گروه فرهنگ و هنر: در طول این سالها دلخوشی بسیاری از اهل ادب به نیمه رمضان بود. زمانی که هلال رمضان کامل میشد و در شام میلاد امام مجتبی شاعران برجسته و پیشکسوت در کنار ترکیبی از شعرای جوان انقلاب اسلامی میهمان شب شعری بودند که میزبان آن رهبر معظم انقلاب بود. به گزارش «وطن امروز»، این رویداد برای اهالی هنر و ادبیات مغتنمترین اتفاق در طول سال محسوب میشد که مدتی است بهانههای مختلف دست به دست هم دادهاند تا دیدار ادبا با رهبر انقلاب محدود به نیمه رمضان نشود؛ از افزوده شدن شب شعر آیینی تا دیدارهای جسته و گریختهای که در حاشیه برنامهها نویسندگان و شاعران را رو در روی رهبر انقلاب مینشاند. چند روز پیش تقریظ رهبری بر کتاب «فرنگیس» منتشر و طی برنامهای از این تقریظ رونمایی شد و پس از آن فرنگیس حیدرپور با تعدادی از نویسندگان زن به دیدار رهبری رفتند و آن گپ و گفت کوتاه به نظر مقدمهای شد تا پنجشنبه حدود 30 تن از شاعران و نویسندگان به دیدار رهبر انقلاب بروند؛ دیداری که بیش از هر چیز ثابت کرد عالیترین مقام رسمی کشور در کوران مسائل اقتصادی، سیاسی و منطقهای نیز هنوز مساله فرهنگ را در صدر اولویتهایشان میدانند. در این دیدار شاعرانی همچون علیمحمد مؤدب، محمدمهدی سیار و نویسندگانی همچون علیاصغر عزتیپاک، راضیه تجار، وجیهه علیاکبری سامانی، یاسین حجازی، هادی خورشاهیان، محمدرضا شرفیخبوشان، سیدهعذرا موسوی، محسن مؤمنیشریف و سارا عرفانی حضور داشتند.
ابزاری بهتر از داستان برای شناخت ملتها وجود ندارد
علیاصغر عزتیپاک، مدیر دفتر داستان و مدرسه رمان موسسه شهرستان ادب که او هم در این نشست حضور داشت، در این باره گفت: محور سخنان نویسندگان جوان حاضر در جلسه بر گزارش از کارهایی بود که انجام دادهاند یا در حال انجامش هستند. دوستان بیشتر برنامهها و ایدههایشان را مطرح کردند و رویکردشان طرح پیشرفتها و دستاوردها بود. توصیف حرکت رو به جلو و نوشتن از ایران، برای ایران و تولید متن امیدآفرین و گفتمانساز همتراز با ارزشهای ملهم از انقلاب اسلامی از دغدغههای طرحشده در این جلسه بود. همچنین ایراندوستی، ارزشمندی زندگی انسان ایرانی و تقلا برای نشان دادن گونهای از زندگی ایرانیان که در آن کار و زحمت، عبادت و سازندگی و امید به فردای بهتر موجب حرکت است، جزو مباحث نویسندگانی بود که تلاش کردهاند این مسائل را در آثارشان منعکس کنند. بهزعم نویسندگان حاضر در این جمع، باید فضای سیاه غالب بر آثار داستانی معاصر را پشت سر بگذاریم و انسان ایرانی مسلمان را که مجاهدانه رو به آینده دارد، بسازیم. یکی از نویسندگان حاضر در جلسه نیز گفت کار ما به عنوان نویسنده نه خلق کابوس که ساختن رؤیا است. ما درباره وضعیت خودمان به عنوان نویسندگان معتقد به آرمانهای انقلاب اسلامی، از فعالیتهایی که انجام میدهیم حرف زدیم و گزارشی از وضعیت، برنامهها و آثار منتشرشده در شهرستان ادب ارائه کردیم. رهبر انقلاب با استقبال از فعالیتهای موسسه شهرستان ادب و مدرسه رمان فرمودند: «کاری که شهرستان ادب شروع کرده بسیار کار مهم و ارزشمندی است و باید ادامه پیدا کند». حضرت آیتالله خامنهای سپس بیان داشتند: «حضور شما در اینجا نشان میدهد که اتفاق بزرگی در کشور در حال روی دادن است. ما این محصول قیمتی و مطلوب (جمع نویسندگان) را داریم. ما به جلو حرکت میکنیم. من اگر بخواهم درباره رمان مطلوب انسان ایرانی و جمهوری اسلامی حرف