گروه اقتصادی: بسیاری از کارشناسان صنعت پتروشیمی را به علت رانتهای رنگارنگ خوراک ارزانقیمت، یکی از رانتخوارترین صنایع کشور میدانند. خوراک ارزان پتروشیمیها سود مناسبی نصیب فعالان این عرصه کرده است اما گویا چنین رانتی هم نتوانسته صنایع پتروشیمی را از بحران اقتصادی موجود دور نگه دارد. طبق اظهارات فعالان بخش خصوصی فرآوردههای نفتی، حمایتهای رنگارنگ به بخش دولتی میرسد. بخش خصوصی از نبود یک سیاستگذاری واحد نالان است، چراکه بیبرنامگیهای وزارت نفت موجب تعطیلی پتروشیمیها شده است. حسن خسروجردی، رئیس سابق اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی در اینباره به «وطنامروز» گفت: شاید خیلیها پتروشیمی را سودآورترین صنعت بدانند اما حقیقت این است که بسیاری از کارخانههای پتروشیمی و وابسته به پتروشیمی در حال تعطیلی هستند. وی افزود: یکسری از کارخانجات دولتی مواد اولیه خود را از خارج تامین میکنند اما با توجه به ارز دولتی که میگیرند سود کلانی نصیب آنها میشود ولی بخش خصوصی با توجه به گرانی شدید ارز در حال زیان دادن است. ما نمیگوییم رانت خوراک ارزان نصیب ما شود، فقط خواهان توجه و حمایت وزارت نفت هستیم همانگونه که به بخش دولتی و بالادستی توجه میشود. خسروجری با اشاره به مشکلات صنعت پتروشیمی و بخش خصوصی گفت: در حال حاضر به علت گرانی ارز بسیاری از شرکتهایی که واردکننده ماده اولیه پتروشیمی بودند در حال تعطیلی هستند. حذف این شرکتها از چرخه تامین مواد اولیه به معنای نبود مواد اولیه پتروشیمی و در نهایت تعطیلی سریالی کارخانهها و ایجاد موج بیکاری در این صنعت است. خسروجردی افزود: تعطیلی هر واحد پتروشیمی، تعطیلی 20 کارخانه مرتبط را در پی خواهد داشت که آمار بیکاری را بشدت افزایش میدهد. دولت باید برای تامین مواد اولیه پتروشیمیهای بخش خصوصی مانند پتروشیمیهای دولتی حمایت کند. وی با انتقاد از عملکرد وزارت نفت گفت: متاسفانه مدیریت جزیرهای در وزارت نفت موجب شده مشکلات فراوانی برای بخش خصوصی بهوجود آید و پتروشیمیها که نبض اقتصاد هستند در حالت احتضار قرار گیرند. وزارت نفت فقط به فکر سودآوری است اما این سودآوری موجب قربانی شدن بخشهای پاییندستی پتروشیمی شده است. وزارت نفت در تصمیمگیریها صنایع بالادستی را در نظر میگیرد و صنایع پاییندستی را فراموش میکند چون اصلا به بخش خصوصی اعتقاد ندارد.
رکود طولانیمدت و کمبود مواد اولیه
عضو انجمن ملی پلاستیک و پلیمر ایران با بیان اینکه نزدیک به ۶۰ درصد از کارخانجات مرتبط با پتروشیمی تعطیل شدند و بخش عمده دیگر هم با ظرفیت ۱۰ تا ۳۰ درصد فعالیت میکنند، گفت: علت آن رکود طولانیمدت اقتصاد کشور و کمبود مواد اولیه است. به گزارش تسنیم، محسن صفایی در گفتوگوی ویژه خبری سیما ابراز کرد: صنعت پلاستیک دارای یک میلیون فرصت اشتغال در کشور است و در حوزههای غذایی، پزشکی، تفریحی - ورزشی و... از حضوری پررنگ برخوردار است اما در سالهای اخیر دچار آسیبهایی شده است. وی علت تعطیلی کارخانجات مرتبط با پتروشیمی را رکود طولانیمدت اقتصاد کشور و کمبود مواد اولیه دانست و گفت: صادرات مواد اولیه از افتخارات ما است اما چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است، حتماً سایه سوءمدیریت بر این صنعت حضوری پررنگ دارد. در ادامه احمد مهدویابهری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایان صنعت پتروشیمی در سوی دیگر استودیو گفت: چرخه صادرات به اروپا کار یکی، دو روز نیست و اگر آن را از دست بدهیم سخت بهدست خواهد آمد. او افزود: برای تولید مواد اولیه پلیپروپیلن در داخل کشور مشکلی نداریم و همیشه بیش از نیاز هم تولید کردهایم اما اینکه چرا برای مصرف داخل همیشه مواد اولیه کم میآید را باید در جایی دیگر بررسی کرد. در این زمان صفایی گفت: سوءمدیریت و عرضه نادرست از عمده دلایل کمبود مواد اولیه پتروشیمی برای مصرف داخل است. حسین دُر، عضو اتحادیه صنایع پاییندستی پتروشیمی در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: معمولاً تولیدکنندگان مواد اولیه پتروشیمی نیز خارجیها را بیشتر از ما داخلیها دوست دارند. در ادامه صفایی گفت: یکی از متولیان مملکت که عضو هیات مدیره 17 شرکت پتروشیمی است و سیستم معیوبی بهنام بهینیاب را درست کرده است علاقهای هم به اصلاح عیوب این سامانه ندارد، این اصلاح وظیفه ما نیست، بلکه ناظران و بازرسان معلوم و کافی دارد. عباس یعقوبی، معاون عملیات بازار بورس کالا نیز در دیگر ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: تا آنجا که به ما مربوط میشود، فهرست همه خریداران بورس کالا را برای سازمانهای نظارتی از جمله کارگروه تنظیم بازار و همچنین سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان ارسال میکنیم، پس سازمان حمایت متولی اصلاحات و رسیدگیهای ثانویه است. او ادامه داد: ما طبق مصوبات سازمان تنظیم بازار و کارگروههای بازرسی عمل میکنیم و از رانتبازی در بورس کالا خبری نیست. حسین دُر در ادامه ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: با فریاد آی دزد، کاری از پیش نمیرود؛ بهراحتی میشود با چک کردن حسابهای بانکی خریداران محمولههای پتروشیمی دریافت که محل خرید کجا بوده. رسیدن به دلال کار سختی نیست. لیست خریداران بهطور مرتب از سوی وزارت صمت اعلام میشود و در بورس کالا که حکم دماسنج را دارد معامله صورت میگیرد. وی ادعا کرد که تولیدکنندگان پتروشیمی هم بهصورت مستقیم اقدام به دلالی میکنند. دُر افزود: مواد اولیهای که به گونیبافان خارج از بورس ارائه میشود نمونهای از دلالبازی پتروشیمیهاست. در ادامه مهدوی پاسخ داد: مواد اولیه بهمنظور تولید گونی را بهدستور دولت و برای رفع مشکل تولیدکنندگان آرد کشور دادهایم و فقط قصد کمک کردن داشتیم. آقای حسین دُر اگر نمونه دیگری از معاملات خارج از بورس دارید بگویید تا به شما جایزه بدهیم. حسین دُر نیز گفت: اگر جایزه را تعیین کنید ظرف مدت 5 دقیقه مستنداتم از معاملات پتروشیمی خارج از بورس کالا را در شبکههای اجتماعی منتشر خواهم کرد.