امانوئل مکرون هفته پیش گفته بود تمام کشورهای لیبرالدموکرات، با بحران مواجهند و باید آماده و مجهز به استقبال چالشهای قرن جدید بروند. سوال این نیست که چرا این دستنشانده خام و کمتجربه بانکداران صهیونیست در کاخ الیزه این قدر دیر و حداقل 13 سال پس از نخستین شورش جدی علیه تبعیض و ریاکاری نظام لیبرالدموکراسی در خود فرانسه به این کشف مهم نائل آمده، بلکه باید پرسید آیا منظور او از آمادگی و تجهیز کشورش برای استقبال از این چالش، فقط همین آمادگی نظامی و پلیسی بوده که دولت فرانسه طی ماه اخیر برای سرکوب جنبش معیشتی «جلیقهزردها» از خود به نمایش گذاشته است؟ رفتار وحشیانه نیروهای امنیتی و انتظامی فرانسه با معترضان بویژه محصلان نوجوان، ماهیت لیبرالدموکراسی را برای همه مردم جهان عریان کرد و مشخص شد هیچ راهحل مشخصی برای حیات اجتماعی در مقایسه با متدهای از مد افتاده قرن بیستم غرب ندارد؛ تحت لوای نولیبرالیسم صورتی و بنفش و رنگینکمانی، باز هم مردم فرانسه از سر فقر و بیعدالتی سر به طغیان برمیدارند، دانشآموزان پاریسی یعنی همان طیفی که تحت کنترل سیستم آموزشی این کشور از ابتدا با بالاترین سطح ارزشهای لیبرالی بار آمدهاند هم به خاطر ناکارآمدی و تبعیض آشکار تحصیلی، علیه همان سیستم تمرد کرده و البته به وحشیانهترین شکل توسط پلیس رسمی و مخفی ادب میشوند تا «بچههای خوبی» باشند، فعالان اجتماعی و صنفی با خواستههای مشخص توسط شخص رئیسجمهور نولیبرال انگ «خرابکار» خورده و به صورت فلهای دستگیر میشوند، رهبران احزاب قانونی، ریشهدار و ثبتشده توسط وزارت کشور فرانسه از طرف سازمان امنیت داخلی «د ژ اس آی» (DGSI) - که ظاهرا زیر نظر همین وزارتخانه اداره میشود – حبس خانگی میشوند و ...
قیام معیشتی نوامبر و دسامبر 2018 در پایتخت و دیگر شهرهای فرانسه خیلی زودتر از آنچه تصور میشد، رژیم لیبرالدموکراسی را «دی کد» کرد و نشان داد سرور اصلی این نرمافزار سیاسی چیزی جز همان سرورهای بانکی اشرافیت کاپیتالیستی ظالم و چپاولگر نیست که برای بزک کردن خود به بهرهبرداری سازمانیافته از ابزار رسانه و اجیر کردن سیاستمداران، هنرمندان، روشنفکران و فعالان مدنی و دگرباش در ابعاد وسیع پرداخته است. چهارمین شنبه اعتراضات مردمی به سیاستهای اقتصادی دولت فرانسه دیروز در حالی برگزار شد که از همان هفته پیش و به دنبال حوادث اول دسامبر موسوم به «شنبه سیاه»، شهروندان فرانسوی پرسشهای بنیادیتری را درباره مشروعیت امانوئل مکرون و کابینهاش مطرح کرده بودند. از شامگاه یکشنبه و ساعاتی پس از دیدار ناتمام و دیرهنگام مکرون از خیابان شانزلیزه که به صحنه اصلی جنگ خیابانی جلیقهزردها و حکومت تبدیل شده بود، شبکههای تلویزیونی سراسری، محلی، ماهوارهای و اینترنتی این کشور بلافاصله در میزگردها و برنامههای زندهشان سراغ بحران مشروعیت رژیم مکرون رفتند؛ رئیسجمهوری که از ابتدا با حداقل مشارکت و آرای مردمی و فقط بهخاطر موج هراسافکنی همان رسانهها نسبت به روی کار آمدن ملیگرایان و چپگرایان حامی کارگران روی کار آمد که تحت عناوین کلی «افراطیها» و «آنارشیستها» سیاهنمایی میشدند.
