احسان سالمی: شاید باور این موضوع برای آنها که طرفدار سرسخت سینمای آمریکا و قهرمان‌های آن هستند، کمی سخت باشد که روزی یکی از کارگردان‌های صاحب‌نام این سینما به 2 نفر از اسطوره‌های تاریخ هالیوود بد و بیراه بگوید، ولی شدت نژادپرستی در سینمای آمریکا گاهی کار را به جایی می‌رساند که حتی برای کارگردان سرشناسی مثل «اسپایک لی» هم چاره‌ای نمی‌گذارد جز اینکه بگوید: «لعنت به جان وین و جان فورد!» این کارگردان سیاهپوست که با فیلم آخرش «بلک‌کلنزمن» بار دیگر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته، با نمایش بخش‌هایی از فیلم‌های خود، نسبت به وضعیت سیاسی آمریکا و البته نژادپرستی در صنعت سینمای آمریکا اعتراض کرده است. او بعد از پخش کلیپی از فیلم «Bamboozled» که در سال ۲۰۰۰ ساخته، اعتراض خود را این‌گونه بیان کرد: «این فیلم درباره شیطانی نشان دادن سیاهپوستان و خفیف کردن آنهاست. این کاری است که هالیوود می‌کند… وقتی این فیلم را ساختم، سینما در آمریکا حدود ۱۰۰ سال عمر داشت و حداقل ۵۰ سال از ورود تلویزیون می‌گذشت. این فیلم درباره چگونگی رفتار با مردم سیاهپوست است».
لعنت به جان وین و جان فورد!
البته اعتراض «اسپایک لی» صرفا محدود به نحوه مواجهه هالیوود با سیاهپوستان نمی‌شد، بلکه او از روحیه کلی نژادپرستانه حاکم بر سینمای آمریکا که دربرگیرنده سایر نژادها نیز می‌شود، انتقاد داشت؛ انتقادی که باعث شد پای «جان وین» بازیگر مشهور فیلم‌های وسترن و همچنین «جان فورد» کارگردان سرشناس فیلم‌های وسترن آمریکایی که از جمله اسطوره‌های هالیوود به شمار می‌روند، به سخنان اعتراضی این کارگردان سیاهپوست آمریکا باز شود: «سینما همان افرادی است که قصه می‌گویند. این افراد خسارت زیادی به بار آورده‌اند. هیچ‌وقت طرفدار جان وین و جان فورد و آن مزخرفات گاوچرانی نبودم. از آنها متنفرم. بومیان آمریکا به شکل وحشی و حیوان نمایش داده می‌شدند. لعنت به جان وین و جان فورد!»
آمریکا بر اساس نژادپرستی بنا شد
اسپایک لی در این سخنرانی البته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور نژادپرست آمریکا را هم از دمِ تیغ تیز انتقادات خود گذرانده تا نشان دهد آنچه در قالب رفتاری نژادپرستانه در سینمای آمریکا رخ می‌دهد درواقع بازتابی از تفکر حقیقی حاکم بر جریان سیاسی این کشور و دولتمردان آن است: «ایالات متحده بر اساس نسل‌کشی، دزدیدن زمین و دزدیدن آفریقایی‌ها از سرزمین‌شان برای کار روی آن زمین‌های دزدیده شده بنا شد. مردم سیاهپوست آمریکا را ساختند. این یارو در کاخ سفید که اسمش را نمی‌گویم! کل ماجرا را بر اساس دروغ و دروغگویی روایت می‌کند. روایت واقعی دزدیده شده است. سیاهپوستان حتی وقتی اجازه رای نداشتند و آزاد نبودند، برای این کشور جنگیدند».
روایت دنزل‌واشنگتن از نژادپرستی هالیوود
البته سابقه اعتراض به رفتار نژادپرستانه هالیوود فقط محدود به اسپایک لی نمی‌شود، چرا که پیش از او نیز چهره‌های سرشناس دیگری از اهالی هالیوود نسبت به این گونه رفتارهای مرسوم در سینمای آمریکا اعتراض کرده بودند. «دنزل واشنگتن» بازیگر معروف سینمای آمریکا در یکی از گفت‌وگوهای خود در ارتباط با رفتار سینمای آمریکا با رنگین‌پوستان گفته بود: «هالیوود نمی‌تواند ما را نادیده بگیرد و بالاخره مجبور شد هنر سیاهپوستان را به رسمیت بشناسد. همه ما تلاش زیادی کردیم تا ثابت کنیم با هنرمندان سفیدپوست برابر هستیم. سال‌های سال هالیوود سعی داشت ما را نادیده بگیرد و نقش‌های کم‌اهمیت و فرعی به ما بسپارد اما همان‌طور که ما در جامعه حضور پررنگ و تعیین‌‌کننده‌ای داریم، در سینما هم این موضوع باید به نمایش درمی‌آمد. موفقیت من نتیجه و حاصل کار جمعی و بی‌وقفه هنرمندان نامدار و ناشناس سیاهپوستی است که طی دهه‌های گذشته خون‌دل خوردند و با وجود تمام بی‌مهری‌ها به کارشان ادامه دادند و عقب‌نشینی نکردند».
