محسن شهمیرزادی: بیش از 30 نفر از چهره‌های شناخته‌شده حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، هنری، سیاسی و علمی و دانشگاهی، اعضای هیات انتخاب چهره‌های برگزیده برای ورود به مرحله نهایی انتخاب چهره سال برنامه تلویزیونی «فرمول یک» بودند که در روزهای گذشته با آرای خود 11 چهره برگزیده را مشخص کردند؛ 11 نفری که به عنوان چهره‌های مردمی به مرحله نهایی» راه پیدا کردند. این 11 نفر از بین 40 گزینه مرحله نیمه نهایی این برنامه و توسط هیات انتخاب به مرحله پایانی راه یافتند. در هیات انتخاب و اعلام نظر، شخصیت‌های علمی، فرهنگی و اجتماعی از جمله سورنا ستاری معاون علمی رئیس‌جمهور، نرگس آبیار و محمدحسین مهدویان کارگردانان سینما، علی مطهری، طیبه سیاووشی، زهرا سعیدی، بهروز نعمتی و الیاس حضرتی از نمایندگان مجلس، دکتر رضا پورحسین، دکتر عبدالکریم خیامی، محمدحسین رنجبران و دکتر محمدحسین صوفی از چهره‌های رسانه‌ای، دکتر محمد درویش کارشناس محیط‌زیست، دکتر مهرداد بذرپاش و دکتر حمید مقدم‌فر از چهره‌های فرهنگی و سعید اوحدی رئیس سازمان فرهنگی- هنری شهرداری حضور داشتند. علاوه بر رای هیات انتخاب، بخش اصلی آرای تعیین‌کننده این مرحله، رای و نظر مستقیم مردمی بود که از طریق شبکه‌های اجتماعی مختلف جمع‌آوری و اعلام شد و در تعیین گزینه‌های برگزیده نقش اصلی را ایفا کرد. پس از شمارش مجموع آرای ثبت شده، 11 چهره برگزیده که بیشترین رای را به دست آوردند به این شرح و بر اساس حروف الفبا مشخص شدند: «اسماعیل آذری‌نژاد» روحانی قصه‌گو و فعال در حوزه کودکان مناطق محروم در کهگیلویه و بویراحمد، «عصمت احمدیان» مادر شهید کارآفرین برای زنان اهوازی، «یوسف اصلانی» فعال حوزه توانبخشی و کارآفرینی برای معلولان، «طناز بحری» پزشکی که با مهاجرت معکوس از هلند به ایران بازگشته است، «نورالدین توسلی» چوپان اهل ایلام که حین مراقبت از گوسفندان اقدام به کاشت درخت می‌کند، «زیبا عزیزی» چهارمین زن موفق روستایی جهان در سال 2018 اهل قصرقند سیستان و بلوچستان، «محمدرضا عموزاده‌» قاضی اهل گلستان که به جای صدور حکم زندان احکام فرهنگی صادر می‌کند، «حاج‌کاظم کبیر صابر»
چای فروش با انصاف تبریزی که حتی وزن پاکت کاغذی را از وزن چای کم می‌کند و می‌فروشد، «نرگس کلباسی» زن جوانی که زندگی خود را وقف کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه کرده است، «لعبت گرانپایه» معروف به «جراح نیازمندان» که 54 هزار ویزیت و 1500جراحی رایگان انجام داده است و «مجتبی محمدی» سرباز خوزستانی که در حادثه تروریستی اهواز جان چند نفر را نجات داد. به همین بهانه به گفت‌وگو با سیدفضل‌الله شریعت‌پناهی، مدیر گروه اجتماعی شبکه اول سیما پرداختیم تا توضیحات تکمیلی در ارتباط با این طرح را از زبان او بشنویم.
