گروه فرهنگ و هنر: روز گذشته پانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت افتتاح شد و تا پایان هفته سینما فلسطین و عصر جدید میزبان فیلم‌های این جشنواره و علاقه‌مندان به سینما هستند. این جشنواره به دبیری محمدخزاعی در تازه‌‌‌‌‌ترین دوره خود با چالش‌ها و ظرفیت‌‌های متنوعی روبه‌رو بوده است که آغاز این دوره بهانه‌ای شد تا نگاهی به آن داشته باشیم.
داورانی به وسعت سینما
یکی از نقاط قابل توجه جشنواره مقاومت، حضور داوران برجسته و معتبر ایرانی و خارجی است که نفس حضور آنها بر اهمیت این جشنواره می‌افزاید. در بخش فیلم‌های سینمایی «مسابقه بین‌الملل» جشنواره مقاومت مجید مجیدی، احمدرضا درویش، مارتین مهاندو از تانزانیا، غلام ربانی بیپلوب از بنگلادش و رودریگو ویلا از آرژانتین داوری فیلم‌‌های مسابقه بین‌الملل جشنواره مقاومت را انجام خواهند داد. همچنین داوری بخش «مسابقه ملی» را محمد بزرگ‌نیا، مسعود جعفری‌جوزانی، حسین صابری، ابوالقاسم طالبی، محمدرضا شرف‌الدین، حسن خجسته و علی نصیریان برعهده دارند. مرتضی سرهنگی، انسیه شاه‌حسینی، محمدمهدی عسگرپور، احمد مرادپور و اکبر نبوی مسؤول داوری و ارزشیابی «فیلم‌های کوتاه» بخش مسابقه ملی این رویداد سینمایی هستند. علاوه بر این هیاتی متشکل از داوود میرباقری، مریلا زارعی، ناصر شفق، محمدحسین حقیقی و احمدرضا معتمدی فیلم‌‌های سینمایی بخش «روایت نو» جشنواره مقاومت را داوری می‌کنند. داوران فیلم‌‌های کوتاه و مستند بخش «روایت ‌نو» را نیز  جواد اردکانی، علی رویین‌تن، جواد رمضان‌نژاد، اصغر بختیاری و حبیب‌الله بهمنی تشکیل می‌دهند. حبیب احمدزاده، شهاب اسفندیاری، رضا برجی، سلیم غفوری و بیژن نوباوه نیز فیلم‌‌های «مستند مسابقه ملی» جشنواره مقاومت را داوری خواهند کرد. ابراهیم فیاض، نادر طالب‌زاده، لوییس کاسترو از ونزوئلا، جان جیانویتو از آمریکا و فدریکو تامس بوتو از شیلی نیز فیلم‌‌های «مستند بین‌الملل» را داوری می‌کنند. در نهایت نیز حمید بهمنی، سیدناصر هاشم‌زاده، سیداحمد میرعلایی، هاشم میرزاخانی و حبیب‌الله والی‌نژاد داوران بخش «جلوه‌گاه نور» را تشکیل می‌دهند.
تجربه سینمای مقاومت در نشست‌‌های آموزشی
امسال مدیریت جشنواره برگزاری 3 کارگاه‌‌ انتقال تجربه را با حضور اهالی سینما طراحی کرده است. در این  کارگاه‌ها علی نصیریان، احمدرضا درویش و مسعود ده‌نمکی حضور خواهند داشت که بر این اساس روز سه‌شنبه ۶ آذر نخستین کارگاه با حضور احمدرضا درویش با موضوع «چگونگی ساخت پروژه‌های عظیم در سینمای مقاومت و دفاع‌مقدس» برگزار خواهد شد، چهارشنبه 7 آذر مسعود ده‌نمکی با موضوع «جذب مخاطب در سینمای مقاومت و دفاع‌مقدس» سخنرانی خواهد کرد و استاد علی نصیریان نیز با موضوع «ویژگی‌های بازی و نقش‌آفرینی در سینمای مقاومت و دفاع‌مقدس» روز پنجشنبه ۸ آذر آخرین کارگاه‌‌ انتقال تجربه را برگزار می‌کند. گفتنی است کارگاه‌های انتقال تجربه یکی از برنامه‌های آموزشی و پژوهشی جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت است که در آن با محوریت یکی از موضوعات مهم و ضروری حوزه سینمای مقاومت سخنرانی می‌شود و اساتید به طور مستقیم و رودررو با مخاطبان به بیان تجربیات و خاطرات خود از بازی یا ساخت آثار خواهند پرداخت. همچنین نشست‌‌های «نشانه‌شناسی سینمای مقاومت» بعد از اکران فیلم‌‌های سینمایی با مدیریت محمود گبرلو از منتقدان و کارشناسان سینما در مجموعه سینمایی فلسطین برگزار خواهد شد. در این نشست‌ها که پس از پایان فیلم برگزار می‌شود به واکاوی نظر و دیدگاه فیلم و فیلمساز و درک پیام فیلم از سوی تماشاگر و مخاطب جست‌وجوگر پرداخته می‌شود. همچنین «مدرسه سینمایی روایت» از جمله بخش‌‌های جنبی جشنواره فیلم مقاومت است که می‌تواند در تربیت فیلمسازان جهانی بسیار موثر باشد. این مدرسه با برپایی دوره‌های آموزشی فشرده در زمینه تخصصی کارگردانی با حضور حدود ۲۰ مستندساز از کشورهای منطقه فعالیتش را آغاز می‌کند. این دوره آموزشی با مربیگری پرویز شیخ طادی از کارگردانان سینمای ایران برگزار می‌شود. گفتنی است این مدرسه از سال 2012 افتتاح شد و در هر دوره بین 40 تا 50 فیلمساز در این دوره‌ها شرکت داشته‌اند. گفته می‌شود این مدرسه‌ تاکنون بیش از 270 هنرجو و مستندساز از کشورهای مختلف منطقه‌ای از جمله: لبنان، سوریه، عراق، یمن، بحرین و افغانستان را تربیت کرده است.
