گروه بینالملل: کسی فکرش را هم نمیکرد بنسلمان ولیعهد بلندپرواز سعودی تا این اندازه تحت فشارهای بینالمللی قرار گیرد. او حتی چشم امیدش به رفیق یانکیاش خشک شد تا شاید ترامپ برایش شعبده کند اما کسی در کاخ سفید قادر نیست دستان خونین بنسلمان را پاک کند. شاید کشتار مردم یمن، دستگیری و تهدید مخالفان و کشتار عموزادههای بنسلمان با هر ترفندی بود، توسط رسانههای غربی بویژه آمریکایی مخفی شد اما آتش تهیه ترکیه در کنار آنچه رسانههای این کشور هر روز از ماجرای کشتار منتشر میکنند، جملگی فضا را برای هر نوع لاپوشانی غیرممکن میکند. رفتار عجیب سعودی در انکار و پس از آن تایید و حالا در معرفی مجرم و دستی که پشتپرده این جنایت بوده است، همگی نشان میدهد حتی خبر پیدا شدن «نامه انفجاری» برای اوباما و کلینتون هم نمیتواند فضای جهانی علیه سعودی را تغییر دهد، البته حتما حاوی پیامی داخلی است. در تحولات 24 ساعت گذشته مساله مهمی که باید به آن توجه ویژه داشت آن است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در گفتوگویی که ایندیپندنت بخشهای از آن را از والاستریتژورنال نقل کرد، تلویحاً محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی را به دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سیاستهای آلسعود متهم کرد. رئیسجمهور آمریکا در مصاحبهای با روزنامه وال استریت ژورنال گفته اطمینان دارد «ملکسلمان» پادشاه سعودی از قتل جمال خاشقجی اطلاعی نداشته است. او در پاسخ به سوالی درباره دست داشتن احتمالی محمد بنسلمان گفت: «در مرحله فعلی، ولیعهد اداره بیشتر امور را در دست دارد. او کارها را اداره میکند و بنابراین اگر کسی [در قتل] دست داشته، او بوده است».
این در حالی است که رئیس سازمان سیا شخصا و در رأس هیاتی امنیتی وارد ترکیه شد. «جینا هاسپل» در این سفر که در نوع خود کمسابقه و حتی میتوان گفت بیسابقه است، ضمن استماع صداهای ضبطشده از قتل خاشقجی، تمام تحولات روز 2 اکتبر را بررسی کرد و پس آن با اطلاعات کسب شده به آمریکا بازگشت تا ترامپ را در جریان آنچه گذشته است بگذارد. روزنامه صباح گزارش داد تصاویر ویدئویی و نوارهای صوتی و همچنین اطلاعات جمعآوری شده از کنسولگری و سکونتگاه کنسول با هاسپل به اشتراک گذاشته شد. در همین حال مشاور اردوغان گفته بنسلمان عامل اصلی جنایت استابول است.
در ساعات پایانی روز چهارشنبه اما یورونیوز در گزارشی آورد: مقامات عربستان به پلیس ترکیه اجازه بازرسی از چاه کنسولگری کشورشان در ریاض را دادند. یک شبکه تلویزیونی ترکیه هم در حالی روز چهارشنبه از صدور اجازه این بازرسی خبر داد که رسانهها پیش از این گزارش داده بودند مقامات کنسولگری عربستان با جستوجوی این چاه مخالفت کردهاند. پلیس ترکیه در راستای تحقیق درباره قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد حکومت عربستان پیش از این ساختمان کنسولگری و محل اقامت کنسول عربستان در استانبول را جستوجو کرده بود. این در حالی است که دونالد ترامپ میگوید رفتار ریاض در پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد حکومت سعودی «بدترین پنهانکاری تاریخ» است. رئیسجمهوری ایالات متحده روز سهشنبه، کشته شدن جمال خاشقجی و اقدامات بعدی برای پنهان کردن این اقدام توسط عربستان سعودی را «شکستی مفتضحانه» خواند و گفت: «معامله بدی کردند؛ هیچوقت نباید فکرش هم میشد. یک نفر حسابی گند زده و بدترین پنهانکاری تاریخ را کردهاند».