***
  اتفاق تازه‌ای که برنامه فرمول یک در رویداد مردمی خودش رقم زده باعث شده شخصیت‌هایی مطرح شوند که پیش از این جزو انسان‌های مطرح و شناخته شده محسوب نمی‌شدند و دنیای‌شان با دنیای چهره‌های تلویزیونی و سلبریتی‌ها متفاوت است اما به عنوان یک اصلاح‌گر اجتماعی به حساب می‌آیند. این رویداد با توجه به رویه کنونی تلویزیون در سلبریتی‌محوری می‌توانست کمی چالش‌برانگیز و ریسک‌پذیر در استقبال مخاطب باشد؛ چه اتفاقی افتاد که تصمیم گرفتید فرمول یک وارد چنین مسیر تازه‌ای شود؟
در ابتدای برنامه فرمول یک در سال 97 که منجر به تغییر مدیریت شبکه یک شد یعنی همزمان با آمدن آقای زین‌العابدین، هدف‌مان این بود که این برنامه با موضوع معرفی چهره‌ها و قهرمان‌های مردمی آغاز شود. بخشی‌ از این چهره‌های مردمی، سلبریتی‌ها بودند- برای اینکه جذابیت ایجاد شود- اما بخش عمده آنها چهره‌های مردمی بودند که از راه‌های مختلف معرفی می‌شدند و ما از آنها دعوت می‌کردیم تا به فرمول یک بیایند. پیش از این ما از افرادی دعوت می‌کردیم که در زمره مدال‌آوران و شخصیت‌های برتر علمی و هنری بودند، در حالی که برای این افراد، عمدتا تقدیر‌هایی می‌شد و در اخبار یا رسانه‌های مختلف به چشم می‌آمدند اما آنچه زیاد مطرح نشده و نمی‌شود کارهایی است که در حوزه مسائل اجتماعی انجام می‌شود. افرادی که به عنوان اصلاح‌گر اجتماعی به حساب می‌‌آیند اما چندان مقابل چشم‌ها و در رسانه‌ها برجسته نیستند. روی آنتن آوردن این افراد و این رویکرد و تجربه ناشی از  آن ثابت کرد مخاطب نیز از  این مساله رضایت دارد  و نسبت به آن استقبال می‌کند. همین افراد گمنام که در حوزه اجتماعی کار می‌کنند، سریع در شبکه‌های اجتماعی اخبارشان برجسته می‌شود و مورد توجه قرار می‌گیرند. اینها وقتی به برنامه آمدند، متوجه ‌شدیم چه زندگی جذاب و قصه‌های قابل توجهی دارند. از سوی دیگر به دنبال این هم بودیم تا علاوه بر شنیدن قصه‌های‌شان، روحیه ایثار، وطن‌دوستی، خیرخواهی و شجاعت آنها را نیز به مردم معرفی کنیم. در نیمه‌های برنامه بودیم که به این نتیجه رسیدیم تا برنامه تحویل سال‌مان را با همین چهره‌هایی که معرفی کردیم- چهره‌هایی که مردمی هستند نه لزوما مدال‌آور و برگزیده رویدادهای مختلف- برگزار کنیم و چهره‌های منتخب مردمی سال 97 را به رای مردم بگذاریم. تا الان که هنوز مردم رای نداده‌اند، هیات انتخاب بسیار از این اتفاق استقبال کرده است. آنها معتقد بودند این اتفاق بسیار مبارکی بوده است، چرا که تا کنون فقط تصویر سلبریتی‌ها و چهره‌های برجسته را در برنامه‌های مهم سیما می‌دیدیم اما الان چهره‌های مردمی را می‌بینیم که کارهای برجسته‌ای انجام داده‌اند. این اتفاق تا الان بسیار خوب پیش رفته است، چرا که این شخصیت‌ها  برآمده از بطن مردم هستند و همین مردم آنها را در شبکه‌های مجازی پربازدید کرده‌اند. مطمئن هستم مردم پای این کار می‌آیند و بین چهره‌های مردمی رقابتی ایجاد خواهد شد. هر چند به‌زعم ما همه این 11 تن که هیات انتخاب آنها را برگزیده، چهره‌های برتر مردمی سال هستند اما در واقع برای برجسته شدن این اتفاق رسانه‌ای و جذابیت‌هایش، رقابتی بین این 11 تن به وجود آمده که به مناسبت آغاز سال جدید چهره  منتخب مردمی از نگاه مردم