گروه اقتصادی: با وجود مشکلات فراوان برای ورود ارز به کشور و اعتراض صادرکنندگان، برنامه‌ها و محدودیت‌های ارزی ادامه دارد و بازار بشدت این برنامه‌ها را رصد می‌کند.
به گزارش «وطن‌امروز»، در 4 ماهه اخیر بانک مرکزی برنامه‌های متعددی برای کنترل بازار ارز اجرا کرده و تا حدودی موفق هم بوده است. عبدالناصر همتی جلوی بسیاری از خروج‌های ارزی را گرفت و مانند مساله اخیر ترخیص خودرو اجازه ورود کالا بدون پرداخت مابه‌التفاوت‌های ارزی را نداد. همچنین موضوع برون‌سپاری ارزی و ایجاد موانع جدید برای تخصیص ارز صدای صادرکنندگان را درآورد و آنها با نامه‌نگاری‌ها قصد داشتند محدودیت‌های مورد نظر بانک مرکزی را کمی تسهیل کنند اما گویا رئیس‌جمهور اختیار تام به همتی داده و صادرکنندگان حالا حالاها باید با بخشنامه‌های ارزی بانک مرکزی بسازند و بسوزند. بانک مرکزی اعتقاد دارد نباید به صادرکنندگانی که ارز خود را وارد بازار نمی‌کنند یا به سامانه نیما نمی‌دهند، اجازه صادرات داد. صادرکنندگان نیز محدودیت‌های بین‌المللی بانکی را مانع بزرگ واردات ارز می‌دانند. شاهد مدعای اختیارات تام دولت به همتی، موافقت هیات وزیران با پیشنهاد او برای اصلاح مصوبه ترخیص خودرو بود. همتی و رحمانی، وزیر صمت بر سر ترخیص خودروهای ثبت سفارش در مرداد امسال اختلاف داشتند و دولت در تصمیم جدید حق را به همتی داد و نظر رحمانی را نادیده گرفت. بر اساس مصوبه‌ای که هیات وزیران شانزدهم دی‌ماه امسال به گمرک ابلاغ کرد، ثبت سفارش برای واردات خودروهای سواری (بدون رعایت سال ساخت) که تا تاریخ ابلاغ تصویب‌نامه (۱۶ دی) دارای قبض انبار اماکن گمرکی، مناطق آزاد تجاری - صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی باشند، به صورت بدون انتقال ارز و از محل ارز متقاضی با اظهار منشأ ارز به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بلامانع است و همه ثبت سفارشات قبلی خودرو (اعم از بانکی و غیربانکی) لغو می‌شود. این بند از مصوبه هیات وزیران مخالفت رئیس کل بانک مرکزی را در پی داشت؛ همتی با ترخیص خودروهای وارداتی که تنها دارای قبض انبار باشند، مخالفت کرد و گفت دولت اجازه ورود بدون انتقال ارز خودروهای وارد شده به گمرکات از ۱۵ مردادماه به بعد را نخواهد داد.
برنامه‌های دیگر
جدا از این محدودیت‌ها، بانک مرکزی احیای حساب ارزی در بانک‌ها و افزایش نقش بانک‌ها در مبادلات ارزی را در دستور کار قرار داد و قرار است در آینده‌ای نزدیک دستورالعمل سپرده ریالی مبتنی بر ارز ابلاغ ‌شود؛ طبق این طرح حساب‌های بانکی ارزی نقش پررنگی پیدا می‌کند و امکان انتقال الکترونیکی مبالغ ارزی فراهم می‌شود.
تشکیل شرکت بازار متشکل معاملات ارز و برگزاری مجمع موسسان آن از اقدام‌های مهم برای کنترل بازار ارز بود که در هفته جاری عملیاتی شد. در این شرکت صرافان، بانک‌ها و بانک مرکزی بازیگر اصلی بازار آزاد می‌شوند و نقش پررنگی در بازار ایفا خواهند کرد. کارشناسان اعتقاد دارند اگر بازار اسکناس ارز کنترل شود، می‌توان از التهابات مجدد جلوگیری کرد. طبق اعلام همتی، روند تامین و صدور حواله‌های ارزی از طریق کشورهای مختلف بسط یافته است و تا حدودی مشکلات تبادلات بانکی بین‌المللی رفع شده است.