بزنم، همین چیزهایی را که شما گفتید، میگویم. حقایق جمهوری اسلامی را نشان بدهید، تاریخ هست، امام هست، مجاهدتها هستند، توفیقات بزرگ هستند و البته گاهی تلخیهایی هم هست که باید گفته شود. همه اینها باید در کنار هم گفته شود. نبایست فقط تلخی و یأس و سیاهی در رمانها باشد. این سخنانی که این جمع گفت، من هم اگر بخواهم بگویم همینها را خواهم گفت. با وجود همه نگرانیها که منشأ آن درست است، تردیدی در این نیست که اتفاقات خوبی دارد میافتد. شما رماننویس هستید و مشکلات را فهمیدهاید. (اشاره داشتند به سخنان نویسندگان) حالا تصمیم گرفتید برخلاف آن تاریکاندیشیها و سیاهیها عمل کنید. این مهم است. آن را دنبال کنید. حسرت خوردن درباره کار دیگران و کارهایی که نوشتهاند و حرف زدن درباره آنها، کار را پیش نمیبرد. بهتر است به کار خودتان بپردازید. اینکه میخواهید کار کنید یعنی اتفاقاتی در راه است». ایشان در بخش دیگری از بیاناتشان فرمودند: «رمان بسیار مهم است و این قالب آنقدر اهمیت دارد که حتی برخی اهالی ادبیات هم به آن توجه ندارند. چه ابزاری بهتر از داستان برای شناخت یک ملت وجود دارد؟ ابزاری بهتر از داستان سراغ نداریم اما توجه کنید که رمان علاوه بر اینکه باید قصه خوبی بگوید، باید خوب هم قصه بگوید. از این رو به ابزار توجه کنید. چگونه گفتن مهم است؛ خوب قصه بگویید. رمان تصویرگر واقعیاتی است که با هیچ زبانی نمیتوان بیان کرد، منتها در درجه اول باید جاذبه داشته باشد. درباره چگونه گفتن تامل کنید و به فن داستاننویسی توجه داشته باشید».
ایشان با گلایه از برخی آثار که در آنها هیچ نقطه روشنی نیست، فرمودند: «این موضوع پسندیدهای نیست. داستان باید حکایت واقعیتهای افتخارآمیز باشد. تلخی هست ولی داستان نباید موجب افسردگی و دلمردگی شود. شما باید این خلأ را پر کنید. نقاط قوت کار شما این است که فهمیدهاید باید حقایق موجود در جمهوری اسلامی را در قالب داستان بیاورید. الحمدلله مشغولید و امیدوارم روزبهروز پیش بروید». به گفته عزتیپاک، رهبر انقلاب همچنین به اهمیت نشر نیز اشارات مهمی داشتند و فرمودند: کاری که مجمع ناشران انقلاب اسلامی انجام میدهد، کار بسیار ارزشمندی است. امیدوارم با بهترین وجه دنبال شود.
سیدهعذرا موسوی: ایرانی مسلمان را به مخاطب معرفی کنید
سیدهعذرا موسوی، نویسنده کتاب «شاه دماغیها» درباره این دیدار گفت: در این دیدار 4 نفر از بانوان نویسنده در کنار جمعی از نویسندگان حضور داشتند، هر چند فرصت اندک بود اما نشست تخصصی در حوزه ادبیات محسوب میشد. وی اضافه کرد: متاسفانه بنده در این دیدار توفیق صحبت نداشتم اما خانمها تجار، عرفانی و وجیهه سامانی مطالبی را درباره فضای کاری ادبیات مطرح کردند. به گفته وی، البته پیشتر هم دیداری میان نویسندگان با رهبر انقلاب برگزار شده بود اما چنین دیداری نادر بود؛ هر چند هر ساله در نیمه ماه مبارک رمضان شعرا با رهبر انقلاب دیدار میکنند اما نویسندهها هم درصدد چنین دیداری بودند که این اتفاق خوشایند رقم خورد. موسوی با بیان اینکه رهبر انقلاب نیز به نویسندگان تاکید فرمودند که علاوه بر اینکه به چه موضوعاتی میپردازید، باید هدف اصلی خود را پیگیری کنید، افزود: باید در آثاری که خلق میکنید، ایرانی مسلمان را به مخاطب معرفی کنید. بخش اصلی منویات رهبر انقلاب بر محور این مطالب بود. وجود فضای صمیمانه و گفتوگو با رهبر انقلاب امیدبخش و دلگرمکننده است.