معرفی شود. ان‌شاءالله امید ما و هدف‌مان این است که این فرهنگ خیرخواهی و نوع‌دوستی، سال آینده با چهره‌های جدید ادامه پیدا می‌کند. به مردم بگوییم که کار خیر حتما به پول خرج کردن و اتفاق‌های مالی بزرگ نیست، همه این شخصیت‌های برجسته چهره سال، نه برای کارشان از جایی وام گرفتند، نه هزینه عجیبی کردند و نه کمکی گرفتند. اتفاقی که آنها رقم زده‌اند توسط ظرفیت‌های خودشان بوده و این مساله باید به مردم تعلیم داده شود که هر کس می‌تواند متناسب با شرایط خود و زندگی‌اش شخصیت برجسته مردمی و خیرخواه آنها باشد. ما بنای‌مان بر این است که ان‌شاءالله سال آینده چهره هفته، ماه و سال را در دستور کار قرار دهیم، چرا که بازخوردها نسبت به این اتفاق، بسیار مناسب و مثبت بوده است.  معرفی این شخصیت‌ها در برنامه تحویل سال یک کار جدید است و برای مردم هم جذابیت دارد، چرا که سلبریتی‌ها و چهره‌های تلویزیونی مدام در شبکه‌های مختلف حضور داشته‌اند و حرف‌های بسیاری زده‌اند که ممکن است در بسیاری اوقات برای مردم هم تکراری شده باشد ولی به نظرم این شخصیت‌ها حرف‌های تازه‌ای دارند و ان‌شاءالله سال آینده در تحویل سال 10 شخصیت جدید معرفی می‌کنیم.
  تنوع جغرافیایی این شخصیت‌های مردمی چگونه است؟
تنوع بسیار بالاست. زمانی که رای اعضای هیات انتخاب را تجمیع کردیم، برآورد نهایی 5 خانم و 6 آقا بود. شخصیت‌ها از گوشه و کنار ایران هستند. از اهواز و سیستان و بلوچستان تا آذربایجان و تهران که تنوع جغرافیایی بسیار خوبی دارد. با تمام این مسائل ممکن است در سری اول نقص‌هایی داشته باشیم اما به مرور این نهال کوچکی که در شبکه یک کاشته شده است، سال آینده نقص‌هایش برطرف شده و به امید خدا به درختی تنومند تبدیل می‌شود. مسلما این کار هم برای گروه و هم عوامل فرمول یک، باقیات صالحاتی خواهد بود که به جهت تنوع سوژه‌ها هیچ‌گاه به تکرار نمی‌افتد.
  شما پیامد این اتفاق را که به گفته خودتان یک نهال نوپاست، در عرصه رسانه‌ها چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در این روزها که مدام شبکه‌های اجتماعی را مرور می‌کنیم، بازخورد‌های بسیار وسیعی را در این عرصه می‌بینیم. در رسانه و برنامه‌های زنده ما به سوژه‌ها و میهمان‌های جدیدی نیاز داریم که تکراری نباشند. همین افراد و همه آنهایی که عصاره‌شان این 11 تن شد، می‌توانند سوژه‌های نابی برای این اتفاق باشند. از سوی دیگر ما وقتی طرح‌ریزی‌مان از ابتدای سال 98 پیرامون این موضوع آغاز شود، می‌دانیم دقیقا در چه مسیری باید قدم برداریم و از همان ابتدا برنامه را برای انتخاب برترین چهره مردمی 98 صورت‌بندی می‌کنیم.
  آیا این روند را می‌توان به عنوان سیاست جدید شبکه یک دانست؟
قطعا همین‌طور است. این اتفاق بر اساس چشم‌اندازی است که مدیر شبکه برای آن ترسیم کرده‌اند. تقریبا می‌توان گفت همه مخاطبان ما چنین اعتقادی دارند. ما مدام می‌گوییم برنامه‌های ما باید مردمی باشد و حضورشان را روی آنتن تلویزیون ملی احساس کنند. به نظرم یکی از ابعاد این اتفاق می‌تواند همین باشد. مردمی که اهل کار خیر و اصلاح اجتماعی هستند و دوست ندارند در چشم باشند، رسالت رسانه پیش کشیده می‌شود که ما این شخصیت‌های قهرمان و گمنام را در مقابل چشم مخاطبان قرار دهیم.