واردات مواد اولیه بدون انتقال ارز
بر اساس مصوبه هیات وزیران، ثبت سفارش و واردات مواد اولیه، قطعات و ملزومات ضروری خطوط تولید تا سقف 300 میلیون دلار به صورت بدون انتقال ارز برای تسهیل در فرآیند تولید داخلی تا پایان سال ١٣٩٨ با تأیید وزارت صمت و اعلام منشأ ارز به بانک مرکزی جهت ترخیص کالا مجاز است.
تامین ارز وارداتی کشور
بانک مرکزی در راستای تامین حواله‌های ارزی واردات کشور، ارزهای یورو، درهم امارات، یوآن چین، وون کره، روبل روسیه و لیر ترکیه را تامین و به اندازه کافی به بازار تزریق کرد. یک مقام آگاه در بانک مرکزی ظهر دیروز  در گفت‌وگو با ایرنا با اعلام این خبر تاکید کرد: «ذخایر ارزی کشور در وضعیت مناسب و مطلوبی قرار دارد و این بانک با قدرت قادر به پاسخگویی به نیازهای ارزی کشور است».
به طور کلی تاکنون بانک مرکزی در 10 محور دستورات ارزی صادر کرده که افزایش نقش صرافان، تقویت سامانه نیما، محدودیت در ثبت‌سفارش و خروج ارز، تشکیل بازار متشکل ارزی، احیای سپرده ارزی و طرح سپرده ریالی مبتنی بر ارز ار جمله آنهاست. کارشناسان امیدوارند با اجرای این دستورات بازار ارز به آرامش خود ادامه دهد و فعلا التهابات به این بازار وارد نشود.
اقدامات ارزی بانک مرکزی
1    تشکیل شرکت بازار متشکل معاملات ارز
2    احیای سپرده‌های ارزی در بانک‌ها و ضمانت آنها
3    دخالت در بازار آزاد و پرداخت انواع ارز در بازار
4    مجوز واردات بدون انتقال ارز تا سقف ۳۰۰ میلیون دلار
5    سپرده ریالی مبتنی بر ارز
6    تقویت سامانه نیما
7    توقف تخصیص ارز به صادرکنندگانی که ارز خود را به نیما نمی‌دهند
8    صدور مجوز به صرافی‌ها برای خرید ارز بانک‌های عامل
9    جلوگیری از صادرات ریالی
10    مقابله با صرافی‌های غیرمجاز و پررنگ کردن نقش صرافی‌های مجاز

 

دولت می‌تواند دلار را 8 هزار تومان کند
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است دولت اگر هم‌اکنون اراده کند حتی می‌تواند قیمت ارز را به ۸ هزار تومان کاهش دهد.
محمد حسن‌نژاد در گفت‌وگو با خانه ملت، با اشاره به نوسانات نرخ ارز در یک هفته اخیر، گفت: نوسانات نرخ ارز نشان می‌دهد قیمت ارز در ایران قابل پیش‌بینی  نیست، چرا که در بازاری می‌توان از اقتصادسنجی و سری‌های زمانی (داده‌های آماری) استفاده و یک متغیر را پیش‌بینی  کرد که این بازار، در درجه نخست قابل رقابت کامل بوده و در درجه دوم مولفه‌های تاثیرگذار بر این بازار در دسترس باشد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بازار ارز ایران یک بازار 100 درصد انحصاری است، افزود: دلیل انحصاری بودن بازار ارز در ایران این بوده که خریدار و فروشنده اصلی دولت است و در این بازار باید انحصارگر قیمت را تعیین ‌کند، لذا شخص دولت تصمیم می‌گیرد دلار 9 هزار تومان یا 16 هزار تومان شود.
وی با تاکید بر اینکه دولت هر زمانی که اراده کند می‌تواند قیمت ارز را با هر رقمی تعیین کند، ادامه داد: کاهش قیمت ارز در بازار زمانی رخ داد که دیگر کشش قیمتی در بازار ارز وجود نداشت، لذا دولت به بازار ورود کرد. نماینده مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بازار ارز کشش قیمت بالای 14‌هزار تومان را نداشت، تاکید کرد: در این شرایط در بازار ارز حساسیت‌سنجی رخ داد و دولت متوجه شد حجم مسافرت و واردات صفر و تورم افسارگسیخته در جامعه ایجاد شده است، لذا قیمت دلار را به ارقامی پایین‌تر بازگرداند. وی افزود: شاید دولت بخواهد قیمت ارز را به 8 هزار تومان کاهش دهد، البته دولت هم‌اکنون در حوزه تعیین قیمت ارز زیر 10 هزار تومان بازی می‌کند.