عباس شریفی: پنجمین سال از مدیریت حسن روحانی بر امور کشور گذشت. با چشم برهم زدنی سال هشتم نیز خواهد رسید. بعید است اتفاق چندانی افتاده باشد. در این 5 سال اگر خبری از «رفع تحریم‌ها»، «درآمد سرشار»، «رونق اقتصاد»، «حقوق شهروندی»، «شفافیت دولتمردان»، «مسکن اجتماعی» و باقی وعده‌های زیبای روحانی شد، در 3 سال آینده نیز اتفاقی خواهد افتاد! وضعیت اقتصادی کشور امروز برای همه روشن کرده است که رئیس‌جمهور و دولت عملا ایده‌ای برای مدیریت کشور ندارند. در واقع روحانی به جای «مدیریت امور کشور» تمرکز خود را بر «مدیریت افکار عمومی» گذاشته و فکر می‌کند اگر یک جمله بگوید که «بعضی‌ها فکر می‌کنند ما برای مشکلات برنامه‌ای نداریم، [درحالی که] ما برای تمام مشکلات برنامه داریم» واقعا همه مشکلات حل می‌شود و این امر البته مساله جدیدی نیست. این روش در سال‌های نه چندان دور و پیش از تصدی ریاست‌جمهوری امتحان شده بود و تا زمانی که موفق باشد، از سوی روحانی و تیمش تکرار خواهد شد. در این رابطه نگاهی به مستندات تدوین شده توسط روحانی بخوبی نوع و شیوه مدیریت ایشان را آشکار می‌کند. حسن روحانی در کتاب «امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای» به بیان مفصلی از روند مذاکرات هسته‌ای ایران با 3 کشور اروپایی در سال‌های 82 تا 84 پرداخته است. دورانی که به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی مسؤولیت مذاکرات را به عهده داشت. حسن روحانی در این کتاب به دیدار با مقام معظم رهبری قبل از مذاکرات سعدآباد اشاره می‌کند: «در ملاقات حضوری با مقام معظم رهبری جزئیات را مطرح کردم، معظم‌له در این ملاقات با تعلیق در حد گازدهی نطنز موافقت کردند».
با نگاهی به نتیجه مذاکرات آن دوران و اسنادی که همان زمان منتشر شد، قضیه جنبه جالبی به خود می‌گیرد؛ آنچه در سعدآباد حاصل شده، نتیجه‌ای بسیار متفاوت با این گزاره است. در سعدآباد دولت ایران داوطلبانه تصمیم می‌گیرد همه فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری را به صورتی که آژانس تعریف کرده است، تعلیق کند. در این رابطه آقای روحانی می‌نویسد: «به وزرای خارجه اروپایی در سعدآباد تأکید کردم در مقام عمل تنها گازدهی، تعلیق خواهد شد و نه بیشتر، هر چند بیانیه کمی متفاوت بود». صفحه 294 کتاب نیز حاوی نکات جالبی است. در این صفحه مصوبات کمیته عالی هسته‌ای در آبان ماه سال 83 ذکر شده و 10 خط قرمزی که این کمیته برای نتایج توافق پاریس مد نظر دارد بیان می‌شود که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- تعلیق بلندمدت به هیچ عنوان امکانپذیر نیست.
2- در استفاده از حقوق کشورها در چارچوب «ان‌پی‌تی» نباید هیچ‌گونه تبعیضی وجود داشته باشد.
3- به واژه اعمال حق غنی‌سازی در توافق تصریح شود.
4- مذاکرات با اروپا بیش از 6 ماه طول نکشد و در پایان 6 ماه به توافق نهایی برسیم.
طبق متن کتاب، تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای پیشنهادی برای مذاکرات ارائه می‌کند که در این پیشنهاد و نه نتیجه مذاکرات، 7 مورد از این 10 مورد زیر پا گذاشته شده است. یا در صفحه 308 کتاب، 7 شرط حاصل از جلسه مسؤولان نظام برای پذیرش توافق پاریس مطرح می‌شود. می‌توان بین آنها به شرط خروج پرونده ایران از دستورکار اضطراری شورای حکام آژانس در اجلاس نوامبر اشاره کرد ولی متاسفانه مطابق صفحات 417 تا 419 کتاب، آنچه حاصل می‌شود، تنها تحقق 2 شرط از این 7 شرط است. البته آقای روحانی در اظهارنظری بیان می‌کند که در توافق پاریس طبق مصوبه رسمی جلسه سران نظام عمل شد!
همچنین با وجود تعهد رسمی ایران مبنی بر تعلیق همه فعالیت‌های هسته‌ای تا رسیدن به یک توافق بلندمدت، او در کتاب خود می‌نویسد: «پس از سفر پاریس و توافق با شیراک، امید جدیدی ایجاد شده بود و نظر عده‌ای که می‌گفتند اروپا به هیچ شکل زیر بار غنی‌سازی نمی‌رود بشدت تضعیف شده بود!»
