گروه بینالملل: سران آلمان و فرانسه روز گذشته در آخن آلمان دیدار تاریخی را برگزار کردند. این ملاقات تاریخی که به امضای توافقنامه آخن هم منجر شد، شرایط اروپا پس از بریگزیت را ترسیم میکند که بایستههای متنوعی از جمله مسائل امنیتی و دفاعی را در بر میگیرد. پیمان آخن در حالی میان دو قدرت اروپای پیر نهایی شد که کشمکش در انگلیس بر سر آینده حضور این کشور در اروپای متحد هنوز ادامه دارد و «جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر کماکان از ایده همهپرسی مجدد حمایت میکند. خروج انگلیس از اتحادیه اروپایی، بروکسل را در مقابل واشنگتن، مسکو و پکن تضعیف خواهد کرد که این مساله تحلیلگران اروپایی را نگران کرده است. ناتو یکی از شاخصههای سلطه آمریکا بر امنیت اروپا، در حال حاضر پاشنه آشیل بروکسل است و طی 2 سال گذشته در درگیریهای واشنگتن و اتحادیه اروپایی همواره به عنوان یکی از محورهای گفتوگوی طرفین بوده است. در حال حاضر حتی کشورهای اروپایی رزمایشهای نظامی خود را با مشارکت آمریکا برگزار میکنند که در قالب انتقال اطلاعات سطح بالای نظامی رخ میدهد اما آمریکا قادر است بیش از روسیه و چین به اروپای متحد به طور غیر مستقیم ضربه وارد کند. این ضربات با خروج آمریکا از پیمان INF وارد مرحله عملیاتی شده است به طوری که به روسیه برای نصب و توسعه سلاحهای هستهای کوتاهبرد و میانبرد چراغ سبز میدهد که به طور مستقیم امنیت اتحادیه اروپایی را به خطر خواهد انداخت. به نظر میرسد ایده خانه مشترک اروپایی که در دوران گورباچف بارها به آن اشاره شده بود، بار دیگر اهمیت خواهد یافت، چرا که در نهایت یانکیها میهمانان ناخوانده قاره سبز هستند که بیش از 70 سال است در برلین، انگلیس و حالا در کشورهای شرق اروپا در حال استقرار استحکامات نظامیشان هستند. پس از مساله INF موضوع مهم دیگر، جنگها در شمال آفریقا و خاورمیانه است که آمریکا با استفاده از آنها و روانه کردن موج مهاجران به اروپا، اقتصاد کشورهای اروپایی را در یک تنگنای وسیع قرار داده است. در کنار تمام این موارد، حمایت از جریانهای استقلالطلبانه در اسکاتلند و ولز و حتی ایرلند و بخشهایی از فرانسه و اسپانیا، دیگر سناریوی پنهان آمریکاییها به شمار میرود. در این شرایط، دیدار آخن پیامها به دنبال خود داشت به طوری که «آنگلا مرکل» در جریان این مراسم که با حضور دیگر مقامات اروپایی از جمله «ژان کلود یونکر» و «دونالد توسک» رئیس کمیسیون اروپا و رئیس شورای اروپا برگزار شد، گفت: «امروز روز مهمی در دوستی آلمان و فرانسه است. در توافق آخن ما همکاری میان 2 کشور را تجدید خواهیم کرد و امیدواریم بتوانیم شانه به شانه و در کنار هم به مسائل مهم بپردازیم. ما شهر آخن را انتخاب کردیم، چرا که اینجا محل اصلی اقامت «شارلمانی» است که ما (آلمانیها) به آن کارل کبیر و پدر اروپا میگوییم... ما پیمان آخن را ۵۶ سال پس از پیمان الیزه امضا کردیم که چارچوبی را برای همکاری آتی ما مشخص میکند». «شارلمانی» که در اظهارات مرکل به آن اشاره شده است، پدر آلمان و فرانسه در قرون وسطی محسوب میشود و مؤسس امپراتوری روم در سدههای میانه است. صدراعظم آلمان در ادامه با اشاره به جنگهایی که در اروپا رخ داده، به مقاماتی از جمله شارل دوگل و کنراد آدناور اشاره کرد که در ادوار گذشته در ایجاد پیمان الیزه یا تحکیم روابط آلمان و فرانسه نقش داشتهاند. مرکل دوستی میان آلمان و فرانسه را رابطهای بیهمتا توصیف کرد و وجود چنین رابطه نزدیکی را لازمه امضای پیمان جدید آخن دانست.
صدراعظم آلمان در ادامه به سخنان مکرون که سال ۲۰۱۷ در دانشگاه «سوربن» در این زمینه ایراد شده بود اشاره کرد و گفت: «ما در دوران خاصی به سر میبریم. بنابراین به تصمیمها و پیامهای روشنی نیاز داریم تا بتوانیم به سمت جلو حرکت کنیم». مرکل با غیرقابل مقایسه خواندن اروپای امروز با اروپای سال ۱۹۶۳، ضمن اشاره به چالشهای کنونی که اروپا با آنها مواجه است، به موضوع خروج بریتانیا از اتحادیه اروپایی هم اشاره کرد. باید به این نکته توجه داشت که این توافق با هدف افزایش توانمندیهای اروپا با هدف خودمختاری و استقلال شکل میگیرد و مطابق آن ۲ کشور متعهد میشوند تعامل اقتصادی بیشتری در چارچوب منطقه یورو داشته باشند. افزایش توانمندیهای نظامی اروپا و سرمایهگذاری در راستای پر کردن خلأیی که در این زمینه در اتحادیه اروپایی و ناتو وجود دارد نیز از دیگر تعهدات قید شده در این توافق است. در حال حاضر همانطور که اشاره شد اروپا از نظر نظامی شرایط مستقلی ندارد به طوری که 33 هزار نیروی نظامی آمریکایی تنها در آلمان مستقر هستند و برنامهای برای خروج آنها وجود ندارد. از سوی دیگر مقرهای آنها قرار است نوسازی و بازسازی شود. اگر اروپا بخواهد شرایط نظامی مستقلی را اتخاذ کند باید با کاهش نیروهای خارجی در خاک خود آغاز کند. پیمانهای امنیت جمعی میان اروپاییها و غیراروپاییها دیگر مانند شرایط جنگ سرد نیست و اروپا با آمریکا در حوزه سیاست خارجی و امنیتی اشتراکات سابق را ندارد. از دیگر نکات جالب درباره حضور نظامی آمریکا در اروپا باید به حضور 8 هزار نیروی نظامی این کشور در کشورهای لیتوانی، لتونی و استونی در کنار بلغارستان، مجارستان، لهستان و رومانی اشاره کرد که با 33 هزار سربازی که در آلمان حضور دارند، شمار آنها جز سربازان حاضر در انگلیس به حدود 50 هزار سرباز میرسد. با توجه به شرایط موجود به نظر میرسد امنیت مستقل اروپا مسیری بسیار طولانی در پیش دارد و اراده رهبران اروپایی را میطلبد.