گروه اقتصادی: با ورود ژاپن به باشگاه کشورهای معاف از تحریم نفتی ایران، آمریکا یک قدم دیگر به شکست تحریم‌ها نزدیک شد. به گزارش «وطن‌امروز»، برای نخستین بار پس از اعطای معافیت‌های تحریمی از سوی آمریکا به ژاپن، شرکت پالایش نفت فوجی یک محموله نفت از ایران را بار زد. این مطلب را سخنگوی شرکت پالایش نفت فوجی اعلام کرد. یک مقام پالایشگاه فوجی اویل ژاپن گفت: این شرکت برای نخستین بار از زمان دریافت معافیت 180 روزه از آمریکا برای واردات نفت از ایران، محموله نفتی از ایران بارگیری کرد. همچنین این محموله، نخستین محموله نفتی ژاپن از ایران پس از دریافت معافیت محسوب می‌شود. نرم‌افزار جریان تجاری پلاتس نیز نشان داد محموله بارگیری شده نفتکش «کیسوگاوا»، روز یکشنبه جزیره خارک ایران را به مقصد سودگائورا ترک کرده است. فوجی اویل، یک شرکت گروه شوآشل است که یکی از خریداران بزرگ ژاپنی نفت ایران است. بارگیری نفت فوجی اویل پس از خبر 15 ژانویه مبنی بر ازسرگیری تراکنش‌های فروش نفت ایران توسط بانک‌های ژاپنی پس از دریافت مجوز نهایی ناظران قانونی انجام شده است. نگرانی‌های پالایشگاه‌های ژاپنی و شرکت‌های کشتیرانی درباره بیمه کشتیرانی مرتبط با محموله‌های وارداتی نفت ایران اخیرا برطرف شده و در انتظار موافقت بانک و نهادهای نظارتی است. ژاپن از ماه نوامبر هیچ نفتی از ایران وارد نکرده است؛ یک تعلیق در بارگیری نفت از ایران انجام شد تا بیمه کشتیرانی با پشتوانه دولت برای پوشش حفاظت و پرداخت غرامت معرفی شود. رئیس‌کل بانک مرکزی ایران نخستین مسؤولی بود که ورود ژاپن به جمع معاف‌های نفتی را اعلام کرد و از افزایش منابع ارزی خبر داد. عبدالناصر همتی در این باره گفت: بعد از کشورهای چین، کره جنوبی، هند و ترکیه، امروز ژاپن نیز  عملیات واردات نفت از ایران را آغاز کرد. بتدریج درآمدهای جدید نفتی در کنار ده‌ها میلیارد دلار منابع فعال بانک مرکزی در نزد بانک‌های خارجی که پشتیبان قوی و مطمئن تجاری کشورمان است، به چرخه تجاری وارد می‌شود. صادرات غیرنفتی کشورمان نیز با تفاهماتی که صادرکنندگان با همکاران من می‌کنند بتدریج در خدمت واردات کشورمان قرار می‌گیرد. قبلا خدمت مردم عزیزمان عرض کرده بودم در داخل کشور نیز ذخایر بسیار مطلوب ارز به صورت اسکناس در حدی است که نیازهای واقعی مردم را تامین کند.
