گروه اقتصادی: دولتی‌ها که تا مدتی پیش صادرکنندگانی را که ارز خود را در سامانه نیما نمی‌آوردند، خائن خطاب می‌کردند در حمایت از آنها به بانک مرکزی دستور دادند در بخشنامه ارز صادراتی تجدیدنظر کند.
به گزارش «وطن‌امروز»، روحانی 3 ماه پیش با انتقاد شدید از صادرکنندگانی که ارز خود را در سامانه نیما عرضه نمی‌کنند، گفت: «بخشی از التهاب در بازار ارز خارجی است اما به عنوان رئیس دولت اعلام می‌کنم بخشی از التهابات داخلی است، یعنی صادرکننده دولتی و خصولتی ارز صادراتی را که باید امروز در اختیار سامانه نیما قرار دهد، صبر می‌کند 48 ساعت دیرتر می‌دهد و این کار خیانت است. دیروز به یکی از مسؤولان گفتم اگر کسی این کار را کرد قدم اول عزل و قدم دوم معرفی به دادگاه باشد».
وی خطاب به مدیرانی که ارز صادراتی را دیرتر به سامانه نیما تحویل می‌دهند، گفت: «این کار را برای این انجام می‌دهی که بگویی سود بیشتری نصیب شرکت کرده‌ای و سهم خود در پایان سال را بالاتر ببری؟ با این کار به همه ملت ایران صدمه می‌زنید. حدود 6 ماه از سال گذشته و باید 20 میلیارد دلار ارز صادراتی به بانک مرکزی و سامانه نیما تحویل می‌شد. نمی‌خواهم اعلام کنم چه مقدار ارز صادراتی از ابتدای سال تاکنون تحویل سامانه نیما و بانک مرکزی شده اما چقدر ارز حاصل از صادرات باقی مانده؟ چه کسی مسؤول است؟ این را هم به گردن آمریکا و رژیم صهیونیستی بگذاریم؟»
از آن زمان بانک مرکزی به پشتوانه حمایت سران قوا بخشنامه‌هایی را برای بازگشت ارز صادراتی ابلاغ کرد و 3 ماه به صادرکنندگان فرصت داد تا بعد از صادرات، ارز حاصل از صادرات خود را به سامانه نیما (یا صرافی‌ها و بانک‌های مجاز) پرداخت کنند. دیروز این مهلت سه‌ماهه به پایان رسید. صادرکنندگان طبق مصوبات هیأت وزیران و ابلاغیه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، مکلف به بازگشت ارز حاصل از صادرات خود حداکثر ظرف مدت زمانی 3 ماه بعد از صادرات به چرخه اقتصادی کشور هستند، از این رو با توجه به پایان مهلت مقرر، در صورتی که صادرکنندگان تاکنون نسبت به این مهم اقدام نکردهاند، باید در برگشت ارز حاصل از صادرات تسریع کنند. روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد: به اطلاع می‌رساند با توجه به پایان مهلت تعیین‌شده، در صورتی که صادرکنندگان تاکنون نسبت به برگشت ارز حاصل از صادرات خود به چرخه اقتصادی کشور مطابق ترتیبات اعلامی و رفع تعهد ارزی اقدام نکردهاند، باید نسبت به انجام این مهم تسریع کنند. خاطرنشان می‌شود به موجب تکلیف مقرر در تبصره «2» ذیل بند «1» مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، بانک مرکزی مکلف است در صورت عدم برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد، اقدامات قانونی لازم را انجام دهد. از این‌رو مقتضی است صادرکنندگان محترم نسبت به ایفای تعهدات ارزی خود مطابق با مصوبات و دستورالعمل‌هایی که پیش‌تر به آنها اشاره شد، اقدام لازم را به عمل آورند.
با وجود این ابلاغیه اما جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور که خود یکی از منتقدان صادرکنندگانی بود که برای پرداخت ارز به سامانه نیما تعلل می‌کردند، در چرخشی 180 درجه‌ای دستور داده که بانک مرکزی از این بخشنامه عقب‌نشینی کند!
رئیس اتاق بازرگانی ایران از نامه‌نگاری با معاون اول رئیس‌جمهور در رابطه با شیوه‌های بازگشت ارز صادراتی خبر داد و گفت: امروز وی به رئیس‌کل بانک مرکزی دستور داد تا این مشکل را حل کند.
