اقدامات ایران برای تامین امنیت خود و اقداماتش از قبیل اقدامات در سوریه رفتار می‌کنیم. حضور ایران در سوریه به دعوت دولت قانونی این کشور انجام شده است، البته این بدان معنا نیست که هیچ چشم‌انداز یا فضایی برای کار کردن در این زمینه وجود ندارد». به‌گزارش فارس، سرگئی ریابکوف همچنین گفت:«طی دیدار مشاوران امنیت ملی روسیه و آمریکا، موضوع حضور ایران در سوریه در چارچوب گسترده‌تر درباره وضعیت منطقه غرب آسیا مورد بحث و رایزنی قرار گرفت». وی ادامه داد: «ما در این زمینه در رابطه با آمریکایی‌ها تناقض‌های زیادی را شاهد هستیم. در برخی موارد، اهداف [واشنگتن و مسکو] کاملا در نقطه مقابل هم هستند. آنچه مهم است آنکه برای ادامه گفتوگو در زمینه سوریه، زمینه‌هایی وجود دارد».