محسن شهمیرزادی: با پایان یافتن دهه اول محرم، سالن‌‌های نمایش میزبان تعداد زیادی از تئاترهای آیینی هستند که شکل و شمایل متفاوتی به تماشاخانه‌های کشور می‌دهند؛ اجراهایی که با مضمون عاشورا و به زبان هنرهای نمایشی تلاش دارند روایتی دیگر از این واقعه را به صحنه بیاورند. در این میان برخی آثار متفاوت از بقیه روی صحنه خواهند رفت و به همین بهانه نگاهی خواهیم داشت به نمایش‌‌های متفاوت عاشورایی که قرار است به صحنه تئاتر بیایند. اپرای عروسکی، نمایش زنانه و موسیقی- نمایش از جمله آنهاست که در ادامه می‌خوانید.
 خورشید از حلب طلوع می‌کند | کورش زارعی
این نمایش به کارگردانی کورش زارعی از اواخر دهه سوم محرم به مدت 20  شب در سوریه اجرا خواهد شد. داستان «خورشید از حلب طلوع می‌کند» روایتی از کاروان اسرای آل‌الله در مسیر شام و توقف آنها در یک دیر است که راهب مسیحی دیر از سپاهیان یزید می‌خواهد در ازای اینکه یک شب تا صبح سر مبارک امام حسین(ع) در اختیار او باشد، تمام اموالش را بدهد. در نهایت هم او شب تا صبح با امام گفت‌وگو می‌کند و همین ماجرا باعث تحول درونی راهب می‌شود. گفتنی است همه بازیگران  این نمایش سوری بوده و هنرمندان شاخصی چون مروان غریوانی، سمیر طویل، حسان‌الفیصل و محمد مقا در آن ایفای نقش می‌کنند. «خورشید از حلب طلوع می‌کند» از اواخر دهه سوم محرم به مدت 10 شب در شهر حلب و پس از انتقال دکور 10 شب هم در شهر دمشق روی صحنه می‌رود و در هر اجرا میزبان 2 هزار مخاطب است. این نمایش به همت مرکز «مهاد» در راستای تبادلات فرهنگی و هنری و توجه به اشتراکات مذهبی میان 2 ملت ایران و سوریه به اجرا در می‌آید.
به روی نی | مهدی کریمی
«به روی نی» عنوان موسیقی- نمایشی است که از شب گذشته در تماشاخانه سرو به روی صحنه رفته است. این تئاتر بر اساس نمایشنامه‌ای از سیدمجید حسینی و کارگردانی مهدی کریمی روی صحنه می‌رود. این نمایش که ترکیبی از موسیقی و تئاتر عاشورایی است هر شب ساعت 20 اجرا خواهد داشت. در این نمایش سیاوش قاسمی، علیرضا سلیمانی، راحله امیری، محمد گرگین، امین ربیعی و سونیا مرادی گروه بازیگری را تشکیل می‌دهند. همچنین فرامرز صفری آوازخوان، محمدقشقایی آهنگساز و  محمدحسین زهتابچی، یاسمن تیناطهرانی، مهرزاد املشی و امید عرفانیان نوازندگان این موسیقی را تشکیل می‌دهند. این موسیقی- نمایش تا سیزدهم مهرماه در تماشاخانه سرو واقع در خیابان طالقانی، نرسیده به خیابان مفتح، نبش لانه جاسوسی روی صحنه می‌رود. تهیه بلیت‌‌های این موسیقی- نمایش نیز از طریق سایت تیوال قابل دسترسی است.     
اپرای عاشورا | بهروز غریب‌پور
اپرای عاشورای بهروز غریب‌پور که در یک دهه گذشته بیش از ۹۰ بار روی صحنه رفته است، ‌این‌بار نیز از ۱۱ مهرماه در تالار فردوسی اجرا خواهد شد. این اثر نوعی اپرای عروسکی و  ملی محسوب می‌شود و  جزو نخستین اپرا‌‌های ملی است که توسط بهروز غریب‌پور نوشته و کارگردانی شده است. این اپرا پیش از این در فرانسه، لهستان، ایتالیا، تهران و شیراز به اجرا درآمده است و در آن آواگرانی همچون محمد معتمدی، مهدی امامی، رضا صادقی و ده‌ها خواننده- بازیگر دیگر در این نمایش حضور داشته‌اند. در بخش نمایش عروسکی نیز علی پاکدست، مریم اقبالی، علی ابوالخیریان، مرجان احمدی، مرضیه سرمشقی و... حضور دارند. گفتنی است، در اپرای ملی به جای استفاده صرف از خوانندگانی که با شیوه مرسوم آواز کلاسیک غربی می‌خوانند، بعضی از خوانندگان آن به سبک و سیاق و استایل آواز ایرانی در آن نقش‌آفرینی می‌کنند. پیش از این اپرای عاشورا به خاطر تک‌خوانی یک بازیگر زن حاشیه‌ها و جنجال‌‌های فراوانی را آفریده بود،‌ حال باید دید غریب‌پور بر اقدام ناهنجار خود  اصرار خواهد ورزید یا خیر؟ اپرای عاشورا از ۱۱ مهر تا ۱۳ مهرماه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ساعت ۱۹:۳۰ در سالن فردوسی واقع در خیابان حافظ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، خیابان استاد شهریار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، روبه‌روی تالار وحدت به روی صحنه خواهد رفت.
