محمد نجارصادقی: بدون شک هفته اول مهر ماه سال 97 از حافظه اقتصاد ایران پاک نخواهد شد؛ هفتهای که در آن قیمت ارز هر دقیقه بیشتر و بیشتر میشد و ظرف تنها 5 روز قیمت هر دلار آمریکا از 14500 تومان در ساعات پایانی روز گذشته به 19300 تومان رسید. قیمت سکه هم در این هفته هر روز به طور میانگین روزی 300هزار تومان رشد را به خود دید و از 4 میلیون و 500 هزار تومان در پایان روز به بیش از 5 میلیون و 300 هزار تومان رسید. این هفته را میتوان هفته رکورد هم نامید؛ عبور قیمت دلار از 19 هزار تومان، سکه از 5 میلیون تومان و یورو از 20 هزار تومان برای نخستینبار در اقتصاد کشور. بر اساس گزارش میدانی «وطنامروز»، با وجود اینکه ساعت شروع فعالیت صرافها و دلالان ارز ساعت 11 صبح است اما دیروز از ساعت 8 صبح میدان فردوسی و خیابان سبزهمیدان مملو از جمعیت بود. خریداران و فروشندگانی که دیگر نمیتوان به آنها عنوان دلال اطلاق کرد و بیشتر مردمی هستند که صرفا به فکر حفظ سرمایه خود هستند. این شروع صبحگاهی بازار ارز در حالی بود که طبق اخبار واصله، فعالان بازار آزاد ارز تا ساعات پایانی روز سهشنبه هم در حال خرید و فروش ارز به صورت حواله و فردایی بودند و همین موضوع باعث شد در شروع بازار قیمت هر دلار آمریکا 17200 تومان، هر یورو 19800 تومان و سکه با تمثال امام خمینی(ره) 4.900.000 هزار تومان باشد. آنطور که مشهود است به موازات اتفاقات سیاسی که در نیویورک در حال رخ دادن بود، فعالان بازارهای سرمایهای طلا و ارز هم در حال فعالیت بودند. دیروز اغلب حاضران در محلهای تجمع فعالان بازار ارز خریدار بودند و همین موضوع باعث شده بود فروشندگان هدایت بازار را در دست داشته باشند و با هر قیمتی دلشان میخواست اقدام به فروش ارز میکردند. از نکات جالب بازار ارز دیروز میتوان به این موضوع اشاره کرد که هیچکدام از فروشندگان خرید از طریق کارتخوان را به دلیل اینکه 24 ساعت بعد پول وارد حساب آنها میشد قبول نمیکردند و از مشتریان میخواستند پول خود را کارت به کارت یا در نهایت به صورت نقد پرداخت کنند. رهاسازی بازار آزاد توسط بانک مرکزی با این ادعا که بازار آزاد (ثالثیه) تنها 3 درصد تمام حجم معاملات ارزی کشور را شامل میشود، در کنار سیاستهای اشتباهی مانند پیمانسپاری ارزی اجباری با نرخ مصوب و قیمت دستوری که طبق خرید و فروشهای بازارها روی تابلو صرافیها نقش میبندد از اصلیترین دلایل این موضوع بودند. پیشبینی اینکه در روزهای نزدیک به سفر اربعین هم که فاصله زیادی با شروع دور دوم تحریمها ندارد، سومین جهش ارزی سال 97 رخ بدهد دور از دسترس نیست.
معمای جهش دوم ارز در سال 97
بنا بر این گزارش، قبل از تعطیلات پایان تابستان که منجر به تعطیلی 5 روزه بازار شد، پیشبینیها از جهش ارزی پس از تعطیلی چند روزه بازار ارز خبر میداد که این موضوع هماکنون رخ داده است.
در حال حاضر بازار ارز در حال سپری کردن دومین جهش خود در سال 97 است؛ پیشتر یک بار در میانه مردادماه قیمت دلار از 9 هزار تومان با جهشی بیسابقه ظرف 2 هفته سد 14 هزار تومان را شکست و در کانال 13 هزار تومان نشست. رشد قیمت از آن مقطع به آرامی ظرف 2 ماه به 14 هزار تومان نزدیک شد. حالا هم قیمت دلار ظرف 3 روز از 15 هزار تومان خود را به بیش از 18 هزار تومان رسانده است و احتمال افزایش آن باز هم وجود دارد. بر این اساس دیروز در بازار آزاد و در ساعات میانی روز دلار با 1600 تومان افزایش نسبت به روز قبل وارد کانال 18600 تومان و قیمت یورو با بیش از 3000 تومان افزایش وارد کانال 22800 تومان شد. نکته جالب بازار دیروز افزایش بیسابقه و تاریخی ین ژاپن بود که با 2000 تومان افزایش نسبت به روز قبل به 17000 تومان رسید.
هر سکه نیم میلیون تومان گران شد
بازار طلا و ارز طی روزهای اخیر و بویژه دیروز با رکوردهای تاریخی همراه بوده است. بر این اساس قیمت هر سکه بهار آزادی با تمثال امام خمینی(ره) با افزایش 590 هزار تومانی نسبت به روز گذشته به 5.370.000 تومان و هر سکه بهار آزادی با رشد 630 هزار تومانی به 5.290.000 تومان رسید. این افزایش قیمت واکنش عضو اتحادیه صنف فروشندگان طلا و جواهر را در برداشت. وی درباره چرایی افزایش قیمت طلا و سکه در بازار طی روزهای اخیر اظهار داشت: معمولا فعل و انفعالات اقتصادی متاثر از مسائل سیاسی است به همین دلیل بگو مگوهای سیاسی تاثیر خود را در بازار اقتصادی میگذارد و بازارهای مالی داخلی و خارجی نیز به این صحبتها واکنش نشان میدهند. محمد کشتیآرای افزود: معمولاً بازار قیمتها از ساعت 12 به بعد هر روز مشخص میشود ولی امروز (دیروز) اتفاقی که افتاد موجب شد تا قبل از ساعت 11 ظهر قیمتها بیرون بیاید. این فعال در بازار طلا و ارز با اعلام اینکه تقاضای شدیدی برای خرید دلار، سکه و طلا از صبح دیروز به بازار وارد شده است، گفت: همین افزایش تقاضا، قیمت ارز، طلا و سکه را افزایش داد. عضو کمیسیون تخصصی طلا و جواهر تاکید کرد برای نخستین بار رکوردهای جدید قیمتی را در بازار طلا و ارز داشتیم که قبلا حتی تصورش را هم نمیکردیم. کشتیآرای تصریح کرد: درباره طلای آبشده و طلای خام طی روزهای اخیر فشار تقاضا زیاد و روی سکه کم شده است. وی درباره وضعیت خرید و فروش طلای زینتی در بازار نیز گفت: تقاضا برای طلای زینتی به حد صفر رسیده و بشدت کاهش یافته است و ادامه این وضعیت صنعت طلاسازی را به صفر میرساند.