«وامنان» و روستاهای اطراف آن از توابع شهرستان آزادشهر به همت اهالی به یکی از قطب‌های کشت و تجارت زعفران در کشور تبدیل شده اما زمزمه‌های تلخ اهالی از سنگ‌اندازی در توسعه کشت طلای سرخ در گلستان حکایت دارد. چند سالی است به دلیل کشت زعفران روستای «وامنان» سرزمین طلای سرخ لقب گرفته و حالا سنگ‌اندازی‌ها در راه توسعه کشت و تجارت این محصول رغبت افزایش کشت را از زعفران‌کاران گرفته است و آنها ترجیح می‌دهند به فکر توسعه کشت نباشند. حدود یک دهه قبل کشت اقتصادی زعفران در روستای وامنان از توابع بخش چشمه‌ساران شهرستان آزادشهر آغاز شد و حالا به دلیل کیفیت و مرغوبیت، طلای سرخ این منطقه شهرت جهانی دارد. مسؤول باغبانی جهاد کشاورزی شهرستان آزادشهر معتقد است پس از حدود یک دهه کشت اقتصادی زعفران در گلستان، حالا کشت این محصول از تمرکز در روستای وامنان خارج شده است. اسماعیل صابری به مهر اظهار کرد: کشت زعفران در بالغ بر ۲۵۰ هکتار از اراضی شهرستان انجام شده و پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان فصل برداشت، هزار و ۱۰۰ کیلوگرم زعفران در گلستان برداشت شود. وی با اشاره به اینکه سالانه بین ۵۰ تا ۶۰ هکتار به سطح کشت زعفران در شهرستان افزوده می‌شود، گفت: در سال‌های گذشته بیشتر طرح توسعه در وامنان انجام می‌شد اما از سال گذشته تمرکز کشت از این روستا خارج شده و به روستاهای همجوار مانند کاشیدار، سیبچال و نراب رسیده است. مسؤول باغبانی جهادکشاورزی آزادشهر دلیل افزایش نیافتن سطح کشت زعفران در این روستا را محدودیت‌های آبی عنوان کرد و افزود: کیفیت زعفران تولیدی این منطقه عالی است و در بالاترین رِنج قیمت در کشور به فروش می‌رسد.
حلقه مفقوده برندسازی و تبلیغات
وی ادامه داد: در خرید و فروش زعفران منطقه مشکل نداریم اما اگر روی بسته‌بندی و برندسازی محصول کار کنیم با وجود کیفیت بالای زعفران وامنان، ارزش افزوده بیشتری عاید استان می‌شود. صابری با بیان اینکه بازار فروش زعفران استان رونق دارد، اضافه کرد: زعفران گلستان کیفیت بسیار بالایی دارد و با قیمت مناسب به فروش می‌رسد اما در تبلیغات محصول موفق عمل نکرده‌ایم و باید بیش از پیش در این حوزه ورود کنیم. وی تصریح کرد: تنها شرکت تعاونی زعفران‌کاران استان پس از چند سال همچنان درگیر مسائل اداری با صنعت، معدن و تجارت برای برندسازی است و چون روستاییان کمتر درگیر مسائل اداری بوده‌اند با کوچک‌ترین چالشی سرخورده می‌شوند. مدیر باغبانی جهادکشاورزی گلستان هم مانند صابری بر کیفیت بالای زعفران تولیدی گلستان تاکید دارد و کشت بدون سم و کود زعفران در استان را یکی از مهم‌‌‌‌‌ترین محاسن این محصول اعلام می‌کند. مرتضی صادقی به مهر اظهار کرد: با توجه به آزمایشات به‌عمل آمده در آزمایشگاه‌های معتبر خراسان‌رضوی، زعفران تولیدی گلستان به لحاظ شاخص‌های ارزیابی کیفی یکی از بهترین تولیدات زعفران کشور اعلام شده است.
