بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال «وطن‌امروز» درباره هشدار اخیر سفیر ایران در انگلیس درباره تخلیه اطلاعاتی ایرانی‌های دارای تابعیت مضاعف از سوی سرویسهای اطلاعاتی غرب گفت: من درباره توئیت آقای بعیدی‌نژاد اظهارنظر خاصی ندارم و اطلاعات ایشان درباره این توئیت را دریافت نکردم. وی ادامه داد: من هم مثل شما این توئیت را در رسانه‌ها مطالعه کردم ولی با توجه به سوال شما می‌توانم به چند نکته اشاره کنم.
قاسمی گفت: نکته اول درباره دوتابعیتی‌هاست که احساس می‌شود برخی کشورها با مواضعی که اتخاذ می‌کنند سعی دارند این افراد را از رفت و آمد به کشور خودشان که ایران است نگران کنند و بازدارند؛ اخیرا دیدید که مقام مسؤولی در یکی از کشورهای اروپایی در یک موضعگیری کاملا غلط و اشتباه و شاید با اهداف خاص این موضوع را مطرح کرد در صورتی که اگر آمار آمد و رفت ایرانیان مقیم این کشور را طی سال استخراج کنیم می‌بینیم ده‌ها هزار نفر از ایرانیانی که در این کشور کار، زندگی و تحصیل می‌کنند به طور مرتب در طول سال برای دیدن خانواده خود و کشورشان و انجام کارهای عمومی به ایران سفر می‌کنند و هیچ مشکلی هم در این زمینه ندارند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: اگر اتفاقی به ندرت و به صورت معدود برای فردی از شهروندان ایرانی مقیم این نوع کشورها افتاده که داری تابعیت دوگانه هستند، اینها دلیل دیگری غیر از موضوع دوتابعیتی بودن آنها دارد. قاسمی با بیان اینکه برخی برداشت‌ها از دوتابعیت‌ها غلط است، گفت: دوتابعیتی بودن جرم نیست؛ ما به لحاظ قانونی سیستم دوتابعیتی بودن را به رسمیت نمی‌شناسیم و البته افرادی که تابعیت مضاعف کسب می‌کنند از برخی مزایا مانند گرفتن مسؤولیت دولتی محروم می‌شوند اما در بقیه موارد مانند دیگران دارای حقوق شهروندی هستند و می‌توانند براحتی در ایران زندگی کنند. وی ادامه داد: فکر می‌کنم اینکه بخواهند برخی کشورها از ایرانیان دوتابعیتی مقیم آن کشورها سوءاستفاده کنند از نوادر است و باتوجه به هوش، آگاهی و غیرت ملی و علاقه ایرانیان خارج از کشور به کشورشان که عمدتا هم از بهترین قشرهای اقلیت‌های ملی در کشورهای پیشرفته هستند، آنقدر به کشورشان علاقه‌مند هستند که در این دام گرفتار نخواهند شد و در این حوزه‌ها ورود نخواهند کرد. قاسمی خاطرنشان کرد: آنها ایرانی بودن و شرافت ایرانی بودن را بر همه چیز ترجیح می‌دهند و ما طی دوره‌‌های گذشته شواهد زیادی از وطن‌پرستی ایرانی‌ها داریم که تابعیت مضاعف هم به دلایل مختلف داشته‌اند. سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: این اتهام را که بخواهیم ایرانیان را متهم کنیم به اینکه می‌توانند مورد سوءاستفاده دیگران قرار بگیرند کاملا رد می‌کنم. قاسمی با بیان اینکه بسیار نسبت به جامعه ایرانی خارج از کشور خوش‌بین هستم، بیان کرد: فکر می‌کنم عناصر مشکوک و برخی کانونهای معاند علاقه‌مند هستند با توجه به ظرفیت بسیار بالای ایرانیان چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ علمی در خارج از ایران این رابطه را تحت تاثیر قرار دهند و یکسری از ابهامات را میان ملت و دولت ایران با ایرانیان خارج از کشور ایجاد کنند. سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: من با اطمینان بیان می‌کنم ایرانیان خارج از کشور همگی مورد احترام هستند، اگرچه دارای تابعیت کشور دیگری باشند و مورد حمایت و احترام ما هستند و در مواقع لزوم از آنها حمایت‌‌های حقوقی و غیرحقوقی در کشورهایی که بوده‌‌اند کرده‌‌‌‌‌ایم و در آینده هم خواهیم کرد.