فرانسه در فکر انقلابی دیگر
رژیم حاکم بر فرانسه سومین شنبه تظاهرات مردمی علیه اوضاع اقتصادی این کشور را با نمایشی اقتدارگرایانه و دیکتاتورمآبانه با توسل به ارتش، نیروهای ویژه، پلیس ضد شورش و لباس شخصیهای خشن سرکوب کرد. طبق اعلام شبکه «فرانسانفو»، نیروهای امنیت داخلی فرانسه از نخستین ساعات بامداد شنبه، شروع به بازداشت گسترده خانگی 127 تن از رهبران و فعالان بزرگترین جنبش اعتراضی معاصر این کشور کردند که از اواسط هفته گذشته، فراخوان روز شنبه هشتم دسامبر را برای تظاهرات مشترک با دانشآموزان و برخی اصناف کارگری بر ضد سیاستهای اقتصادی دولت، افزایش هزینههای زندگی و پایین آمدن سطح استانداردهای زندگی اعلام کرده بود. با وجود حاکم شدن فضایی شبیه حکومت نظامی بر مرکز و حومه پاریس و برخی شهرهای بزرگ فرانسه از عصر جمعه و ادامه بازداشتهای گسترده تا ساعات بعد از ظهر شنبه، حدود 31 هزار نفر به فراخوان تظاهرات «جلیقهزردها» پاسخ مثبت دادند. پلیس تعداد تجمعکنندگان در خیابان شانزهلیزه را که صحنه نمادین مواجهه معترضان با رژیم طی یک ماه اخیر بوده است تنها 1500 نفر اعلام کرد اما ادامه تظاهرات نشان داد آمار پلیس فرانسه دروغ بوده است. معترضان پس از خواندن سرود مارسیز، شعار معروف «مکرون، استعفا» را سر دادند. مطالبهای که البته دیگر به معترضان کف خیابانها محدود نشده و افکار عمومی فرانسه و حتی رسانههایی را که تا ماه پیش حامی قسم خورده نولیبرالیسم مکرونی بودند هم مشغول خود کرده است. یکی دیگر از نمادهای محبوب قیام جلیقه زردها، استناد به سالهای انقلابهای پیشین در فرانسه است. مردم بر پلاکاردها، پرچمهای ملی یا دیوارها 3 تاریخ 1789، 1968 و 2018 را به طور متوالی مینویسند تا نشان دهند پس از انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب دانشجویی عصر ریاستجمهوری دوگل، جامعه قصد انقلابی دیگر دارد.
در همان ساعات بامداد شنبه، ادوارد فیلیپ، نخستوزیر فرانسه با حضور کوتاه در یک کنفرانس خبری گفت: «۲۱۱ نفر به بازداشتگاه منتقل شدهاند.» سپس تا نیمروز آمار 550 بازداشتی منتشر شد و در نهایت روزنامه لوموند گزارش داد تا ساعت یک و نیم بعد از ظهر به وقت محلی، رژیم فرانسه بیش از 1000 معترض و رهبران آنها را دستگیر کرده است. این در حالی بود که طبق آمار رسمی، تنها 5 هزار نیروی پلیس برای مقابله با تظاهرکنندگان به خیابانهای مرکزی پاریس اعزام شده بودند در حالی که شاهدان عینی تعداد واقعی ماموران حکومتی شامل نیروهای ویژه و لباسشخصیها را تا 12 هزار نفر تخمین زدهاند.
