گروه اجتماعی: در حالی همه روانشناسان حوزه خانواده از افزایش سن ازدواج سخن می‌گویند که آماده‌‌سازی مقدمات عروسی، آنقدر هزینه‌بر است که خانواده‌ها برای تهیه آن بسیار اذیت می‌شوند و به سختی می‌افتند.
یکی از ویژگی‌‌های جمعیتی کشور، جمعیت جوان آن است که می‌تواند به عنوان یک سرمایه مورد بررسی قرار گیرد اما کوتاهی مسؤولان درباره این جمعیت باعث شده ما با چالش‌‌های بسیاری در این زمینه روبه‌رو شویم، یعنی فرصت‌ها به دلیل بی‌تدبیری‌ها به تهدید بدل می‌شود. موضوع اشتغال و ازدواج که به نوعی به هم گره خورده‌‌‌‌اند، از مسائل مبتلابه جوانان کشور است که اکنون به چالشی جدی بدل شده است.
مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور با اشاره به اینکه سن ازدواج در مردان به بالای ۳۵ سال و در دختران به بالای ۳۰ سال رسیده است، گفت: هم‌اکنون شاهد تاخیر در فرزندآوری زوجین هستیم. علی‌اکبر محزون همچنین تاکید کرد: در سال ۹۴، ۶۸۵ هزار و ۳۵۲ مورد واقعه ازدواج در کشور انجام شد که شاهد روند کاهشی سالانه ازدواج هستیم. همچنین میانگین سن ازدواج در سال ۹۳، 1/27 سال بود که در سال ۹۴ به 5/28 سال برای آقایان رسیده است. همچنین میانگین سن ازدواج برای زنان در سال ۹۳، 5/23 سال بود که در سال ۹۴ به 8/23 سال رسیده است و شاهد آن هستیم که هر سال به میانگین سن ازدواج اضافه می‌شود. مهم‌ترین دلایل این امر را می‌توان در مسائل اقتصادی، نداشتن شغل مناسب و بالا بودن هزینه‌‌های ازدواج جست‌وجو کرد.
ازدواج را متوقف نکنید
یکی از موضوعات مورد تاکید رهبر انقلاب، بحث ازدواج جوانان است. ایشان بارها و بارها بر این موضوع تاکید داشته‌اند. رهبر انقلاب در بیاناتی در مراسم عقد و نکاح با تاکید بر جایگاه ازدواج و تشکیل خانواده، فرمودند: «این تشکیل خانواده را دست‌کم نگیرید. شاید من بتوانم بگویم یکی از گناهان کبیره تمدن غرب نسبت به بشریت، این است که ازدواج و تشکیل خانواده را در چشم مردم سبک و کوچک کرد. این تمدن، قضیه زن و شوهر را مثل لباس که عوض می‌کنند و مثل مغازه‌ای که با آن معامله می‌کنند و بعد برای کار دیگری آن را تبدیل می‌کنند به مغازه‌ای دیگر، رفتار کرد و این کار را با هر دو طرف- زن و مرد- انجام داد؛ یعنی در واقع احساسات و عواطف و غرایزی را که از زن و مرد زود برانگیخته می‌شود، به جان خانواده انداختند که تا هر کدام از دیگری دلخوری پیدا کرد یا مانعی ایجاد شد و عیبی دید یا چیز دیگری چشمش را گرفت، خانواده تهدید شود. اسلام اینگونه نیست، اسلام بشدت بنیان خانواده را مستحکم قرار داده و پایه‌‌های آن را قرص کرده و به آن سفارش کرده است؛ همچنانکه به اصل ازدواج و گزینش همسر خوب و صالح سفارش کرده، به حفظ این بنیان رصین و مستحکم و مبارک هم سفارش کرده است؛ این را حفظ کنید. اگر شما که دامادید و شما که عروسید، توانستید این پیوند خانوادگی و این پیوند 2 نفره را- که ان‌شاءالله بعدها مثل درختی، شاخه درست می‌کند و میوه می‌دهد و ای بسا از شاخه‌‌های او صدها قلمه درست شود و یک جنگل به‌وجود بیاید - که فعلا یک نهال است، خوب حفظ کنید، زندگی شما شیرین خواهد شد».