قاسمی در پاسخ به سوال دیگر «وطن‌امروز» مبنی بر اینکه با توجه به توئیت آقای بعیدی‌نژاد که در واکنش به هشدار انگلیس درباره سفر اتباع خود به ایران منتشر شد، آیا می‌توان گفت یکی از کشورهایی که تلاش دارد دوتابعیتی‌ها را تخلیه اطلاعاتی کند انگلیس است؟ گفت: من نمی‌دانم موضعگیری آقای بعیدی‌نژاد در چه زمینه‌ای بوده است، اینکه آیا در واکنش به موضعگیری خاصی در انگلستان بوده یا اتفاق خاصی افتاده است، این را نمی‌دانم.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که چه توصیه‌ای به ایرانیان دارای تابعیت مضاعف دارید که مورد سوءاستفاده دستگاه‌‌های اطلاعاتی غرب قرار نگیرند، گفت: فکر می‌کنم ایرانی‌ها به اندازه کافی آگاه هستند و توصیه را باید دیگران انجام دهند؛ بنده به عنوان سخنگو نیاز نیست درباره چگونگی رفتار ایرانیان خارج از کشور سرمشق بدهم، آنها به اندازه کافی از آگاهی و شعور برخوردار هستند و در عین حال درباره مسائل امنیتی هم با توجه به اینکه یک دیپلمات هستم اطلاعات خاصی ندارم. وی گفت: اگر توصیه‌‌‌هایی باید برای ایرانیان وجود داشته باشد، توصیه‌‌‌هایی است که باید بخشهای کنسولی وزارت امور خارجه و بخشهای دیگر کشور در حوزه امور ایرانیان داشته باشند.
اقدامات ایران برای استرداد عوامل حمله تروریستی در اهواز
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در نشست خبری خود با اهالی رسانه به تشریح آخرین تحولات عرصه دیپلماسی کشورمان پرداخت. حمایت از حمله موشکی سپاه، تلاش برای استرداد عوامل دخیل در حمله تروریستی اهواز، ارزیابی تضمین‌های اروپایی برای حفظ برجام و همچنین واکنش به اقدامات و اظهارات سران صهیونیستی از جمله محورهای اصلی سخنان قاسمی در نشست خبری دیروز بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به حمله تروریستی اهواز گفت: «فاجعه تروریستی اهواز را که منجر به شهادت تعدادی از هموطنان‌مان و مجروح شدن تعدادی دیگر شد، تسلیت می‌گویم و این حادثه را شدیدا محکوم می‌کنم. بحث تروریسم نیاز به یک اجماع و اقدام جهانی دارد و همه کشورها باید در مبارزه با این پدیده شوم اقدام جدی کنند. امیدوارم دلارهای نفتی و زد و بندهای سیاسی و اقتصادی میان برخی کشورها برای پرورش تروریسم، مانع مبارزه با تروریسم نباشد. لازم می‌دانم از مقامات کشورها و شخصیت‌های جهانی که با همدردی با ایرانی‌ها تروریسم را محکوم کردند تشکر کنم». بهرام قاسمی تصریح کرد: «هر اقدامی و حرکتی چه توسط بخشهای نظامی و چه سیاسی در جهان بدون پیام نیست و حتما پیام‌های ویژه‌ای دارد. آنچه بشود با صراحت اعلام کرد عزم جدی ایران برای مقابله جدی با کانونهای پرورش تروریسم است که این عزم را ما بامداد امروز (دیروز دوشنبه) توسط نیروهای جان بر کف سپاه دیدیم». سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان درباره پیگیری‌های انجام شده درباره آمران و عاملان حمله تروریستی در اهواز نیز گفت: «تمام اقداماتی که به وزارت امور خارجه ارتباط پیدا می‌کرد انجام شده؛ اعم از مراجعه به سازمان‌های بین‌المللی و برخی کشورها از جمله درباره بازگرداندن عوامل مرتبط. مصمم هستیم با جدیت تمام این موضوع را دنبال کنیم. جمع‌آوری اسناد در حال انجام است و امیدواریم اقدامات ما به گونه‌ای باشد که دیگر کشورها با تعهد بیشتر نسبت به بحث تروریسم اقدامات جدی انجام دهند؛ این روند را حتما ادامه خواهیم داد».
