احسان سالمی: سینمای جهان پس از برگزاری نودویکمین مراسم اسکار با انبوهی از اتفاقات ریز و درشت سیاسی که نشان‌دهنده برنامه‌ریزی گسترده اهالی هالیوود برای انتخابات سال 2020 آمریکا و موضع‌گیری آنها علیه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا بود، وارد سال جدید خود شد. سالی که با خبرهایی در ارتباط با تاثیر چشمگیر جوایز اسکار بر فروش برخی فیلم‌ها و البته نزاع میان چهره‌های سرشناس هالیوود بر سر حضور تولیدات برخی کمپانی‌های اینترنتی در مراسم اسکار سال آینده همراه بود. در این میان ترامپ هم که احتمالا پس از واکنش‌های گسترده هالیوودی‌ها در چند سال اخیر، در اسکار امسال جدی‌ترین مشت سینماگران آمریکایی حامی دموکرات‌ها را دریافت کرده بود، در تازه‌ترین سخنان خود گفته هالیوود بین مردم تبعیض قائل می‌شود.
«کتاب سبز» موفق‌ترین فیلم اسکاری ۸ سال اخیر!
اولین خبر جالب توجه این هفته، افزایش فروش چشمگیر «کتاب سبز» بعد از اهدای جوایز اسکار امسال بود. در شرایطی که «کتاب سبز» اکرانش را از ۱۶ هفته پیش آغاز کرده و در این مدت شاهد فروشی معمولی بوده است، در نخستین آخر هفته پس از موفقیت در اسکار و کسب جایزه بهترین فیلم از نودویکمین دوره اهدای جوایز آکادمی، استقبال مردمی از این فیلم به طرز محسوسی افزایش پیدا کرده است. نکته جالب این است که در 8 سال اخیر هیچ فیلمی پس از کسب جایزه «اسکار بهترین فیلم» نتوانسته بود چنین جایگاهی را در گیشه به دست آورد و آخرین بار سال ۲۰۱۱ فیلم سینمایی «سخنرانی پادشاه» توانسته بود با کسب 2/6 میلیون دلار جایگاهی متفاوت کسب کند. برای مثال سال گذشته فیلم «شکل آب» که برگزیده بهترین فیلم اسکار شده بود، با کسب فروش 3/2 میلیون دلاری پس از کسب جایزه اسکار بهترین فیلم، به رقم فروشی رسید که سال پیش از آن فیلم «مهتاب» پس از رسیدن به اسکار بهترین فیلم، به آن رسیده بود. در سال‌های پیش از آن نیز فیلم‌های «اسپاتلایت»، «مرد پرنده‌ای»، «۱۲ سال بردگی» و «آرگو» که همه برگزیده بهترین اسکار در آن سال شده بودند، تقریباً حدود ۲ میلیون دلار در نخستین آخر هفته‌های خود پس از کسب اسکار فروش داشتند و از این نظر فروش «کتاب سبز» یک رکورد تازه برای سینمای هالیوود به شمار می‌رود. بر اساس آنچه در گزارش هالیوود ریپورتر درباره این موضوع آمده، این میزان فروش به غیر از سال 2011 که پیش از این به آن اشاره کردیم در سال 2012 تا حدودی برای فیلم «آرتیست» که برگزیده بهترین فیلم آن سال بود هم تکرار شد اما رقم فروش آن فیلم بعد از دریافت جایزه آن سال به 6/3 میلیون دلار رسید؛ نکته جالب این است که هر دوی این آثار از محصولات کمپانی واینستین بودند که متخصص جلب توجه به فیلم پس از کسب جایزه اسکار هستند! در هر حال «کتاب سبز» این روزها فروش خوبی را پشت سر می‌گذارد و با فروش این آخر هفته در مجموع در بازار داخلی آمریکا فروشش را به 9/75 میلیون دلار رساند که برترین فروش داخلی برای یک فیلم برنده اسکار پس از «آرگو» است. استقبال از این فیلم در کشورهایی همچون «استرالیا»، «فرانسه»، «آلمان»، «ایتالیا»، «هلند»، «انگلیس» و «اسپانیا» بیش از کشورهای دیگر بوده و کشورهایی همچون «ونزوئلا»، «هندوراس» و «جمهوری دومنیکن» استقبال کمی از این فیلم کرده‌اند.
