گروه سیاسی: آن چند هفتهای که حسن روحانی اردیبهشت امسال و پس از خروج آمریکا از برجام، به اروپاییها مهلت داد تا بسته پیشنهادی خود را برای متقاعد شدن ایران برای ماندن در برجام ارائه کنند، حالا از 7 ماه هم گذشته و آنگونه که علیاکبر صالحی میگوید شاید بسته پیشنهادی تا پایان سال جاری میلادی ارائه شود.
به گزارش «وطنامروز»، با گذشت بیش از یک ماه از 4 نوامبر (13 آبان) و بازگشت کامل تحریمهای آمریکا علیه ایران، اروپاییها به وعدهشان برای ارائه بسته پیشنهادی خود که اخیرا به سازوکار مالی یا همان «SPV» معروف شده، عمل نکردهاند. اما حالا علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی دولت حسن روحانی میگوید اروپاییها یک وعده جدید دادهاند و گفتهاند تا پایان سال جاری میلادی (کمتر از یک ماه دیگر) بسته پیشنهادی خود را ارائه خواهند کرد. علیاکبر صالحی صبح روز پنجشنبه در حاشیه دوازدهمین مجمع عمومی حزب موتلفه اسلامی با حضور در جمع خبرنگاران اظهار داشت: اروپاییها مدتی است متعهد شدهاند برای جبران خلأ بهوجود آمده در برجام، مکانیسمی را ایجاد کنند تا بهرهمندی ایران از شرایط اقتصادی برجام محقق شود. وی افزود: یکی از طرحهای آنها مطرح کردن SPV بود که این پیشنهاد به گفته مقامات اروپایی در حال نهایی شدن است. از آنجا که ایجاد اجماع میان ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپایی کار آسانی نیست، اروپاییها اعلام کردهاند تمام تلاش خود را برای به سرانجام رسیدن این پیشنهاد انجام خواهند داد. صالحی گفت: بر اساس وعدهای که اروپاییها دادهاند، امیدواریم تا پایان سال میلادی جاری بسته پیشنهادی اروپا اجرایی شود. به گزارش مهر، وی افزود: بر اساس خبری که اخیرا دریافت کردهام و کمیسیونر اروپا نیز بر آن تاکید داشت، از این پس قرار است تمام معاملات نفتی اتحادیه اروپایی با کشورهای دیگر که حجمی بالغ بر ۳۰۰ میلیارد یورو را دربرمیگیرد، فقط با یورو انجام شده و دلار کنار گذاشته شود. صالحی گفت: تا پیش از این اتحادیه اروپایی ۸۵ درصد از هزینه نفت خریداری شده از دیگر کشورها را به شکل دلار پرداخت میکرد که با این مکانیسم، از این پس تمام هزینهها با یورو پرداخت خواهد شد. رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار داشت: اگر این مکانیسم محقق شود، دلار به عنوان واحد پول جهانی در انزوا قرار خواهد گرفت و آمریکا از شرایط یکهتازی خود در استفاده از دلار جدا میشود. صالحی در پاسخ به این سوال که اگر بسته پیشنهادی اروپا انتظارات ایران را برآورده نکند چه تصمیمی از سوی دولت اتخاذ خواهد شد، گفت: بسته پیشنهادی اروپا با مشاوره همکارانمان در ایران تدوین میشود.
