سیدهادی سیدافقهی*: سفر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی «بنیامین نتانیاهو» به سلطان‌نشین عمان، سوالات و موضوعات مهمی را در عرصه سیاسی و دیپلماتیک منطقه خاورمیانه ایجاد کرده است. چند ماه پیش نتانیاهو اعلام کرده بود «ائتلافی در سایه» میان رژیم صهیونیستی و چندین کشور عربی منطقه تشکیل شده است، اگرچه وی به هیچ کشوری اشاره نکرد اما مشخص بود تحرکات دیپلماتیک رژیم صهیونیستی با برخی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس وارد دور جدیدی شده است و 2 طرف باب مذاکره و گفت‌وگو را در میان خود گشوده‌‌‌اند. رژیم صهیونیستی پیش از این، با 2 کشور عربی اردن در قالب قرارداد «وادی عربه» و مصر در چارچوب معاهده ننگین «کمپ‌دیوید» مناسبات رسمی دیپلماتیک و سیاسی ایجاد کرده بود. پس از این نیز به صورت پراکنده خبرها و گزارش‌‌‌هایی مبنی بر شروع مذاکرات تل‌آویو و سران کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس شنیده شد. نخستین کشوری که در این راستا گام‌‌‌هایی برداشت، قطر بود. قطری‌ها نزدیک به 15 سال پیش با طرف صهیونیستی وارد مذاکره شدند و «دفتر بازرگانی» اسرائیلی‌ها در دوحه گشایش یافت. پس از این اقدام دوحه، عمان و بعدها امارات نیز این مسیر را ادامه دادند. اما بحرین با کمی تاخیر نسبت به سایر کشورهای این حوزه، روابط خود را با تل‌آویو آغاز کرد اما آنان خیلی گسترده‌‌‌‌‌‌تر و در عین حال گستاخانه‌‌‌‌‌‌تر عمل کردند. مناسبات بحرین با رژیم صهیونیستی به جایی رسید که هیات نیمه‌رسمی اسرائیلی وارد کاخ خود «شیخ حمد بن‌سلمان آل‌خلیفه» شد و با رقص و پایکوبی در آن، به اهانت به مقدسات مسلمانان و قدس شریف پرداخت. بنابراین با توجه به این موضوع که نتانیاهو اعلام کرده بود «ائتلاف در سایه» بزودی رسانه‌ای می‌شود و به طور رسمی اعلام موجودیت خواهد کرد احتمالاً این سفر یکی از مراحل افشای این ائتلاف و بازیگردانی جدید سیاسی در خاورمیانه باشد. اما در این میان چندین نکته و مساله مخاطره‌آمیز نیز وجود دارد. در ابتدا عمانی‌ها اعلام کردند اسرائیلی‌ها خواستار دیدار از مسقط بوده‌‌اند و «بن‌علوی» وزیر خارجه این کشور نیز گفت: «اسرائیل یک کشور حاضر در این منطقه است و همگی ما این را درک می‌کنیم. جهان هم از این حقیقت آگاه است. شاید زمان آن فرا رسیده است که اسرائیل را به عنوان یک واقعیت و یک کشور قبول کنیم». اینگونه اظهارنظرها به معنی نادیده گرفتن تمام جنایت‌ها، اشغالگری‌ها و توطئه‌‌های رژیم صهیونیستی علیه مسلمانان است و لحظه‌شماری سران کشورهای حوزه خلیج‌فارس برای عادی‌‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی را نشان می‌دهد. موضوع دیگر فراتر از رسانه‌ای کردن این خبر را باید در شیطنت رژیم صهیونیستی در یارگیری‌‌های منطقه‌ای و در راستای اهداف توسعه‌طلبانه آمریکا علیه محور مقاومت جست‌وجو کرد. آنان در تلاش هستند عمان را از جمهوری اسلامی ایران دور کنند. در میان 6 کشور حوزه جنوبی خلیج‌فارس، ایران بهترین روابط را با مسقط داشته است. اما در چارچوب این سیاست جدید، این محور به رهبری آمریکا تلاش می‌کند در میان ایران و عمان دیوار بزرگی ایجاد کند. علاوه بر این در چند سال گذشته فعالیت‌‌های نفتی و گازی ایران در عمان افزایش یافت و قراردادهایی در این‌باره به امضا رسید اما محور به رهبری آمریکا در تلاش است با فشار بر عمان این مساله را نیز مختومه کند. مساله «تنگه هرمز» نیز یکی دیگر از دلایل این سفر را تشکیل می‌دهد، اگر آمریکا نتواند با استفاده از بده‌بستان‌‌های سیاسی مانع از صادرات نفت ایران به بازارهای جهانی شود شاید یکی از سناریو‌ها این باشد که از طریق نظامی اقداماتی را در تنگه هرمز انجام دهد و در همین چارچوب موقعیت ژئوپلیتیک عمان برای آنان بسیار مهم و استراتژیک است. در این میان خبرهایی نیز مبنی بر تلاش صهیونیست‌ها از طریق عمان برای مذاکره غیرمستقیم با ایران شنیده می‌شود. آنان می‌خواهند ایران را مورد آزمایش قرار دهند. اگرچه موضوع آزادی چندین مستشار صهیونیست در یمن که توسط نیروهای «انصارالله» و در جنگ با نیروهای متحد عربستان دستگیر شده‌‌اند نیز اسرائیلی‌ها را بشدت به مذاکره غیرمستقیم با ایران ترغیب می‌کند. اما به طور کلی این دیدار در 2 قالب قابل بررسی خواهد بود؛ این سفر یا در چارچوب بررسی‌‌های اولیه و دیدگاه استشکافی صهیونیست‌ها برای واکنش‌سنجی منطقه‌ای بوده است یا اینکه سرآغازی برای یک تحول جدید در خاورمیانه خواهد بود.
* کارشناس مسائل خاورمیانه