واقعیتی که چهره رژیم فرانسه را پلیسیتر از هر زمان دیگر جلوه میدهد، آن است که با احتساب 630 بازداشتی روزهای پیشین تظاهرات و 700 دانشآموزی که فقط در جریان درگیریهای پنجشنبه در حومههای شمالی و شرقی پاریس و شهر نانت بازداشت شده بودند، با آمار تکاندهنده بیش از 2 هزار بازداشتی از همه اقشار و اصناف ضعیف جامعه با مطالبات ساده معیشتی مواجه میشویم که هیچیک از آنها انگیزههای سیاسی یا تروریستی نداشتهاند. این نیروی سرکوب عظیم با شعار «مدارای صفر» کریستوفر کاستانر، وزیر کشور، از حمایت کامل ارتش از جمله خودروهای زرهی بهره میبرد تا این بار صدای اعتراضات را در نطفه خفه کند. با آنکه شورای امنیت فرانسه به طور رسمی از اعلان حکومت نظامی طفره رفت اما از سخنان کاستانر چنین برمیآمد که در عمل سراسر کشور زیر چکمه نظامیان است و نه حتی نیروهای عادی پلیس. او قیام هفتههای اخیر را به هیولایی تشبیه کرد که از کنترل سازندگانش یعنی جلیقهزردها هم خارج شده است و علنا به این قیام اعلان جنگ داد. از عصر جمعه خیابانهای منتهی به کاخ الیزه و اقامتگاه ریاستجمهوری در پایتخت تعطیل فرانسه توسط نیروهای نظامی مسدود شده بود اما با این حال در برخی مبادی خیابانهای مربوطه معترضان با نفرات زیاد با نیروهای رژیم درگیر شدند که نشان میداد آمار اعلامی پلیس از تعداد تظاهرکنندگان در مرکز پایتخت دروغ بوده است. دیروز به دستور وزارت فرهنگ فرانسه همه اماکن توریستی پاریس از جمله برج ایفل (نماد این کشور) و موزهها تعطیل بودند. به اینها باید مراکز بزرگ خرید و فروشگاههای لوکس را اضافه کرد که برخی از آنها مجبور شدهاند از بیم تخریب و غارت حفاظهای فلزی مضاعف در مقابل ورودی مغازههای خود نصب کنند. همچنین فاش شد پلیس از مغازهداران خیابان شانزهلیزه و اطراف آن خواسته در این روز فعالیت نکنند.
شیوع قیام به سراسر فرانسه
جالب اینکه اتحادیه کارکنان نیروی پلیس فرانسه موسوم به «ویگی» نیز در تظاهرات «اقدام چهار» با جلیقهزردها و دانشآموزان همصدا شد و از روز شنبه تا اطلاع ثانوی دست به اعتصاب زد. در تصویری بزرگتر از تظاهرات روز شنبه، صدها منطقه دیگر فرانسه شاهد تظاهرات و بستن خیابانها و جادهها بود. به گزارش یورو نیوز، حتی در منطقه آرامی مثل استان اورین - رون- آلپ (به مرکزیت لیون) اتوبان اصلی A7 مسدود شد. در منطقه پل - میسترال در همین استان، بازداشت یکی از رهبران جلیقهزردها به درگیری شدید بین معترضان و پلیس منجر شد. لیون، سناتین و مناطق مجاور آن در بخش آلپی فرانسه همواره بهخاطر برخورداری از جامعه آرام کارگری مشهور بوده اما در جریان اعتراضات هفتههای اخیر، این مناطق هم شاهد ابراز نارضایتی طبقه کارگر و دانشآموز بودهاند. دیروز مارسی، مرکز استان پراونس در جنوب فرانسه و تولوز در شمال کشور نیز شاهد ادامه اعتراضات جلیقهزردها بودند. حتی شهرهای کوچکتر مثل آوینیون و ویرزون نیز با ناآرامیهای قابل توجهی مواجه بودند. بسیاری از شاهراههای شمال و غرب فرانسه که به پاریس یا نانت، دیگر شهر آشوبزده در ساحل اقیانوس اطلس ختم میشود مسدود شده بود. این موج تظاهرات در سراسر کشور به رغم گسیل داشتن دستکم 89 هزار نیروی پلیس و ارتش به شهرهای مختلف بود که تازه این به غیر از تعداد زیاد نیروهای مخفی و لباسشخصی بود. همچنین دستکم 4 مسابقه از هفته هفدهم لوشامپیونه (لیگ حرفهای فوتبال فرانسه) بهخاطر برگزاری تظاهرات در شهرهای پاریس، نیس، لوآور و تولوز لغو و انجام آن به زمان دیگری موکول شد. ژان میشل آولاس، مدیر باشگاه لیون در واکنش به تعطیلی لیگ، وضعیت فرانسه را با جنگ داخلی اوکراین مقایسه کرده بود.
لوپن: رهبران سیاسی فرانسه مغرور و بیتفاوتند
رهبر حزب ملیگرای فرانسه و رقیب پیشین مکرون در انتخابات ریاستجمهوری 2017، با ارسال نامهای که در وبگاه این حزب منتشر شد، درباره بحران ادامهدار در فرانسه و حل آن که از طریق ابزارهای سیاسی میسر است هشدار داد. خانم مارین لوپن در حالی در این نامه امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه را فاقد هرگونه احساس همدردی و دلسوزی با مردم و احاطه شده با غرور و بیتفاوتی رهبران سیاسی خواند که خبرهای پشت پرده حاکی از حبس خانگی او و سران جبهه ملی به دستور کاخ الیزه است. او تلویحا راهکار سرکوب معترضان توسط رژیم را به خشونت تعبیر کرده و گفته است این کار تنها موجب تشدید ناآرامی و هرج و مرج شده و اعتراضات را به دشمنی تبدیل خواهد کرد.
