گروه اقتصادی: براساس آمارهای صندوق بینالمللی پول، سرانه تولید ناخالص داخلی ایران به قیمت اسمی در سال 2017 معادل 5 هزار و 305 دلار بوده که با این رقم در بین 191 کشور مورد بررسی صندوق، رتبه 98 را کسب کرده است. به گزارش «وطن امروز»، مطالعات معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق تهران نشان میدهد کشورهایی از جمله ترکیه و عربستانسعودی وضعیت به مراتب بهتری داشتهاند به عنوان نمونه سرانه تولید ناخالص داخلی ترکیه در سال 2017 تقریباً 2 برابر و در عربستانسعودی تقریباً 4 برابر ایران بوده است. به همین ترتیب، ترکیه در جایگاه 67 و عربستانسعودی نیز در جایگاه 40 در میان 191 کشور قرار گرفتهاند. همچنین سرانه تولید ناخالص داخلی ایران به روش PPP (سرانه تولید ناخالص داخلی برحسب برابری قدرت خرید) در سال 2017 معادل 20 هزار و 200 دلار بوده و در جایگاه 67 در میان دیگر کشورهای جهان قرار گرفته است. در عین حال، ترکیه با رقم 26 هزار و 893 دلار رتبه 55 و عربستان با رقم 54 هزار و 777 دلار رتبه 14 را کسب کرده است. گفتنی است سرانه تولید ناخالص داخلی کشورهای توسعهیافتهای مانند آلمان و کرهجنوبی براساس برابری قدرت خرید کمتر از کشوری مانند عربستان بوده است.
مقایسه سرانه تولید ناخالص داخلی کشورها به قیمت اسمی و سرانه تولید ناخالص داخلی براساس برابری قدرت خرید نشان میدهد میزان تفاوت این دو شاخص در کشورهای مختلف، متفاوت است. به عنوان نمونه، سرانه تولید ناخالص داخلی 178 کشور از میان 191 کشور، در روش PPP بالاتر از روش اسمی بوده و در 13 کشور سرانه به روش اسمی، سطح بالاتری داشته است. گفتنی است برای ایالاتمتحده آمریکا، رقم به دست آمده در هر دو روش، یکسان است. 30 کشور نیز براساس روش PPP تولید ناخالص داخلیشان حدود 3 برابر بیشتر از روش اسمی شده است؛ سودان جنوبی بالاترین اختلاف را بین سرانه تولید ناخالص داخلی براساس 2 روش برابری قدرت خرید و اسمی داشته است. سرانه تولید ناخالص داخلی براساس PPP سودان جنوبی 5/6 برابر بیشتر از سرانه تولید ناخالص داخلی روش اسمی است. پس از سودان جنوبی، مصر (1/5 برابر)، میانمار (9/4 برابر)، ازبکستان (6/4 برابر) و آذربایجان (2/4 برابر) قرار دارند. ایران نیز هفتمین کشور دنیا است که اختلاف بالایی میان سرانه تولید ناخالص داخلی به روش PPP و روش اسمی آن وجود دارد(8/3 برابر). کشورهایی که تفاوت قابل ملاحظهای میان سرانه تولید ناخالص داخلی به روش اسمی و به روش برابری قدرت خرید آنها وجود دارد، بهطور عمده کشورهایی هستند که میزان یارانه پرداختی آنها به مصرفکنندگان به نسبت بالاست. در واقع، یارانههایی که در ایران پرداخت میشود تاثیر قابل توجهی در بالا رفتن میزان قدرت خرید مصرفکنندگان داشته، بدون اینکه منجر به افزایش درآمد واقعی خانوار شود.
برای روشنتر شدن این موضوع، قیمت برخی اقلام خوراکی و بنزین برای 2 کشور ایران و ترکیه مقایسه میشود. با نگاهی به جدول مقایسهای میتوان گفت میزان برابری قدرت خرید ایرانیها در اقلام مورد اشاره بیشتر از مردم ترکیه است. به عنوان نمونه با 10 دلار آمریکا در ایران میتوان حدوداً 4 لیتر شیر، 5 کیلوگرم گوشت مرغ و 5کیلوگرم برنج خریداری کرد، این در حالی است که برای خرید این اقلام با اندازه مشابه در ترکیه حداقل بیش از 15 دلار باید پرداخت شود. صرفنظر از برابری قدرت خرید، گفتنی است که براساس آمار موجود در پایگاه «Turkish Labor Law» حداقل دستمزد ماهانه در ترکیه برای سال 2108 معادل 1600 لیر ترکیه تعیین شده که با توجه به کاهش ارزش لیر در ماههای اخیر، معادل دلاری آن به حدود 256 دلار رسیده است. حداقل دستمزد ماهانه در ایران نیز از ابتدای سال 1397 برابر 11/1 میلیون تومان تعیین شده که پس از کاهش ارزش ریال به حدود 80 دلار رسیده است.