محسن پورعرب: روز گذشته به‌رغم اینکه قرار بود اسامی 5 گزینه نهایی شورای شهر تهران برای شهرداری پایتخت اعلام شود، اعضای شورای در جلسه هم‌اندیشی پاسخ مثبت به درخواست محمدعلی افشانی دادند تا اعلام اسامی نهایی به سه‌شنبه آینده موکول شود. افشانی پیش از این از اعضای شورا خواسته بود انتخاب شهردار را تا به سرانجام رسیدن طرح استثنا شدن شهردار از قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان در مجلس به تعویق بیندازند. شورایی‌ها نیز که طی روزهای اخیر اختلافهای بسیاری را برای انتخاب گزینههای نهایی شهرداری داشته‌‌اند، با بهانه کردن بررسی استفساریه مستثنا شدن شهرداران از قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان از این موقعیت استفاده کردند تا بتوانند اختلاف‌های‌شان را حل‌وفصل کنند. نکته جالب توجهی که باید به آن اشاره کرد دست رد مجلس به یک فوریت طرح مستثنا کردن شهردار تهران از قانون بازنشستگی است. پس از آنکه دیوان محاسبات و معاونت حقوقی رئیس‌جمهور رای به رفتن افشانی از شهرداری دادند، شورایی‌ها دست به دامان نمایندگان مجلس شدند تا برای سومین مرتبه در 14 ماه گذشته مجبور به انتخاب شهردار برای پایتخت نشوند. با این حال مجلس با یک فوریت این استفساریه مخالفت کرد تا بررسی‌ها بیشتر این طرح در کمیسیون اجتماعی مجلس انجام شود.
موکول کردن انتخاب گزینههای نهایی برای شهرداری تهران در حالی است که برخی اعضای شورای شهر که به نوعی نمایندگان احزاب سیاسی حاکم بر شورا هستند، دعواهای سیاسی‌شان را برای انتخاب شهردار بعدی آغاز کردهاند. طی روزهای گذشته اختلاف اعضای شورا بر سر گزینههای نهایی به رسانه‌ها کشیده شده و شورایی‌ها به طور رسمی از گزینه نهایی خودشان صحبت می‌کنند. محسن هاشمی و عباس آخوندی 2 گزینه‌ای بوده‌‌اند که طی این روزها بیشتر بر سر زبان شورایی‌ها بودند و می‌توان گفت این دو نفر اقبال بیشتری برای شهردار شدن دارند.
علاوه بر این اظهارنظر عضو هیأت‌رئیسه مجلس نشان می‌دهد انتظار شورایی‌ها برای رهایی افشانی از قانون بازنشستگی بی‌فایده است و وی مطمئنا باید از شهرداری خداحافظی کند.
قانون بازنشستگی استثناپذیر نیست
علی‌اصغر یوسف‌نژاد در این‌باره گفت: بر اساس این قانون تمام بازنشستگان باید حداکثر تا ۲۶ آبان‌ماه جاری از سمت‌شان کناره‌‌‌گیری کنند. وی ادامه داد: اگر سازمان یا فردی بخواهد از این قانون تمرد و پس از مهلت قانونی همچنان بر ماندن پافشاری کند، دستگاه‌های نظارتی بویژه دیوان محاسبات موظفند با آنها برخورد قانونی داشته باشند. نماینده مردم ساری و میاندرود افزود: این قانون شامل افرادی که تا مهلت تعیین شده بازنشسته خواهند شد هم می‌شود. یوسف‌نژاد اظهار داشت: این افراد نیز به تبعیت از قانون باید پست خود را ترک کنند و جای‌شان را به جوان‌ترها بدهند. نایب‌رئیس کمیسیون ورزش مجلس شورای اسلامی استثنا شدن برخی مدیران را از این قانون رد کرد و گفت: این قانون برای هیچ فردی و سازمان دولتی و عمومی استثنا قائل نشده است. تمام دستگاه‌های دولتی و عمومی که از بودجه عمومی کشور ارتزاق می‌کنند باید به این قانون تن دهند.
اما روی دیگر کش مکش‌‌های اخیر که مهم‌ترین وجه ماجرای انتخاب سومین شهردار پایتخت در مدیریت شورای پنجم است، دعواهای سیاسی و حزبی است. پرداختن روزنامه رسمی حزب کارگزاران به این مهم و معرفی محسن هاشمی به عنوان بهترین گزینه برای مدیریت شهرداری تهران از دلایل آشکار این اختلاف‌هاست.
از آخوندی تا هاشمی
وزیر ناکام و مستعفی دولت دوازدهم این روزها تبدیل به یک گزینه اصلی برای تصدی مدیریت شهرداری تهران شده است. عباس آخوندی که پیش از این در دولت‌‌های یازدهم و دوازدهم نتوانسته بود کارنامه قابل قبولی از خود به جا بگذارد، گزینه اصلی اعضای اصلاح‌طلب شورای شهر شده است، تا جایی که اخیرا دیدار اعضای شورا با وی در خانه وارطان نقل تمام محافل سیاسی و رسانه‌ای شد. با اینکه جزئیات شفافی از این دیدار اعلام نشد اما به گفته حسن خلیل‌آبادی دیدگاه آخوندی در حوزه مدیریت شهری مدرن و نوین است.