نزاع بزرگان بر سر مجازی‌ها
این هفته و در روزهایی که اسکار نود و یکم به پایان کار خود رسیده، هنوز پس‌لرزه‌های مرتبط با این رویداد سینمایی ادامه دارد. استیون اسپیلبرگ، کارگردان و تهیه‌کننده اسطوره‌ای هالیوود این هفته که مخالف ورود محتواهای سینمایی نتفلیکس به بخش رقابتی اسکار بود، نسبت به حضور فیلم‌هایی که توسط کمپانی‌های اینترنتی تولید شده‌اند، در مراسم اسکار اعتراض کرد. او در گفت‌وگو با آی‌تی‌وی نیوز گفت: «زمانی که شما به فورمت تلویزیونی رجوع می‌کنید، آن فیلم، فیلم سینمایی تلویزیونی قلمداد می‌شود. شما قطعا اگر آن اثر خوب باشد و حائز شرایط برندگی را داشته باشد نهایتا باید به آن جایزه «اِمی» داد، نه اینکه به چنین کاری جایزه اسکار داده شود. من برای فیلم‌هایی که تنها ارزیابی‌شان را با اکران در چند سالن معدود سینمایی و مدت زمان کمتر از یک هفته‌ای کسب کرده‌اند، نامزدی جوایز اسکار را مناسب نمی‌دانم». این اعتراض اسپیلبرگ که در ادامه با کمپین‌سازی او علیه این موضوع همراه شد، از آن جهت بیشتر مورد توجه قرار گرفت که در مراسم اسکار امسال فیلم سینمایی «رُما» که از تولیدات غول اینترنتی «نتفلیکس» به شمار می‌رود، توانست بیشترین نامزدی اسکار را به خود اختصاص دهد و در نهایت نیز 3 تندیس اسکار امسال نیز به این فیلم رسید. هر چند اسپیلبرگ قرار است این هفته در نشست بعدی آکادمی در مقام مدیر بخش کارگردانان اسکار به نقد این موضوع بپردازد ولی کمپانی نتفلیکس نیز در این میان بیکار نماند و نسبت به اظهارات اخیر اسپیلبرگ واکنش نشان داد. در حساب توئیتری این شرکت آمده است: «ما به سینما عشق می‌ورزیم و به همان اندازه به حمایت کردن از کسانی که همیشه سرمایه لازم برای فیلمسازی را ندارند، علاقه داریم. ما این امکان را فراهم می‌کنیم که همه در هر جایی که هستند، همزمان از آثار انتشاری ما لذت ببرند. همچنین راه‌های بیشتری پیش روی فیلمسازان قرار می‌دهیم تا هنر خود را به اشتراک بگذارند. سینما هیچگاه «انحصاری» نیست». جالب اینکه برخی رسانه‌ها پس از برگزاری اسکار امسال مدعی شدند «رُما» محصول سینمایی نتفلیکس به دلیل واکنش شدید برخی هنرمندان به حضور این فیلم در میان نامزدهای رشته‌های مختلف اسکار، جایزه بهترین فیلم امسال را از دست داده است. اسپیلبرگ همچنین با انتقاد شدید از سوی هواداران این فیلم در توئیتر مواجه شده است.
هالیوود علیه ترامپ، ترامپ علیه هالیوود!
اما در میان همه حاشیه‌های اخیر سینمای جهان که برخی از آنها همچون ماجرای شکایت اخیر جانی دپ، بازیگر سرشناس سینما از همسر سابقش، در رسانه‌های داخلی نیز بازتاب گسترده‌ای داشته‌اند؛ کنایه‌های صریح «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا به هالیوود هم یکی از خبرهای مهمی بود که البته در بسیاری از رسانه‌های داخلی چندان به چشم نیامد. ترامپ در سخنرانی اخیرش در کنفرانس «اقدام سیاسی محافظه‌کاران» ضمن بیان اینکه در کنگره افرادی هستند که از آمریکا متنفرند، به گلایه از هالیوود پرداخت و گفت: «هالیوود بین مردم آمریکا تبعیض قائل می‌شود». ترامپ که در جریان برگزاری مراسم اسکار امسال به شکل غیرمستقیم مورد حمله چند نفر از سینماگران هالیوودی قرار گرفته بود، در بخشی از سخنانش در این کنفرانس، داستان گروهبانی را که به او پیشنهاد ایفای نقشی در یک فیلم سینمایی شده بود روایت کرد. ترامپ گفت که آن کهنه‌سرباز باید برنده اسکار می‌شد ولی نشد و دلیلش این است که هالیوود نسبت به ملت ما تبعیض قائل است. هر چند ترامپ نامی از آن بازیگر و فیلمی که در آن بازی کرده بود، به میان نیاورد اما احتمالا منظور او «آر لی اِرمی» از نیروهای دریایی سابق بوده که به عنوان مربی آموزش نظامی سربازان خدمت می‌کرده است. استنلی کوبریک، کارگردان سرشناس هالیوودی از او خواسته بود در فیلم معروف «غلاف تمام‌فلزی» از او مشاوره نظامی بگیرد که همین کار منجر به بازی او در نقش «هارتمن تفنگدار دریایی» شد که نامزدی جایزه «گلدن گلوب» را برای وی به ارمغان آورد. اِرمی سال قبل درگذشت. پیش از این و در جریان برگزاری مراسم اسکار امسال اسپایک لی، کارگردان سیاه‌پوست هالیوود پس از دریافت جایزه‌اش خطاب به مردم آمریکا گفته بود: «انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ نزدیک است. بیایید در سمت درست تاریخ بایستیم و انتخابی درست انجام دهیم و انتخابی بین عشق و نفرت داشته باشیم».