محمد نجارصادقی: جو امنیتی شدیدی در میدان فردوسی و سبزهمیدان حاکم شده و معاملهگران هم از فعالیت دست کشیدهاند. از سوی دیگر اعلام لحظهای قیمت ارز طلا و سکه در بستر وب و فضای مجازی نیز جرم محسوب میشود. در این شرایط بازار در حالت نیمهتعطیل است و فروشندگان غیررسمی و رسمی از خرید و فروش امتناع میکنند. گزارش میدانی «وطنامروز» از حال و هوای دیروز میدان فردوسی گویای آن است که خبری از دلالان نیست. کسی هم جرأت نمیکند در انظار عمومی دلار دلار بگوید و خرید و فروشها به کوچه و پسکوچههای میدان فردوسی رفته است. مقابل در صرافیها خلوت است و مردم برای دیدن قیمتها معطل نمیشوند. دیگر حتی خبری از خبرنگاران و دوربینهای آنها برای ثبت حماسه شکست دلار هم نیست. به نظر میرسد خزان طبیعت به بازار ارز هم سرایت کرده و میدان فردوسی و دلالان مشهورش در حال برگریزان هستند. فضای سرد میدان فردوسی بسیار مشکوک است، زیرا همواره شنبهها روز پر تب و تاب بازار بوده است. این موضوع یک دلیل دارد؛ نیروهای انتظامی صبح دیروز چندین دلال سرشناس را در میدان فردوسی و سبزهمیدان دستگیر کردند. همه دلالان درباره دستگیریها با یکدیگر صحبت میکنند. با زحمت به گپ و گفت با یکی از آنها نشستم؛ او درباره خبرهای دستگیری در میدان فردوسی میگوید: در نخستین دقایق شروع بازار چندین دلال توسط نیروهای انتظامی لباس شخصی در ضلع جنوبی میدان فردوسی دستگیر شدند. وی افزود: ما شنیدیم چندین نفر هم در سبزهمیدان دستگیر شدهاند و از ترس تمام معاملات قفل شده است و کسی ارز نمیفروشد. بخشی از همکاران ما هم به خانه رفتند یا ترجیح دادند امروز فقط تلفنی کار کنند. معدود دلالان حاضر در میدان فردوسی دلار را 15000 تومان و یورو را 17200 تومان میفروختند. قیمت خرید آنها برای دلار 14500 و برای یورو 16900 بود. این شرایط با وجود اینکه به ضرر فروشندگان غیررسمی است اما برای صرافیها موقعیت بسیار مناسبی است تا نقش خودشان را در بازار آزاد اثبات کنند. آنها قیمتهای روی تابلو خود را نسبت به پنجشنبه بین 100 تا 900 تومان افزایش دادهاند و در نبود دلالان بسیار فعال شدهاند. دیروز قیمت دلار روی تابلوی صرافیها با 300 تومان افزایش نسبت به پنجشنبه به 14500، یورو با 300 تومان افزایش به 16900، پوند انگلیس با 100 تومان افزایش به 18200 و دلار کانادا با 900 تومان افزایش به 11600 تومان رسیده بود. این شرایط باعث شده است متقاضیان ارز روبهروی صرافیها صف بکشند. البته این موضوع تنها در 2 صرافی بانک شهر و ایلیانا رخ داده بود. دیروز بانکهای دولتی باز هم مانند روزهای گذشته بخش جالب بازار ارز بودند؛ آنها مانند ادوار گذشته دلار نمیفروختند اما دلار مردم را 10450 تومان و یورو را 12600 تومان طبق دستور بانک مرکزی میخریدند.