تغییر نام هزینه خارجی‌تبارها برای کار در هالیوود!
روایت «کلویی بنت» دیگر بازیگر معروف سینمای آمریکا نیز از عمق نگاه نژادپرستانه هالیوود نسبت به هر فرد غیرآمریکایی در نوع خود جالب توجه است. این بازیگر که پدری چینی و مادری قفقازی‌تبار دارد و 25 سال پیش در آمریکا به دنیا آمده، اعتراف کرد برای حضور در پروژه‌های سینمایی ناچار شده نام‌خانوادگی خود را از وانگ به بنت تبدیل کند! او با اشاره به اینکه نژادپرستی در هالیوود نهادینه شده است، گفت: «با نام وانگ کمتر کسی به من پیشنهاد بازی می‌داد و معمولا با چنین نام‌هایی در هالیوود احساس راحتی نمی‌شود. هالیوودی‌ها نژادپرست هستند و هرگز مرا با نامی که ناراحت‌شان کند برای بازی در فیلم‌ها استخدام نمی‌کنند. من در جایگاهی که هستم تلاش می‌کنم هیچ‌کس برای به‌دست آوردن کار مجبور نباشد نام خودش را عوض کند».
هری پاتر: هالیوود نژادپرست است
جالب اینکه نژادپرستی هالیوود نه فقط در کلام بازیگران رنگین‌پوست سینمای آمریکا، بلکه از جانب برخی بازیگران سفیدپوست سینمای آمریکا نیز تایید شده است. برای مثال دانیل رادکلیف، بازیگر کاراکتر سرشناس «هری پاتر» نیز چند وقت قبل در ارتباط با رفتار نژادپرستانه هالیوود گفته بود: «هالیوود به‌طور انکارناپذیری نژادپرست است. ما دوست داریم صنعت سینمای خودمان را خیلی پیشرفته بدانیم اما در تمام حوزه‌ها عقب مانده‌ایم!» «رادکلیف» همچنین در خلال حرف‌هایش به اعتراض هنرپیشه‌های مطرحی چون «داستین هافمن» و «اسپایک لی» به عدم توجه به تنوع نژادی در نامزدهای اسکار اخیر که منجر به شرکت نکردن آنها در این مراسم مهم سینمایی شد، اشاره کرد.
نژادپرستانه‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما در هالیوود!
البته نکته جالب‌تر این است که سینمای آمریکا نه فقط در پشت پرده و در میان مناسبات حاکم بر صنعت فیلمسازی خود، بلکه در میان خروجی‌های نهایی خود و آثاری که در این هنر- صنعت تولید می‌شوند نیز نمی‌تواند روحیه نژادپرستانه خود را پنهان کند. فیلم سینمایی «تولد یک ملت» که از آن به عنوان نژادپرستانه‌ترین فیلم تاریخ سینما یاد می‌شود، یکی از آثار سرشناس سینمای هالیوود است که اکران آن در آمریکا خشم عمومی جامعه سیاهپوست این کشور را در پی داشت. این فیلم پر از تصاویر و مضامین نژادپرستانه علیه سیاهپوستان است و آنها را انسان‌هایی یاغی، وحشی و سنگدل نشان می‌داد که قهرمانان سفیدپوست داستان حق دارند آنها را با بی‌رحمی تمام قتل‌عام کنند!
فیلم سینمایی «مرزهای گمشده» ساخته سال 1949 نیز یکی دیگر از آثار بشدت نژادپرستانه سینمای آمریکا بود که اکرانش آن زمان اعتراضات فراگیری را در ایالت‌های جنوبی آمریکا در پی داشت. قصه این فیلم درباره یک زوج جوان سیاهپوست اما با پوستی کمرنگ است که برای فرار از رفتارهای نژادپرستانه آمریکا خود را به عنوان زوجی سفیدپوست معرفی می‌کنند. نکته جالب توجه در ارتباط با این فیلم اعطای جایزه بهترین فیلمنامه سومین جشنواره فیلم کن به این فیلم بود؛ پدیدهای که نشان می‌دهد این روحیه نژادپرستانه نه فقط در سینمای آمریکا، بلکه در سینمای سایر کشورهای غربی نیز حاکم است.