ترامپ همچنین اعلام کرد موضع رئیسجمهوری ترکیه نیز در این پرونده در مقابل سعودی «بسیار خشن» بوده است. او که مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا موسوم به «سیا» را برای رسیدگی به این پرونده به ترکیه فرستاده، اظهار امیدواری کرد بزودی اطلاعات دقیقتری از این حادثه دریافت کند. رئیسجمهوری آمریکا به خبرنگاران گفت قصد داشته است تمام حقایق درباره قتل جمال خاشقجی را قبل از اعلام نظر درباره ارزیابیهای رجب طیب اردوغان دریافت کند. اردوغان در جریان سخنرانی روز سهشنبه خود عربستان سعودی را در موضوع قتل جمال خاشقجی سرزنش کرد و از ریاض خواست تمام افرادی را که در این حادثه نقش داشتهاند شناسایی کند. مایک پنس، معاون رئیسجمهوری آمریکا نیز قتل خاشقجی را «وحشیانه» توصیف کرده است. این تمام آنچه آمریکاییها درباره قتل خاشقجی باید انجام میدادند نبود. از سوی دیگر وزارت خارجه آمریکا ویزای ۲۱ تبعه سعودی را لغو کرد. هدر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد در پی کشته شدن جمال خاشقجی، ویزای ۲۱ تبعه عربستان سعودی برای ورود به خاک آمریکا لغو و یا درخواست آنان فاقد شرایط تشخیص داده شده است. به گفته نوئرت اکثر قریب به اتفاق این افراد ویزای ایالات متحده داشتند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا نیز روز گذشته گفت واشنگتن برخی مقامات دولت و مقامات امنیتی عربستان سعودی را که به نظر میرسد در قتل جمال خاشقجی دست داشتهاند شناسایی کرده و اقدامات لازم از جمله لغو ویزای ورود به خاک ایالات متحده را درباره آنان انجام خواهد داد. رجب طیباردوغان، رئیسجمهوری ترکیه داستان عربستان را درباره «مرگ تصادفی» جمال خاشقجی رد کرده و گفت او قربانی قتلی وحشیانه و از پیش برنامهریزی شده است. اما تنها چیزی که اردوغان مطرح کرد، روایت ترکیه از رویدادهایی بود که در 2 هفته اخیر توسط رسانهها منتشر شده و او جزئیاتی از این رویداد ارائه نکرد. او اشارهای به صداهای ضبط شده صحنه قتل نکرد که بازرسان ترکیه میگویند در اختیار دارند و برای سیا پخش شده است. اردوغان گفت ترکیه با مقصر شمردن یکسری اعضای امنیتی و اطلاعاتی که مدنظر عربستان است، راضی نمیشود و خواستار تعیین هویت عاملان از عالیرتبهترین تا پایینترین آنها و مجازاتشان است. او اما انگشت اتهام خود را سوی محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان نگرفت که حاکم دوفاکتو و احتمالا بانی این عملیات باشد؛ به جایش راه را برای عربستان و متحدانش در دولت ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا باز گذاشت تا به هدف اصلیشان که گشودن سپر دفاعی برای ولیعهد جوان است، برسند. در حال حاضر مهمترین سوالی که به آن پاسخ داده نشده است، آن است که چه کسی دستور این جنایت را صادر کرده است؟ عملا ترکیه به تمام سوالات از طریق اطلاعات قطرهچکانی به مطبوعات پاسخ داده است اما این سوال اساسی میتواند سرنوشتساز و تعیینکننده باشد، زیرا کسی جز ولیعهد سرکش سعودی نمیتواند مسبب چنین جنایتی باشد، پس به نظر میرسد ترکیه و صداها و تصاویری که هاسپل با خود به واشنگتن برده است، کلید حل معمای این جنایت است.
در همین حال بن سلمان در حاشیه کنفرانس سرمایهگذاری ریاض برای نخستینبار درباره مرگ خاشقجی گفت: با مسببان این قتل برخورد خواهد کرد. بن سلمان همانطور که اشاره شد اصلیترین مظنون این جنایت هولناک است.