راضیه تجار: طالب رمان سطح بالا هستیم اما وضع کنونی هم بسیار خوب است
راضیه تجار، از جمله نویسندگان فعال زن در ادبیات پایداری نیز با اشاره به حضور نویسندگان نسل اول و سوم انقلاب در این دیدار گفت: از نویسندگان نسل اول بنده در این دیدار حضور داشتم اما اغلب نویسندهها، جوانتر بودند و این حضور نویسندههای جوان نشان میدهد این جریان در حال بالندگی است و افرادی هستند که ادامهدهنده این مسیر باشند، چرا که به افق دور اشاره میشد. وی که به عنوان نخستین نفر در این جلسه صحبت کرده بود، پیرامون نکات مطروحه خطاب به رهبر انقلاب گفت: بنده به عنوان نخستیننفر صحبت کردم و مواردی را از قبیل اینکه جریان ادبیات داستانی انقلاب و دفاعمقدس هویت یافته و الحمدالله پس از ٤٠ سال سترگ شده است، عنوان کردم، به علاوه اینکه بانوان فعالانه خوش درخشیدند اما در مقابل باید گفت که ترجمه ما ضعیف است. در کنار ترجمه نیز باید به آموزش توجه کرد، نباید فراموش کرد که نسل بعد باید پشتیبانی شود، البته هدایت و حمایتهای حضرت آقا چشمگیر است، ولی در مقابل این مسائل مسؤولان فرهنگی و دولتی ما سکوت میکنند. در نهایت نیز عرض کردم که امیدوارم مسؤولان از شما تأسی کنند و در ادامه از زبان دولتمردان درباره ادبیات بشنویم. تجار در پایان به سخنان رهبر انقلاب اشاره کرد و با تاکید بر اینکه ایشان هم از رمان و خاطره اظهار رضایت کردند، بیان داشت: مقام معظم رهبری هم در ادامه طی سخنانی فرمودند درست است که ما طالب رمانهای سطح بالاییم ولی آنچه الان داریم بسیار خوب است.
وجیهه سامانی: مساله پخش کتابها را جدی بگیرید
وجیهه سامانی، نویسنده آثار داستانی چون «خواب باران» نیز درباره این جلسه گفت: در این دیدار حاضران به فضای کنونی ادبیات، عملکردها، مشکلات، امور انجام شده و برخی محاسن و معایب کار بدون سانسور و بدون روتوش پرداختند. در ادامه جلسه بعد از صحبتهای خانم راضیه تجار نوبت به من رسید. بنده هم نکتهای به نظرم مهم رسید، آن هم اینکه در حوزه پخش کتاب دچار ضعف شدید هستیم. ما در حال حاضر در تهران کتابهای خودمان را سخت پیدا میکنیم و در شهرستانها این گله وجود دارد که حتی بعضی وقتها کتابها بعد از یک سال به دستشان میرسد. من به عنوان نویسنده، در حوزه نگارش کار خودم را میکنم ولی در پخش دچار یک مافیای پخش هستیم. رهبری در این زمینه در صحبتهایشان خطاب به آقای نیلی فرمودند: مساله پخش را جدی بگیرید و در این حوزه کار جهادی انجام دهید. با توجه به نکتهای که رهبر انقلاب در رونمایی کتاب فرنگیس به آقای سنگری فرمودند که «خانمها گوی سبقت را از شما پیش گرفتند» من هم به این نکته اشاره کردم و گفتم: ما در دهه اخیر نویسندههای توانمندی را تربیت کردیم و این رشد در نویسندگان خانم نمود پیدا کرده است ولی با توجه به این امر امکانات و شرایط لازم برای خانمها در این عرصه کافی نیست. این خوب نیست که ما به عنوان نویسنده خانم درگیر سازوکار نشری قرار بگیریم که عمدتاً دست آقایان است.
سارا عرفانی: رهبری جلوتر از مدیران هنری هستند
سارا عرفانی، نویسنده آثاری چون «پنجشنبه فیروزهای»، «مسیح در شب قدر» و... که در این جلسه حضور داشت، در این باره گفت: چندی پیش به همراه برخی زنان فعال حوزه دفاعمقدس و فعالان رسانهای با رهبر انقلاب دیداری داشتیم اما در آن دیدار فرصت صحبت پیش نیامد. از این رو در این دیدار که با جمعی نزدیک به ۳۰ نفر برگزار شد حاضران به فضای کنونی ادبیات، عملکردها، مشکلات، امور انجام شده و برخی محاسن و معایب کار پرداختند. عرفانی در پاسخ به اینکه نظر رهبر انقلاب را درباره کتاب «پنجشنبه فیروزهای» که به قلم خودتان منتشر شده جویا شدید، گفت: بله! در فرصت پیش آمده درباره این کتاب هم پرسیدم که حضرت آقا فرمودند کتاب را خوانده و یادداشتی بر آن هم نوشتهام ولی الان در خاطرم نیست. وی در ادامه با اشاره به نکتهای جالب درباره کتاب خود گفت: ابتدا که آقای مؤمنیشریف، رئیس حوزه هنری حاضران را معرفی میکردند وقتی نوبت به من رسید اینگونه معرفی کردند که ایشان نویسنده کتاب «پنجشنبه فیروزهای» هستند؛ کتابی که در فضای دخترانه نوشته شده است. اما نکته جالب اینجاست که آقا فرمودند «نه! لزوماً این کتاب دخترانه نیست» و برای من جالب بود که ایشان کتاب مرا تا این حد با ظرافت در ذهن داشتند.