جمعیت ۱۰ میلیونی در صف ازدواج
بر اساس سرشماری سال ۹۵، ۴ میلیون و ۴۲۳ هزار و ۲۲۵ دختر مجرد در سن ازدواج (۱۵ تا ۲۹ سال) و ۵ میلیون و ۳۷۲ هزار و ۹۸۹ پسر در سن ازدواج (۲۰ تا ۳۴ سال) در کشور داریم. با بررسی دیدگاه‌‌های کارشناسان عرصه ازدواج و فعالان حوزه جوانان، مهم‌ترین دلایل تاخیر در ازدواج را می‌توان به این شکل دسته‌‌‌بندی کرد: بیکاری پسران و نبود امکانات اقتصادی برای قبول مسؤولیت در زندگی، نابرابری حقوق زن و مرد در قوانین ازدواج، تزلزل و نداشتن قدرت تصمیم‌‌‌گیری برای ازدواج، ناآگاهی کافی دختران و پسران درباره مسؤولیت‌‌های خود پس از ازدواج و فرزندآوری است. ضمن اینکه داشتن موقعیت اقتصادی خوب یک معیار کلی برای پسران در ازدواج است لذا بالا رفتن سن ازدواج در آنان برای رسیدن به یک موقعیت شغلی و درآمد مناسب است که چندین سال به طول می‌انجامد. احمد رحیمی، روانشناس، به مهر گفت: این را باید در نظر داشت که با آزادی اجتماعی و فضای تکنولوژی ارتباطات، افراد راحت‌‌‌‌‌‌تر به گفت‌وگو می‌نشینند و میل به ازدواج کمتر شده است. دلایل زیست محیطی، روانشناختی، ضعف‌‌های شغلی، ناپایداری و تعدیل نیرو، عدم تناسب شغل با تجربه و تخصص فرد و همچنین عدم شناخت مهارت‌های زندگی از دلایل دیگر ازدواج نکردن یا طلاق است. رحیمی بحث سن را نیز در افزایش طلاق دخیل دانست و گفت: ازدواج افراد در سنین پایین در جامعه شهری یک ازدواج پرخطر است، بویژه وقتی تفاوت سنی بین زوجین کمتر از یک سال باشد بر احتمال خطر طلاق می‌افزاید. همچنین در کنار همه اینها دخالت‌‌های خانواده‌ها و سطح سواد والدین می‌تواند واقعیت تلخ طلاق را به بار بیاورد. رحیمی در پایان تصریح کرد: زمانی که آموزش ضمن ازدواج ضعیف و جامعه‌پذیری و مشارکت اجتماعی ضعیف و افراد هنوز در نیازهای اولیه خود درگیر باشند و به قولی به پختگی نرسیده باشند و از سوی دیگر چشم و هم‌چشمی‌ها جای این آموزش‌ها را بگیرد، شاهد افزایش طلاق خواهیم بود.
هزینه‌‌های خرید جهیزیه
یکی دیگر از تاکیدات مدیران کشور، استفاده از کالای ایرانی به عنوان جهیزیه در راستای حمایت از تولید ملی و همچنین کاهش بهای تمام‌شده برای جهیزیه است. در ماه‌‌های اخیر و تحت تاثیر نوساناتی که در اقتصاد رخ داده است، متاسفانه کالاهای داخلی هم شاهد رشد چشمگیر قیمت‌ها بوده‌‌‌اند به طوری که تهیه جهیزیه برای خانواده دختر، دشوارتر از پیش شده است. از دیگر سو، نکته تلخ‌‌‌‌‌‌تر این است که وقتی برای خرید جهیزیه به بازار مراجعه می‌کنید، بسیاری از برندهای داخلی عنوان می‌کنند به دلیل همین نوسانات قیمت، فعلا کالایی برای فروش عرضه نمی‌کنند. در بسیاری از سایت‌‌های این فروشگاه‌ها نیز در کنار انواع یخچال و ماشین لباسشویی، عبارت «فعلا موجود نمی‌باشد» به چشم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید. در واقع مدیران کشور و متولیان امر، در شرایطی از بالا رفتن سن ازدواج انتقاد می‌کنند و بر ازدواج تاکید دارند که شرایط برای این مهم، با دشواری مهیا می‌شود. درآمد حداقلی یک بازنشسته، یک میلیون و ۱۱۲ هزار تومان است؛ در صورتی که دختر این خانواده شاغل نباشد، این فرد باید چند ماه حقوقش را به صورت کامل پس‌انداز کند تا تنها امکان خرید جهیزیه را داشته باشد؟
حداقل و حداکثر قیمت تهیه جهیزیه (تومان)
کالا کمینه قیمت بیشینه قیمت
ماشین لباسشویی ۳۱۵۰۰۰۰ ۷۳۰۰۰۰۰
تلویزیون LCD ۳۱۰۰۰۰۰ ۴۲۰۰۰۰۰
جاروبرقی ۵۱۰۰۰۰ ۱۰۳۷۰۰۰
یخچال ایرانی ۵۵۰۰۰۰۰ ۱۰۵۰۰۰۰۰
فرش ۶ متری (2 عدد) ۲۵۰۰۰۰۰ ۳۰۰۰۰۰۰
مبل ۴۸۰۰۰۰۰ ۸۵۰۰۰۰۰ (متغیر)
تختخواب ۲۸۰۰۰۰۰ ۵۵۰۰۰۰۰
چر‌خ‌گوشت ۵۱۲۰۰۰ ۷۴۰۰۰۰
آبمیوه‌گیری ۲۱۶۰۰۰ ۵۳۷۰۰۰
اتو ۲۴۰۰۰۰ ۳۵۰۰۰۰
خرده‌ریز آشپزخانه ۲۷۰۰۰۰ ۳۲۰۰۰۰
سرویس تفلن ۱۲پارچه ۲۲۰۰۰۰ ۸۵۰۰۰۰
اجاق‌گاز ۴۵۰۰۰۰ ۱۸۰۰۰۰۰