سینمای جهان میهمان مقاومت ایران
از جمله ظرفیت‌‌های بالای جشنواره مقاومت دعوت از میهمان‌‌های برجسته خارجی در حوزه سینماست. نخستین نشست خبری دبیر جشنواره همراه شد با آوردن نام‌‌‌هایی چون «مایکل مور» و «نوام چامسکی» که حرارت جشنواره مقاومت امسال را بیشتر ‌کرد اما بدیهی است که حضور میهمان‌‌های برجسته در این جشنواره، مشکلات زیادی را برای آنها می‌آفریند به گونه‌ای که چامسکی تنها به ارسال نامه‌ای به این جشنواره بسنده کرد و وضعیت مایکل مور نیز همچنان در هاله‌ای از بهام است. همچنین «دن کوهن» مستندساز، روزنامه‌نگار و خبرنگار RT America در واشنگتن، در آستانه سفرش به ایران برای شرکت در جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت از سوی سفارت رژیم صهیونیستی در آمریکا مورد اهانت و تهدید قرار گرفت. گفته می‌شود  در سفارت رژیم صهیونیستی در آمریکا خطاب به وی گفته شد: «تو باعث رسوایی همه آمریکایی‌ها و یهودی‌ها هستی! انگار که اختلال حواست (یا دوگانگی اعتقادی) باعث ریتوئیت شدنت توسط بنیانگذار انتفاضه الکترونیک شده، نه؟» این فیلمساز آمریکایی با مستند «کشتن غزه» فیلمی جنجالی که همراه «مکس بلومنتال» ساخته است، در این دوره جشنواره مقاومت حضور دارد. با وجود آنکه کوهن و بلومنتال هر دو یهودی هستند اما جشنواره فیلم‌های یهودی آتلانتا، اجازه شرکت این مستند در بخش مسابقه خود را به آنها نداد. اما در میان میهمانان این جشنواره «باسل الخطیب» فیلمساز شهیر سوری و فرزند شاعر نامدار فلسطین، یوسف الخطیب نیز به تهران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید. همچنین «ماهش نارایان» سینماگر هندی و کارگردان فیلم تیک‌آف و «لما مصری» بازیگر مشهوری که مخاطبان سینمای ایران به‌خاطر بازی درخشانش در فیلم سینمایی «بازمانده» ساخته زنده‌یاد سیف‌الله داد او را در نقش «خاله صفیه» می‌شناسند، از جمله میهمانان این جشنواره خواهند بود. علاوه بر این 42 فیلمساز از کشورهای  ونزوئلا، آمریکا، شیلی، تانزانیا، بنگلادش، آرژانتین، سوریه، روسیه، عراق، یمن، بحرین، عربستان، لبنان،  فرانسه، اسپانیا، هند، اروگوئه، کانادا، ترکیه، بوسنی، انگلیس و چین نیز در این جشنواره حضور پیدا می‌کنند.
مقاومت در پیچ و خم چالش‌ها
اگر چه جشنواره مقاومت برای برگزاری پانزدهمین دوره خود با مشکلات فراوانی از جمله محدودیت بودجه مواجه شد اما بسیاری از چالش‌ها و نقاط ضعف اعتبار این جشنواره را تهدید می‌کند. امسال جشنواره فیلم مقاومت میزبان آثاری چون ویلایی‌ها، دریاچه ماهی، اشنوگل، چراغ‌‌های ناتمام و مستندهایی چون 24 آوریل، نبرد پالمیرا، کویرس و... است که سال‌ها از نمایش برخی از این آثار می‌گذرد و به عبارتی جزو آثار تاریخ گذشته برای یک جشنواره بین‌المللی به شمار می‌روند. علاوه بر این حضور یک جشنواره بین‌المللی در سینما فلسطین با توجه به محدودیت‌‌های فراوان این سینما نسبت به برنامه‌‌های جشنواره بر مشکلات آن می‌افزاید و طبعا از کارآیی آن می‌کاهد. هر چند این مساله ارتباط مستقیمی با بودجه جشنواره دارد اما نمی‌توان عدم حضور چهره‌‌های برجسته سینما و مستند مقاومت را صرفا به کمبود بودجه نسبت داد، چرا که این اتفاق بیش از هر چیزی نیاز به رایزنی بین‌المللی داشته و قطعا ظرفیت‌‌های جشنواره مقاومت بیش از وضعیت کنونی است. این ظرفیت مغفول در بخش‌‌های دیگر جشنواره نیز به چشم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید. یکی از این اتفاق‌ها حذف بخش حمایت مالی از آثار تولیدی است که البته به گفته خزاعی دبیر جشنواره مستقیما به کاهش بودجه جشنواره بازمی‌گردد اما در شرایطی که جشنواره مقاومت مجبور می‌شود جای خالی آثار سطح بالای متناسب با جشنواره را از کیسه فیلم‌‌های سال گذشته پر کند، به نظر ضروری می‌رسید طرح حمایت مالی از فیلم‌‌های بعدی برگزیدگان جشنواره ادامه پیدا می‌کرد، چرا که آسیب آن قبل از هر چیزی به جشنواره مقاومت و جریان مرتبط با آن بازمی‌گردد.