شلیک پلیس به سر محصل 16 ساله پاریسی
روزنامه لوموند دیروز گزارشی اختصاصی از وخامت حال پسر نوجوانی به نام عمر منتشر کرد که در جریان سرکوب دانشآموزان در حومه پاریس از ناحیه سر هدف گلوله پلیس قرار گرفته بود.این دانشآموز 16 ساله کلاس دوم دبیرستان، چهارشنبه گذشته در نخستین ساعات پیوستن دانشآموزان به قیام جلیقهزردها در مقابل در مدرسه محل تحصیلش «ژاک مونود» در منطقه اورلئان حومه پایتخت ایستاده بود که بدون هیچ اخطار قبلی هدف گلوله ماموران رژیم قرار گرفت. عمر از ناحیه پیشانی هدف گلوله قرار گرفته و جمجمهاش سوراخ شده است. پدر او به روزنامه لوموند گفته است پسر نوجوانش پس از عمل در بخش مراقبتهای ویژه قرار دارد و پزشکان گفتهاند تا 45 روز آینده در وضعیت بیهوشی خواهد ماند. او گفته هنوز باور نمیکند پلیس اجازه شلیک به بچهمحصلهایی را داشته باشد که حداکثر اقدامشان سنگپرانی بوده است. دادستانی منطقه اورلئان پروندهای قضایی برای ضاربان احتمالی عمر گشوده است اما «آیجیپیان» (پلیس ملی فرانسه) جهت تحقیقات را به این سمت منحرف کرده که شلیک پلیس در مقابل مدرسه ممکن است دفاعی بوده باشد.
طبق گزارش رسانههای مستقل فرانسوی، موارد خشونت و ضرب و جرح علیه دانشآموزان معترض وسیع بوده است که در این بین تنها ماجرای اسارت و تحقیر 150 دانشآموز نونهال و نوجوان مدرسه سناگزوپری در شهر مانتلا ژولی در حومه پاریس توسط پلیس ضد شورش رسانهای شده و همین تصاویر خشم عمومی از برخوردهای اقتدارگرایانه حکومت را در پی داشته است. موارد متعددی از شلیک گاز اشکآور از فاصله نزدیک حداکثر 30 متری توسط نیروهای پلیس به سمت تجمعات دانشآموزی روزهای چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه گذشته گزارش شده است که دستگاههای امنیتی فرانسه رسانهها را برای سانسور آنها زیر فشار گذاشتهاند. به گزارش لوموند، جدا از 4 کشته اعتراضات ماه اخیر، دهها نفر به شدیدترین شکل ممکن مجروح شدهاند که در این بین چندین مورد شلیک به بدن معترضان توسط نیروهای رژیم فرانسه یا مضروب کردن و شکستن اندام آنها با باتوم یا مشت و لگد گزارش شده است.
جلیقهزردهای بلژیک خواهان برکناری نخستوزیر
برای دومین هفته متوالی، جلیقهزردهای بلژیکی همپای همتایان فرانسویشان در اعتراض به سیاستهای ریاضتی دولت بروکسل به خیابانهای پایتخت ریخته و با پلیس درگیر شدند. تظاهرات دیروز معترضان بلژیکی در راستای هماهنگی با فراخوان هشتم دسامبر جلیقه زردها در فرانسه بود. 500 شهروند معترض در تظاهرات دیروز در 2 منطقه بروکسل بویژه در نزدیکی پارک سلطنتی بین محله نهادهای اروپایی و پارلمان بلژیک تجمع کرده و با نیروهای پلیس درگیر شدند. آنها خواستار برکناری شارل شومان، نخستوزیر بلژیک و امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه شدند. پلیس با شلیک گاز اشکآور و استفاده از ماشینهای آبپاش معترضان را متفرق کرد. پلیس تمام راههای منتهی به مقر اتحادیه اروپا در میدان شومان را مسدود کرده و 70 معترض را نیز بازداشت کرد. علاوه بر بلژیک در هلند نیز این جنبش به طور محدود خودنمایی کرد.