 احتمال تمدید معافیت خرید نفت ایران برای ۵ کشور
درباره سرنوشت تحریم نفتی ایران، چند روز پیش رویترز گزارش داد که چین، هند، ژاپن، کره و ترکیه احتمالاً پس از اتمام مهلت معافیت‌های فعلی در اردیبهشت 1398، دوباره معافیت می‌گیرند و ایتالیا، یونان و تایوان از لیست معافیت‌های فعلی تحریم نفتی ایران حذف می‌شوند. آمریکا احتمالاً معافیت از تحریم واردات نفت از ایران را در ماه مه تمدید می‌کند، ولی تعداد کشورهای دریافت‌کننده این تحریم‌ها را کاهش می‌دهد تا خشم خریداران اصلی نفت ایران، چین و هند را آرام کند و احتمال افزایش قیمت نفت را پایین بیاورد. واشنگتن پس از اعطای معافیت به 8 کشور خریدار نفت ایران برای واردات نفت، بازارهای نفت را شوکه کرد. شاخص نفت خام برنت در ماه نوامبر 22 درصد کاهش یافت و معافیت‌ها باعث شدند اوپک در دسامبر برای کاهش تولید نفت در 2019 با متحدانش به توافق برسد. کاهش تعداد معافیت‌ها صادرات نفت از ایران را محدود می‌کند ولی آمریکا را به هدفش برای صفر کردن این صادرات نمی‌رساند. چین، هند، ژاپن، کره و ترکیه احتمالاً پس از اتمام مهلت معافیت‌های فعلی در ماه مه، دوباره معافیت می‌گیرند. ایتالیا، یونان و تایوان از لیست معافیت‌های فعلی حذف می‌شوند. تحلیلگران گروه اوراسیا گفتند: «سایر اولویت‌های ژئوپلیتیکی تمایل دولت برای متوقف کردن صادرات را متعادل می‌کند مخصوصاً در رابطه با 2 خریدار بزرگ نفت ایران؛ چین و هند». این کاهش‌ها احتمالاً به اقتصاد ایران ضربه می‌زند، مخصوصاً چون دولت حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران قصد دارد بودجه را بر اساس انتظاری غیرواقعی از درآمد بالای نفتی ببندد. واردات نفت آسیا از ایران در نوامبر پس از آغاز تحریم‌ها به پایین‌ترین حد طی 5 سال گذشته رسید. چین و هند به واردات نفت از ایران ادامه دادند، در حالی که ترکیه در دسامبر واردات از ایران را از سر گرفت. رویترز همچنین در نتیجه‌گیری اعلام می‌کند به‌نظر می‌رسد آمریکا نتواند کاملاً نفت ایران را از بازار خارج کند چون کمبود عرضه نفت باعث افزایش قیمت آن می‌شود.
 13 آبان، آغاز شکست آمریکا
آمریکا که از اردیبهشت امسال مانور بسیاری برای تحریم‌های گسترده ایران در 13 آبان می‌داد، در یک عقب‌نشینی آشکار 8 کشور را از تحریم‌های نفتی ایران معاف کرد. ترس آمریکا از افزایش نرخ نفت و زیان میلیاردی این کشور شکست تحریم‌ها را کلید زد. آمریکا پس از بیرون رفتن دونالد ترامپ از برجام، روز 14 آبان بر صنایع نفت، کشتیرانی و بانکداری ایران تحریم‌هایی را اعمال کرد. آمریکا همچنین به 8 کشور معافیت موقت برای خرید نفت ایران داد. هرچند می‌گوید هدف نهایی‌اش توقف کامل صادرات ایران است. طبق گفته شرکت مشاوره وود مکنزی، صادرات ایران در ماه آوریل به بالاترین حد خود یعنی 8/2 میلیون بشکه در روز رسید. از آن زمان تا حالا صادرات کل ایران به 8/1 میلیون بشکه کاهش یافته است. این شرکت تخمین می‌زند این مقدار به یک میلیون بشکه کاهش یابد. قیمت نفت در ماه اکتبر به‌خاطر ترس از کاهش صادرات نفت ایران به بیش از 85 دلار در هر بشکه رسید.  برایان هوک، نماینده آمریکا در امور ایران آبان‌ماه گفت آمریکا انتظار دارد تولید جهانی نفت در سال 2019 افزایش یابد و از تقاضا فراتر رود. در این صورت واشنگتن موقعیت بهتری برای درخواست از واردکنندگان نفت ایران برای صفر کردن این واردات دارد. حالا 2 ماه بعد از آغاز مادر تحریم‌ها، ایران به موفقیت نسبی برای کاهش تاثیر تحریم‌ها دست یافته و با ادامه این روند آمریکایی‌ها چاره‌ای جز اعتراف به شکست تحریم‌ها ندارند، چراکه هیچ حوزه‌ای برای تحریم ایران باقی نمانده و آمریکا همه کارت‌های خود را برای تحت فشار قرار دادن ایران بازی کرده است.