با این حال به نظر می‌رسد انتخاب آخوندی به عنوان شهردار پایتخت وجه اشتراک تمام اعضای شورا نیست، چرا که محسن هاشمی که اکنون رئیس شورای شهر است، گزینه دیگری برای شهرداری پایتخت است. هاشمی که اساسا در انتخابات شوراها از سوی برخی کارشناسان و نظریه‌پردازان سیاسی و اجتماعی به عنوان شهردار آینده پایتخت معرفی شده بود، تاکنون به دلیل سهم‌خواهی‌‌های حزبی نتوانسته به این رویا دست پیدا کند. آنچه تا امروز سد محکمی برای رسیدن هاشمی به صندلی بهشت بوده، میثاق‌نامه‌ای است که اعضای شورا همگی آن را امضا کردهاند.
تعهد یا سهم‌خواهی؟
پس از آنکه محمدعلی نجفی به دلیل بیماری از شهرداری تهران استعفا کرد، نام محسن هاشمی به عنوان بهترین گزینه برای مدیریت شهرداری تهران عنوان شد اما در آن زمان امضای میثاق‌نامه، مانع شهردار شدن هاشمی شد. پس از نجفی که تجربه ناکام شورا برای شهرداری بود، افشانی نیز مشمول قانون بازنشستگی شده است. در این بین وجه مشترک این دو شهردار، سایه محسن هاشمی بر سر آنهاست؛ سایه‌ای که البته این بار هم به دلیل همان میثاق‌نامه احتمالا در حد و اندازه همان سایه خواهند ماند، چرا که اخیرا ناهید خداکرمی، عضو شورای شهر گفته است خروج محسن هاشمی و دیگر اعضا از شورای شهر تهران بی‌احترامی به رای مردم و میثاق‌نامه تلقی خواهد شد.
اظهارات خداکرمی و برخی دیگر از اعضای شورا که به پایبندی هاشمی به میثاق‌نامه تاکید دارند، بیشتر از اینکه رنگ و بوی وفای به عهد دهد، نشان از سهم‌خواهی حزبی و نادیده گرفتن مصالح مردم است. با اینکه محسن هاشمی در راس شورای شهر تاکنون نتوانسته مدیریت کلیدی داشته باشد و میانگین نمرات وی به عملکرد شورا مهر تاییدی بر این تحلیل است اما به نظر می‌رسد با توجه به سابقه عملکردش به نسبت عباس آخوندی از صلاحیت بیشتری برای شهردار شدن برخوردار باشد.
یک نکته!
علاوه بر موضوعات مطرح‌شده، باید نکته دیگری را به اعضای شورای شهر یادآوری کرد؛ یکی از مهم‌ترین مطالباتی که با روی کار آمدن شورای پنجم مطرح شد، حضور شهردار تهران در جلسات هیأت دولت و پیگیری کردن مطالبات شهرداری از دولت بود. امر مهمی که نه با وجود نجفی و نه با حضور افشانی تحقق نیافت. با این شرایط برخی از اعضای شورا در حالی عباس آخوندی را به عنوان گزینه اصلی شهرداری تهران معرفی می‌کنند که وی اختلافهای بسیاری را با دولت و شخص رئیس‌جمهور دارد، اختلاف‌‌‌هایی که در نامه استعفای وی به حسن روحانی کاملا مشهود بود.
با این حال باید از اعضای شورا پرسید که با انتخاب آخوندی به عنوان شهردار تهران وضعیت پیگیری مطالبات شهرداری از دولت چه خواهد شد و آیا اساسا وی با وجود اختلافهای زیاد می‌تواند در جلسات هیأت دولت حضور پیدا کند؟
آنچه تاکنون از تصمیمات اعضای شورا مشهود بوده، پیگیری سهم‌خواهی‌‌های حزبی به جای مصالح شهروندان پایتخت بوده است. لازم به یادآوری است پایتخت پس از مدیریت محمدباقر قالیباف تاکنون 2 شهردار و 2 سرپرست برای شهرداری را تجربه کرده و انتظار است شورای پنجم در آخرین فرصت، بهترین گزینه را برای رهایی پایتخت از مشکلات داشته باشد تا دیگر تاریخ تکرار نشود!
تعویق فرآیند انتخاب شهردار
سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران گفت: با توجه به بررسی استفساریه مستثنا شدن شهرداران از قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان در کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، فرآیند انتخاب شهردار چند روز به تعویق افتاد. علی اعطا در جمع خبرنگاران درباره جلسه هم‌اندیشی صبح دیروز درباره فرآیند انتخاب شهردار اظهار داشت: بنا بر زمانبندی‌ای که اعلام شده بود 12 آبان باید 5 نفر از گزینههای نهایی شهرداری تهران مشخص شده و برنامه خود را ارائه می‌دادند. وی افزود: در این جلسه به این نتیجه رسیدیم که 3-2روز فرآیند انتخاب شهردار را به تعویق بیندازیم تا استفساریه مستثنا شدن شهرداران کلانشهرها از قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان در کمیسیون اجتماعی مجلس مطرح شود و پس از آن تصمیم‌گیری کنیم. سخنگوی شورای شهر تهران گفت: در نهایت در این جلسه به این نتیجه رسیدیم که این پیشنهاد را بپذیریم و فرآیند انتخاب شهردار به تعویق بیفتد. اعطا گفت: اگر مهلت قانونی به اتمام رسید طبیعتاً سرپرست انتخاب می‌کنیم تا پس از آن شهردار را انتخاب کنیم. سخنگوی شورای شهر تهران گفت: اگر در کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی استفساریه مستثنا شدن شهرداران رأی نیاورد روز سه‌شنبه 15 آبان در جلسه علنی شورای شهر تهران رأی‌گیری خواهد شد و 5 نفر انتخاب می‌شوند.