غلامحسین شافعی در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی گفت: هم‌اکنون بخش خصوصی، صادرکنندگان و اتاق بازرگانی با دولت در رابطه با نگاه به بازگشت ارز صادراتی مشکل دارند؛ این در شرایطی است که همه دوستان در دولت و مجلس، در گذشته از فعالان اقتصادی و صادرکنندگان به عنوان افرادی که سرداران مقدس اقتصاد کشور هستند، نام می‌بردند، حال چطور شد که این افراد به متهمان درجه یک در اقتصاد تبدیل شده‌اند؟ رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: رفتارهای دولت اینطور نشان می‌دهد که تمام صادرکنندگان، سرمایه‌ها را از کشور خارج می‌کنند و ارزها را برنمی‌گردانند؛ پس باید به دنبال این باشیم که آنها را در یک کش و تاب قرار دهیم که تکان نخورند. این نوع نگاه، رابطه دولت و بخش خصوصی را مخدوش می‌کند؛ در حالی که اگر صادرکننده‌ای سال‌ها دارد کار صادرات انجام می‌دهد، حتما ارز را به کشور برگردانده است، چراکه اگر قرار بود ارز نیاورد، حتما کشور تخلیه می‌شد. وی اظهار داشت: این رابطه را باید درست کرد؛ در زمان قبل که پیمان ارزی بنا گذاشته شده بود، یک عده دلال غیرحرفه‌ای پیمان‌خر شدند، یعنی از صادرکننده درخواست می‌کردند تا مبلغ مشخصی بدهد تا او کالا را به جای صادرکننده، صادر کند و بعد دلار را با کسر مبلغی به صادرکننده تحویل دهد. شافعی گفت: همین افرادی که پیمان‌خر بودند، از دست روسای جمهور وقت به عنوان صادرکننده نمونه لوح تقدیر گرفتند، برخی از آنها حتی از کشور خارج و برخی زندانی شدند. این در حالی است که رئیس‌کل گمرک نیز می‌تواند بررسی کند افرادی که در طول 4 سال گذشته یک کیلو کالا صادر نکردهاند، از فروردین تاکنون چه رقم‌‌های بالایی کالا صادر کرده‌‌اند و شما فردا آنها را پیدا نخواهید کرد؛ در حالی که صادرکنندگان حرفه‌ای کنار نشسته‌اند.
وی اظهار داشت: آماری که در رابطه با صادرات داده می‌شود، درست نیست، واقعا درست نیست. از رئیس‌کل گمرک سوال کردم و ایشان گفت که هنوز همه قیمت‌‌های پایه صادراتی درست نشده است؛ این در حالی است که اکنون اگر صادرکننده بخواهد با رقم‌‌های پایه صادراتی فعلی در گمرکات، کار صادرات انجام دهد، حتما باید مبالغی را هم از جیب بدهد تا پیمان خود را ایفا کند.
تشکیل کمیته‌ای برای اصلاح بخشنامه رفع تعهد ارزی
با بالا گرفتن اختلاف بین صادرکنندگان و بانک مرکزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی در جلسه اخیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی با بیان اینکه کشور از بی‌ثباتی قوانین و مقررات بشدت رنج می‌برد، گفت: بی‌قانونی نتیجه‌ای جز آسیب دیدن فضای کسب‌وکار ندارد؛ باید آنچه در بخشنامه بانک مرکزی درباره نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور مغفول مانده، مجدد مورد بررسی قرار گیرد؛ اگرچه نیازی به بازنگری کل بخشنامه نیست. وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه طبق آمار رسمی گمرک، ۳۳ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی صورت گرفته، این سوال را مطرح کرد که باید مشخص شود از این ۳۳ میلیارد دلار چقدر ارز وارد سامانه نیما شده است، این در حالی است که باید از صادرکنندگان نیز سوال کرد عدد نرخ ارز باید چقدر باشد که به نظر آنها واقعی تلقی شود. همچنین محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: توافقی بین دولت و بخش خصوصی انجام شود و بخش خصوصی بازگشت ارز حاصل از صادرات را تعهد کند. پورابراهیمی با بیان اینکه تکلیف نحوه صدور کارت‌‌های بازرگانی صادراتی باید یک بار برای همیشه حل شود، ادامه داد: در موضوع بحث نحوه تسویه ارز باید درباره چند سرفصل با بانک مرکزی توافق شود که یکی از آنها واردات در مقابل صادرات و دیگری پرداخت بدهی‌‌های ارزی و سپرده‌‌گذاری است.