اظهارات صالحی و اعتماد او به اروپاییها در حالی است که پیش از این هنگام خروج آمریکا از برجام در 18 اردیبهشت امسال، حسن روحانی تنها چند هفته به اروپاییها فرصت داد به تعهداتشان در برجام عمل کرده و به ایران تضمین دهند ماندنش در توافق هستهای، منافع تهران را تأمین میکند. با این حال اما نهتنها اروپاییها در چند هفته تضمینهای لازم را به ایران ندادند، بلکه موعدها و زمانهایی که بعد از آن برای ارائه بسته تعیین شد نیز با بیاعتنایی اروپاییها مواجه شد. آخرین بار عباس عراقچی در یک برنامه تلویزیونی گفت 4 نوامبر (13 آبان) همزمان با بازگشت تحریمهای بانکی و نفتی آمریکا، اروپا بسته پیشنهادی خود را ارائه خواهد کرد. با این حال 13 آبان آمد و تحریمهای آمریکا علیه ایران بازگشت اما بسته اروپاییها ارائه نشد! اروپاییها بعدا اذعان کردند هنوز حتی نتوانستهاند سازوکار مالی SPV را ثبت کنند. بدعهدیهای مکرر اروپاییها در حالی بود که پیش از این عباس عراقچی اذعان کرده بود اگر بسته اروپاییها پس از 13 آبان ارائه شود دیگر فایدهای برای ایران نخواهد داشت. حال اما نهتنها اروپا قبل از 13 آبان بسته پیشنهادی خود را ارائه نکرده، بلکه مقامات دولت حسن روحانی «تنها امیدوارند» وعده جدید تروئیکای اروپایی مبنی بر اجرای سازوکار مالیشان تا پایان سال 2018 ارائه و اجرایی شود. همه اینها در شرایطی است که عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه و نفر دوم پرونده برجام در وزارت امور خارجه، اخیرا در اظهاراتی اذعان کرد دستاوردهای ایران از برجام به صفر نزدیک شده است. اظهارات عراقچی البته به شکل دیگری از سوی ظریف هم تایید شد. محمدجواد ظریف سهشنبه هفته گذشته طی اظهاراتی با انتقاد از اروپا تصریح کرد 3 کشور اروپایی میخواهند بدون آنکه هزینهای در قبال توافق هستهای بپردازند از مواهب برجام بهرهمند شوند. اظهارات ظریف اشاره به این داشت که کشورهای اروپایی در حالی از برجام دفاع میکنند که در قبال آن امتیازی به ایران نمیدهند و در مقابل آمریکا قرار نمیگیرند اما توقع ادامه تعطیلی فعالیتهای هستهای ایران را دارند.
دولت بپذیرد برجام مرده است
در ایران اما جریانها و احزاب سیاسی متفقالقول هستند که در واقع، توافق هستهای دیگر وجود ندارد و دولت حسن روحانی باید در قبال این توافق واقعیت را بپذیرد.
حزب موتلفه اسلامی در پایان دوازدهمین مجمع عمومی خود، بیانیهای صادر کرد که در بخشی از آن از دولت حسن روحانی خواسته واقعیت را بپذیرد و قبول کند برجام مرده است. در بخشی از بیانیه حزب موتلفه اسلامی آمده است: «با خروج آمریکا از برجام تمام رشتههای گفتوگو و رابطه بین 2 کشور قطع شده است. محال است روزی برسد که دوباره ایران و آمریکا بر سر یک میز مذاکره بنشینند. دولت باید بپذیرد برجام مرده است و امیدی هم به اروپا برای احیای آن نیست. دفاع از برجام درحالی که دشمن به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکرده و بر دامنه تحریمها و تهدیدهایش میافزاید، موجب وهن ملت ایران است. رئیسجمهور و وزارت امور خارجه باید به شروط مجلس در امر مقابل بهمثل عمل کنند و صنعت هستهای کشور را از مهلکه برجام نجات دهند».
ترامپ: کمتر کشوری تاکنون مانند ایران تحریم شده
رئیسجمهور آمریکا در جمع یک گروه از یهودیان این کشور گفت واشنگتن، ایران را بهگونهای تحریم کرده که تاکنون کمتر کشوری اینگونه مورد تحریم قرار گرفته است. او به سیاق گذشته خود، توافق هستهای را وحشتناک خواند. به گزارش فارس، «دونالد ترامپ» بامداد جمعه (به وقت تهران) بار دیگر توافق هستهای با ایران را «وحشتناک» خواند و گفت چنین توافقی هرگز نباید منعقد میشد. ترامپ که در کاخ سفید در مراسم جشن یهودی «حنوکا» صحبت میکرد، گفت: «ما از توافق وحشتناک با ایران خارج شدیم. این توافقی وحشتناک بود که هرگز نباید شکل میگرفت». وی افزود: «سختترین تحریمها را علیه ایران اعمال کردیم. ما ایران را طوری تحریم کردیم که فکر میکنم کمتر کشوری تا حالا اینطور تحریم شده. هرگز نباید اجازه بدهیم ایران به سلاح هستهای یا بمب اتم دست پیدا کند». رئیسجمهور آمریکا در ادامه این نشست بارها از ارادهاش مبنیبر حمایت از رژیم صهیونیستی صحبت کرد و یادآور شد یک سال پیش در چنین روزهایی با انتقال سفارت آمریکا به قدس اشغالی موافقت کردم. وی برخلاف قطعنامههای متعدد شورای امنیت سازمان ملل متحد، قدس را «پایتخت واقعی اسرائیل» خواند. در بخش دیگری از این مراسم، «مایک پنس» معاون رئیسجمهور آمریکا، ترامپ را «اسرائیلدوستترین رئیسجمهور تاریخ آمریکا» توصیف کرد و گفت واشنگتن به حمایت همهجانبه از رژیم صهیونیستی ادامه میدهد.