اروپا تضمین‌های لازم را تهیه کند
مکانیزم ویژه مالی اتحادیه اروپایی برای حفظ برجام نیز در نشست خبری دیروز مطرح شد. بهرام قاسمی در این باره گفت: «روند مذاکرات با اتحادیه اروپایی و 2 شریک دیگر یعنی چین و روسیه بعد از خروج آمریکا از برجام ادامه داشت و دارد و در بخشهای مشخصی درباره سازوکارهایی به تفاهم‌هایی رسیدیم. بعد از نشست نیویورک قرار شد کارها تکمیل شود. به دلیل فشارهای آمریکا برای ممانعت از همکاری با ایران، تا حدود زیادی مذاکرات درباره سازوکارها خیلی علنی و آشکار نشده و نخواهد شد. آنهایی که در این باره اظهارنظر و ارزیابی می‌کنند، همگی گمانه‌زنی هست. من تعبیر نفت در برابر غذا یا هر تعبیر دیگری را رد می‌کنم و این درست نیست». وی افزود: «ما قطعا تفاهم اولیه‌مان با اروپا و دیگر شرکا، بنا بر خواست و اصرار آنها، بر این بود که روند ادامه کار را بنا بر شرایطی که باید تامین شود، داشته باشیم. امیدواریم با تفاهماتی که شکل می‌گیرد بتوانیم روند استمرار برجام را حفظ کنیم. اگر اتحادیه اروپایی و دیگر شرکا نتوانند تضمین‌های لازم را تهیه و برآورده کنند، می‌تواند بر تصمیم ایران که منطبق بر مصالح ملی است تاثیرگذار باشد». سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ادامه داد: «طبیعی است که ما از سازوکارها و مکانیزم‌ها اطلاع داریم و پیرامون آنها مذاکره می‌کنیم. پیشنهاداتی طی ماه‌های گذشته وجود داشته است. بخشی از آنها احساس شده که کارآمدی لازم را نداشته و درباره آنها بحث شده تا با راهکارهای جدید رفع و رجوع شود. از روند مذاکرات آگاهی کامل داریم. بخش‌هایی کامل شده و بخش‌هایی باقیمانده است. اگر نتوانیم درباره بخشهای باقیمانده به تفاهم لازم برسیم احتمالا به فازهای جدیدی وارد شویم که اخیرا توسط دکتر ظریف مطرح شد. آمریکا و برخی کشورهای خاص تلاش می‌کنند هماهنگی بین ما، اروپا، چین و روسیه انجام نشود».
مسأله ویزای اربعین حل شده است
تمهیدات و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای زائران اربعین حسینی، سوال دیگری بود که در نشست خبری دیروز مطرح شد. قاسمی در این باره اظهار داشت: «اینکه چه تعداد شرکت می‌کنند نمی‌دانم و این خواست مردم است که شرکت کنند؛ بستگی به میزان استقبال مردم دارد. نمایندگی ما در بغداد و کنسولگری‌های ما در عراق از مدت‌ها پیش تمهیدات لازم را برای این مدت مشخص تدارک دیده‌اند. یکی از مشکلاتی که پیش‌بینی می‌شد وجود داشته باشد، پرداخت هزینه ویزا به صورت ارزی بود. تصورم این است که این مساله حل شده و ایرانی‌ها مبلغی با حدود بیش از 300 هزار تومان ویزا را دریافت می‌کنند و به ریال پرداخت خواهند کرد. این بحث بین 2 دولت بوده و بعدا تسویه‌ها انجام خواهد شد. تا دیروز حدود 50 هزار نفر ثبت‌نام کرده بودند و این ابتدای کار است و فکر می‌کنم بیشتر خواهد بود. بحث هزینه فرودگاهی در نجف هم متفاوت است. بعضی هم به صورت آزاد سفر می‌کنند».