تنها ۴ روستای گلستان مورد حمایت توسعه زعفران
وی با اشاره به اینکه تا پایان برنامه ششم توسعه باید سطح زیرکشت در گلستان به ۴۰۰ هکتار برسد، ادامه داد: تنها 4 روستای وامنان، کاشیدار، سیبچال و نراب شهرستان آزادشهر مورد حمایت توسعه زعفران هستند و در سایر شهرستان‌ها زعفران کشت نمی‌شود. مدیر باغبانی جهادکشاورزی گلستان با بیان اینکه کشت آزمایشی زعفران در روستاهای شاهکوه و چهارباغ در گرگان و روستاهای شهرستان مراوه‌تپه آغاز شده است، خاطرنشان کرد: هرگاه در روستاهایی که کشت آزمایشی آغاز شده به نتیجه مناسب رسیدیم با هماهنگی وزارتخانه، کشت اقتصادی زعفران در این مناطق را آغاز می‌کنیم. درحالی که مدیر باغبانی جهادکشاورزی گلستان تنها 4 روستای شهرستان آزادشهر را مورد حمایت برای توسعه زعفران در گلستان اعلام می‌کند اما زعفران‌کاری که نخستین‌بار کشت آزمایشی طلای سرخ در گلستان را آغاز کرد و به گفته اهالی بومی نقش ویژه‌ای در کشت اقتصادی زعفران استان داشته و دارد، معتقد است کشت اقتصادی زعفران در گلستان بدون حمایت مسؤولان اتفاق افتاده است.«برندسازی، ثبت فعالیت و... در استان 4 سال طول کشید و دریافتیم بهتر است سطح توقع را پایین آورده و روی پای خودمان بایستیم». محمد احمدی به مهر اظهار کرد: کشت اقتصادی زعفران در وامنان بدون حمایت مسؤولان آغاز شد و در حال حاضر به حدود ۳۰۰ هکتار رسیده است؛ هم‌اکنون ۲۰۰ هکتار در وامنان و حدود ۱۰۰ هکتار در روستاهای اطراف وامنان کشت زعفران انجام می‌شود. این زعفران‌کار گلستانی گفت: کار بسیار بزرگی شده و اقتصاد روستاهای شهرستان متحول شده است اما مسؤولان در مقابل این حجم کار بزرگ کمک خاصی نکرده‌اند و کمک‌های آنها در ساخت یک سوله ۱۵۰ متری و مشارکت در خرید دستگاه خشک‌کن خلاصه شده است.
رغبتی نگذاشته‌اند تا به فکر توسعه باشیم
وی ادامه داد: توسعه کشت زعفران در گلستان نیازمند حمایت‌های مالی و اداری برای دریافت مجوزهاست اما اذیت و آزارها رغبتی نمی‌گذارد که به توسعه فکر کنیم؛ تلاش داریم همین سطح کشت را حفظ کرده و به همین حد بسنده کنیم. احمدی اضافه کرد: برای توسعه کشت در وامنان به یک آب‌بندان کوچک نیاز داشتیم اما تاکنون این مهم انجام نشده و تسهیلات 5/1 میلیارد تومانی ارزان‌قیمت هم (۶ درصدی) به دلیل خواستن وثیقه 5/2 میلیارد تومانی بلاتکلیف مانده است. وی تصریح کرد: برندسازی، ثبت فعالیت و دریافت کد بهداشت تولید زعفران در استان 4 سال طول کشید و دریافتیم بهتر است از مسؤولان بخواهیم کمک نکنند و به‌جای آن سطح توقع را پایین آورده و روی پای خودمان بایستیم. وی با بیان اینکه احداث یک آب‌بندان کوچک در وامنان کمیت و کیفیت کشت محصول را چندین برابر افزایش می‌دهد، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون در فروش محصول مشکل نداریم و به صادرات هم فکر نمی‌کنیم، چراکه صادرات نیازمند دریافت مجوز است و ما را درگیر می‌کند.کشت زعفران گردش مالی بیش از ۱۲ میلیارد تومانی و اشتغال مناسبی به همراه دارد و توسعه کشت و توجه به صادرات این محصول می‌تواند اقتصاد گلستان را متحول کند اما زمزمه‌های تلخ نبود حمایت‌ها، مانع برداشتن گام‌های بزرگ‌تر در این حوزه شده است.