گروه بین‌الملل: در شرایطی‌که ملک سلمان در سفری رسمی در مصر حضور داشت، ولیعهدش دست به تغییراتی محدود ولی برجسته در کابینه زد تا رنگ و نمای فرسوده سلطنتی را تغییر دهد؛ اقدامی که به نظر می‌رسد ترفندی برای رهایی از فشارهای بین‌المللی باشد.
طبق گزارش خبرگزاری رسمی عربستان، محمد بنسلمان شنبه‌شب با صدور حکم‌های سلطنتی شاهزاده ریما، دختر بندر بن‌سلطان را به عنوان سفیر جدید این کشور در واشنگتن به جای برادر خود، خالد بنسلمان تعیین و خالد بنسلمان را نیز به عنوان معاون وزیر دفاع- با درجه وزیر- منصوب کرد. بسیاری از ناظران درباره این حکم‌ها بویژه که ملک سلمان بن‌عبدالعزیز، پادشاه سعودی در شرم‌الشیخ مصر برای شرکت در اجلاس سران اتحادیه عرب و اتحادیه اروپایی به سر می‌برد و خارج از عربستان بود و از آن طرف محمد بنسلمان، ولیعهد و وزیر دفاع سعودی تازه از تور آسیایی خود به کشور بازگشته تا در غیاب پدر کشور را اداره کند، تعمق کرده‌اند، چراکه او به جای پدر این حکم‌ها را امضا کرده است. دفتر سلطنتی روز شنبه اعلام کرده بود ملک سلمان ولیعهد را در مدت حضورش در مصر و غیبتش در کشور به عنوان جانشین تعیین کرده تا به اداره امور کشور بپردازد. در بیانیه دفتر سلطنتی آمده است: «به نام ملک سلمان، بنده، محمد بنسلمان جانشین پادشاه عربستان، ریما دختر بندر بن‌سلطان را به عنوان سفیر عربستان در آمریکا و خالد بنسلمان را نیز در سمت معاون وزیر دفاع تعیین می‌کنم». ناظران بر این باورند که این تغییرات، جدا از ابعاد سیاسی که دارد، با هدف دور کردن شاهزاده خالد، برادر کوچک‌تر محمد از واشنگتن است تا مبادا درباره پرونده جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی که دوم اکتبر در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید، مورد مواخذه و بازخواست قرار گیرد. گزارش دستگاه‌های اطلاعاتی در آمریکا و ترکیه حاکی است که خالد بنسلمان در طرح قتل خاشقجی و کشاندن او از آمریکا به ترکیه نقش‌آفرین بود و شنود گفت‌وگوها و تماس‌های وی این مساله را تایید میکند. فرضیه دیگری نیز درباره انتصاب شاهزاده خالد به سمت معاون وزیر دفاع مطرح می‌شود و آن اینکه این انتصاب می‌تواند نشانه‌ای برای آماده‌سازی و آموزش او باشد تا در صورتی‌که در آینده برادرش، محمد بر کرسی پادشاهی تکیه زد او ولیعهد شود؛ زیرا همچنان اخبار فراوانی درباره وخامت وضعیت سلامتی ملک‌سلمان و فراهم کردن مقدمات پادشاهی محمد بنسلمان منتشر می‌شود. افزون بر اینکه سپردن ارتش به او در آینده و سرپرستی وزارت دفاع که از مهم‌ترین وزارتخانه‌های عربستان محسوب می‌شود، امری مهم است و شاهزاده خالد برادر کوچک‌تر محمد است که حاکم دوفاکتوی عربستان محسوب شده و کسی است که وزارت دفاع را هم هدایت میکند. اما محمد بنسلمان از انتصاب ریما به عنوان سفیر در آمریکا- که نخستین سفیر زن عربستان است- اهداف مهم‌تری را دنبال میکند. او تلاش میکند با زنانه کردن چهره دیپلماتیک خود در واشنگتن، بر ظلمی که در حق زنان، از جمله فعالان روا شده است، سرپوش بگذارد و به سیاسیون آمریکایی که در تلاش برای تنبیه کردن ولیعهد سعودی به دلیل رسوایی قتل خاشقجی هستند، این پیام را برساند که اصلاحات اجتماعی‌اش برای اعطای حقوق و امتیازات ویژه به زنان نتیجه‌بخش بوده است. همچنین در حالی‌که خالد بنسلمان- زمانی‌که سفیر در آمریکا بود- به دلیل متهم شدن در پرونده قتل خاشقجی، به مهره‌ای سوخته تبدیل شد، محمد بنسلمان درصدد برآمد با انتخاب ریما روابط ریاض و واشنگتن را که در بحران خاموش به‌سر می‌برد، ترمیم کند. ناگفته نماند پدر ریما، بندر بن‌سلطان، با دولت‌های رونالد ریگان، جرج بوش پدر، بیل کلینتون و جرج بوش پسر کار کرده و قاعده بازی در واشنگتن را بخوبی می‌داند، لذا بعید نیست بندر بن‌سلطان نیز بازیگردان پنهان سناریوهای سعودی در حیاط خلوت آمریکا باشد. شاهزاده بندر بن‌سلطان همچنین ارتباطی قوی با محمد بنسلمان دارد. او در حالی‌که ولیعهد با توفانی از مخالفت شاهزادگان خاندان سلطنتی روبه‌رو بود، قاطعانه از محمد بنسلمان حمایت می‌کرد. کریستین اولریشسن، پژوهشگر در موسسه بیکر در دانشگاه رایس آمریکا معتقد است که شاهزاده ریما شانس چندانی برای کاستن از فشارهای کنگره بر حکومت سعودی و شخص ولیعهد ندارد. اولریشسن به خبرگزاری فرانسه گفت: انتصاب یک سفیر جدید نشان‌دهنده تلاش ریاض برای بازسازی روابط با واشنگتن است اما به نظر نمی‌رسد در عمل، دست‌کم در رابطه با کنگره، اتفاقی بیفتد. در واقع، این عزل و نصب‌ها تنها چند روز پس از آن رخ داد که مجلس نمایندگان آمریکا، با اکثریت دموکرات تصمیم گرفت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری را مجبور به متوقف کردن حمایت این کشور از ائتلاف سعودی در یمن کند. علاوه بر این، نمایندگان مجلس سنا، با اکثریت جمهوری‌خواه، نیز در پی قتل خاشقجی خواستار اتخاذ تدابیر تنبیهی علیه عربستان شده‌اند. با این حال، محمد بنسلمان برای اینکه بتواند خود را از سیل گسترده انتقادها در آمریکا و اروپا برهاند و در جامعه بین‌المللی چهره‌ای ذی‌نفوذ نشان دهد، یکشنبه گذشته تور 5 روزه‌ای به 3 کشور آسیایی از جمله پاکستان، هند و چین صورت داد؛ سفری که صرفا یک نمایش از «دیپلماسی دلبری» و گامی برای بازسازی چهره «پساخاشقجی» ولیعهد شرور سعودی توصیف می‌شود که بعید نیست در سایه فشار قانونگذاران در آمریکا، رویای پادشاهی او بر باد برود. پس از قتل جنجالی خاشقجی، رسانه‌ها در آمریکا از مذاکرات مقام‌های ارشد آمریکا برای کنار زدن محمد بنسلمان از قدرت خبر می‌دادند.