 علیامخدره| مریم شعبانی
تعزیه زنانه و نمایش مختص زنان از جمله اتفاقات کمتر دیده شده در دنیای هنرهای نمایشی است. این‌بار «علیامخدره» به کارگردانی مریم شعبانی روایتی مستند از دوران قاجار و چگونگی به‌وجود آمدن تعزیه زنانه در دربار ناصرالدین‌شاه را ویژه زنان به روی صحنه می‌برد. در «علیامخدره» 3 زن ادیب و هنرمند که دختران و خواهر ناصرالدین‌شاه بودند برای نخستین‌بار شرایط اجرای تعزیه زنانه را در کاخ ناصری به‌وجود می‌آورند. در شکل‌‌‌گیری این اتفاق ماه تابان خانم یا قمرالسلطنه خواهر ناصرالدین‌شاه و فخرالدوله و فروغ‌الدوله دختران نقش داشتند و تعزیه‌های مختلفی را در کاخ شاه اجرا می‌کردند. در این اثر نمایشی علاوه‌بر پرداختن به این اتفاق، تعزیه‌‌‌هایی مثل تعزیه حضرت قاسم(ع) و حضرت علی‌اکبر(ع) و نوحه‌خوانی حضرت زینب(س) نیز اجرا می‌شود. این نمایش از اول تا دهم مهرماه در مجتمع سرچشمه روی صحنه می‌رود و پس از آن از ۲۱ تا ۲۸ مهر نیز در فرهنگسرای اندیشه اجرا خواهد شد. فاطمه زارع، سبا رضایی، محدثه رمضانی و سارا قادری بازیگران این اثر نمایشی هستند که از اول تا دهم مهرماه ساعت ۱۶:۳۰ در مجتمع سرچشمه اجرا می‌شود.
 در مسیر عشق| الهام فکور
نمایش «در مسیر عشق» روایتی تلفیقی از  واقعه عاشورا و مدافعان حرم  است که نه در تهران بلکه در مشهد روی صحنه خواهد رفت. این نمایش به کارگردانی مریم فکور اجرا خواهد شد و کارگردان ایده آن را برگرفته از زندگی شهید عیسی سیدحسینی می‌داند و می‌گوید: «آشنایی با شهید عیسی سیدحسینی بنده را به موضوع ترکیب واقعه عاشورا و شهیدان مدافع حرم مشتاق کرد، زیرا عاشورا یک واقعیت است و دفاع از حرم هم یک واقعیت و ترکیب این دو سبب ایجاد اندیشه حسینی و عاشورایی در ذهن مخاطب امروز می‌شود». وی همچنین با معرفی عوامل اجرای نمایش عمده آنها را اهل مشهد معرفی کرد و گفت: «در بخش‌های اطلاعات نظامی، مدافعان حرم‌، دکور، گریم، شمشیرزنی و بازی‌ها و ... افراد متخصص ما را یاری کردند و دلیل رضایت مخاطب از «در مسیر عشق» همین همیاری متخصصان حوزه‌های مختلف است. در این نمایش آقایان جهانپا، بخشی، لشکری، علیمردانی، حقانیان، باخرد و خیلی دیگر از متخصصان هنری مشهد همکاری داشتند». گفتنی است، نمایش در مسیر عشق در واقع همان نمایش اصلاح شده «کربلا تا شام» است که سال گذشته ۱۰ شب روی صحنه رفت و با ۳ هزار مخاطب توانست موفق ظاهر شود. این نمایش تعزیه‌ای زنانه است که همه بازیگران آن را زنان تشکیل می‌دهند.