آقای روحانی در این سال‌ها نه‌تنها از این شیوه پاسخگویی و تحریف واقعیت دست برنداشت، بلکه به طور کامل از آن در دوره ریاست‌جمهوری‌اش رونمایی کرد. وی در چهارمین نشست خبری دولت یازدهم گفته بود «همه مسؤولیت مذاکرات با من است» اما بعد‌ها مکرر از سوی تیم دولت این گزاره که «همه چیز طبق نظرات نظام پیش رفته»، «نظام در جزئیات ماجرا بوده» و... تکرار شد. به طور مثال با نگاهی به مهم‌ترین اقدام دولت تدبیر و تطبیق آن با مهم‌ترین خطوط قرمز مذاکرات هسته‌ای از نگاه رهبری عملکرد زیر قابل رویت است:
• عدم پذیرش محدودیت‌های بلندمدت (نقض شد)
• لغو همه تحریم‌ها در روز امضای توافق (نقض شد)
• منوط نشدن لغو تحریم‌ها به اجرای تعهدات ایران (نقض شد)
• مخالفت با موکول کردن هر اقدامی به گزارش آژانس (نقض شد)
• مخالفت با نظارت‌های غیرمتعارف و بازرسی از مراکز نظامی (نقض شد)
• ادامه کار تحقیق و توسعه و ساخت‌وساز در زمان محدودیت (نقض شد)
• عدم مذاکره درباره مسائل دفاعی کشور (نقض شد)
• عدم بازگشت‌ناپذیری تعهدات ایران (نقض شد)
• عدم پذیرش مذاکره زیر شبح تهدید (نقض شد)
• دومرحله‌ای نشدن مذاکرات گام نهایی (نقض شد)
• تغییر نیافتن رآکتور آب سنگین اراک (نقض شد)
• مخالفت با زمان‌های 15 و 25 سال برای اتمام برخی موضوعات (نقض شد)
درباره شروط نه‌گانه رهبری برای اجرای برجام نیز وضعیت تفاوتی با خطوط قرمز نمی‌کند. به طور مثال:
• اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتحادیه اروپایی مبنی بر لغو تحریم‌ها (نقض شد)
• هرگونه اظهاری مبنی بر اینکه ساختار تحریم‌ها باقی خواهد ماند، به منزله نقض برجام است. (نقض شد)
• وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانه‌ای نقض برجام محسوب خواهد شد. (نقض شد)
• در صورت نقض، دولت موظف است فعالیت‌های برجام را متوقف کند. (نقض شد)
• انعقاد قرارداد قطعی و مطمئن درباره طرح جایگزین اراک و تضمین کافی برای اجرای آن (نقض شد)
• معامله و تبادل اورانیوم غنی شده موجود باید بتدریج و در دفعات متعدد باشد. (نقض شد)
• ارائه طرحی هسته‌ای که باید هرگونه نگرانی ناشی از برخی مطالب در ضمائم برجام را برطرف کند. (مشخص نشد)
• ساماندهی اجرایی تحقیق و توسعه جهت عدم کمبود فناوری غنی‌سازی در پایان 8 سال (مشخص نشد)
• در موارد ابهام سند برجام، تفسیر طرف مقابل مورد قبول نیست و مرجع، متن مذاکرات است. (نقض شد)
• تشکیل یک هیات قوی و آگاه و هوشمند برای رصد پیشرفت کارها و انجام تعهدات طرف مقابل (نقض شد)
با این وجود آقای رئیس‌جمهور معتقد است: «ما هیچ قدمی در مساله برجام برنداشتیم مگر آنکه با مقام معظم رهبری مشورت کردیم و جلسه گذاشتیم. نامه‌های مکتوب آن هست و دستورهایی که من روی نامه‌های ایشان برای اجرا دادم.... روزی همه اینها منتشر خواهد شد در زمان خودش».
روشی که بر پایه تحریف و مدیریت افکار عمومی استوار است و به جای دلیل آوردن مستند در زمان فشار، به انحراف افکار عمومی می‌پردازد و تا زمانی که موضوع از توجه رسانه‌ها خارج نشود اقدام به انتشار ادله خود نمی‌کند. مانند تاریخ 14 مهر 94 که با حواله دادن به آینده موضوع مدیریت شد و تا به امروز خبری از پاسخ منطقی روحانی نشده است.
با توجه به چنین شیوه مدیریتی و فرار ظریفانه از موضوع، رفتار آینده تیم فعلی نیز قابل تخمین است. در پایان سال هشتم نیز احتمالا با به میان آوردن نظام و پنهان شدن پشت آن درصدد فرار از پاسخگویی خواهند بود و دنبال بهانه‌ای تا معضلات حاصل از بی‌درایتی را روی دوشش گذاشته و خود جان سالم از مهلکه به در برند.