فیلترینگ به دلار رسید
به نظر میرسد نیمه تعطیل بودن بازار ارز یک دلیل دیگر هم دارد و آن بسته شدن تمام سایتها و کانالهای اعلامکننده قیمت لحظهای ارز و طلا است. نهتنها سایتهای مشهور اعلامکننده قیمت ارز و طلا مانند «مثقال» و «اطلاعرسانی طلا و ارز» یا «دو قرون»، بلکه خبرگزاریهای رسمی هم از اعلام قیمت امتناع میکنند. کانالهای اعلام قیمت هم در بستر کلاینتهای بومی تلگرام مانند طلاگرام و هاتگرام مسدود شدهاند. فعالان بازار ارز و طلا در حال حاضر هیچ راهی برای کسب اطلاع از قیمتها ندارند و دست به دامن روشهای سنتی مانند تماس تلفنی یا مراجعه حضوری به بازار شدهاند.
بازار طلا و سکه هم قفل شد
در کنار نیمهتعطیل بودن بازار ارز، دیروز بازار سکه هم از رونق خاصی برخوردار نبود. قیمت سکه با تمثال امام خمینی(ره) از قیمت نزدیک به 5 میلیون تومان در انتهای هفته گذشته عقبنشینی کرده بود و بین 4 میلیون و 600 هزار تومان تا 4 میلیون و 650 هزار تومان معامله میشد. سکه طرح قدیم هم قیمت پرنوسانی داشت اما بیشتر در کانال 4 میلیون و 300 هزار تومان بود. قیمت سکه دیروز بسیار متناوب بود، سایت اطلاعرسانی طلا و ارز هم که مرجع اصلی طلافروشان است فیلتر بود و قیمتی اعلام نکرد. به همین دلیل هر مغازه یک قیمت برای محصولات خود اعلام میکرد. یک گرم طلای 18عیار هم بین 550 تا 590 هزار تومان قیمتگذاری شده بود. تجربه نشان داده است ادامه بلاتکلیفی بازار میتواند تبعاتی منفی در بلندمدت داشته باشد و حتی جهش قیمتی را ایجاد کند که امیدواریم با اقدام به موقع بانک مرکزی، کانون صرافان و اتحادیه صنف طلافروشان ضمن سر و سامان یافتن موضوع اطلاعرسانی، قیمتهای بازار به شرایط عادی خود برگردد.
برنامه مشخصی برای نرخ ارز داریم
رئیس کل بانک مرکزی به اظهارات رهبری درباره مسائل اقتصادی اشاره کرد و در صفحه شخصی خود آورده است: رهبر معظم انقلاب بر اتخاذ تدابیر و تصمیمات جدی و عملیاتی برای حل 5 مشکل کلیدی اقتصاد تاکید کردند. از 5 مورد، 3 مورد آن یعنی مشکلات نظام بانکی، نقدینگی و تورم در حیطه مسؤولیت مستقیم بانک مرکزی است. وی در ادامه نوشته: اگر موضوع ارز را هم به آن اضافه کنیم، خطیر بودن مسؤولیت بانک مرکزی و اهمیت اقدامات و برنامههای آن برای اجرای فرامین رهبری را آشکار میسازد. همراهی اعضای محترم دولت در پیشبرد سیاستهای بانک مرکزی و پشتیبانی 2 قوه محترم دیگر، شرط اساسی فائق آمدن بر مشکلات است. رئیس کل بانک مرکزی افزوده: برای کنترل و هدایت نقدینگی، کند کردن روند رشد تورم و متعاقبا کاهش تدریجی آن، اولویتبندی مشکلات در هم تنیده نظام بانکی و اخذ مجوزهای لازم برای اصلاح تدریجی آن و تبدیل شبکه بانکی به موتور محرکه اشتغال و تولید بویژه ساماندهی بازار ارز و حرکت در مسیر نرخ ارز تعادلی با توجه به شرایط اقتصادی کشور، برنامههای مشخصی داریم که با مشورت صاحبنظران اقتصادی، بانکی و ارزی و همراهی مدیران و کارشناسان بانک مرکزی و سیستم بانکی آن را عملیاتی کرده و اجرا خواهیم کرد.