گروه سیاسی: سفر 3 روزه رئیس‌جمهور به عراق با یک دیدار مهم خاتمه یافت. حسن روحانی صبح روز گذشته در نجف اشرف با حضور در بیت مرجعیت عالی عراق حضرت آیت‌الله سیدعلی سیستانی با وی دیدار و گفت‌وگو کرد.
به گزارش «وطن امروز»، سفر حسن روحانی و هیات همراه به کشور عراق هر چند خیلی دیر و پس از گذشت 5 سال از ریاست‌جمهوری وی انجام شد، با این حال هم از جهت دیدارهای متعدد با شخصیت‌های عراقی و هم به دلیل توافقات اقتصادی انجام‌شده، این سفر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شد. روحانی در جریان این سفر علاوه بر دیدار و گفت‌وگو با رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و نخست‌وزیر عراق با چندین شخصیت برجسته عراقی نظیر رئیس حشدالشعبی و مشاور امنیت ملی این کشور نیز ملاقات داشت. وی در روز دوم سفر خود نیز در جمع نخبگان عراقی حضور یافت و با آنان گفت‌وگو کرد. مهم‌تر از همه دیدار و گفت‌وگو با مرجعیت عالی عراق بود که روز گذشته انجام شد.
نکته قابل توجه درباره سفر 3 روزه روحانی به عراق، خشم و عصبانیت مقامات آمریکایی از انجام این سفر بود به گونه‌ای که طی روزهای اخیر چند تن از دولتمردان آمریکایی با ادبیاتی سخیف علیه این سفر موضع گرفتند. در این راستا و یک روز پس از آنکه برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران مدعی استفاده ایران از عراق برای تشکیل کریدور شیعی شده بود، وزیر خارجه این کشور نیز از رابطه خوب ایران و عراق ابراز ناخرسندی کرد و مدعی شد تهران تلاش می‌کند دولت بغداد را به یک «دولت خراجگزار» بدل کند! وی در کنفرانس انرژی «سراویک» در «هیوستون» در حالی که درباره انرژی و سیاست خارجی صحبت می‌کرد، به رابطه ایران و عراق هم گریزی زد و ادعا کرد تهران در حال سوءاستفاده از بغداد است! این اظهارات مداخله‌جویانه البته با واکنش سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روبه‌رو شد. بهرام قاسمی در این باره تاکید کرد: ایران و عراق برای حفظ و تداوم روابط‌شان از هیچ تلاشی دریغ نکرده و از کسی هم اجازه نمی‌گیرند. وی افزود: ایران و عراق کشورهایی مستقل هستند و دولت‌های آنان برآمده از رای و انتخاب مردم این دو کشور هستند و بی‌شک دو ملت بزرگ، قدرت تشخیص منافع و مصالح خود را بخوبی دارند و نیاز ندارند کشوری با سابقه سیاه تجاوز، ایجاد جنگ و ویرانی، از هزاران کیلومتر دورتر برای آنها تعیین تکلیف کند.
تقدیر آیت‌الله از نقش «دوستان» عراق
طبق این گزارش، حسن روحانی صبح چهارشنبه پس از تشرف به حرم مطهر امیرالمومنین حضرت علی(ع) در نجف اشرف با حضور در صحن و شبستان حضرت زهرا(س) و بازدید از آن در جریان روند اقدامات انجام‌شده توسط ستاد بازسازی عتبات عالیات در مسیر اجرای طرح‌های توسعه حرم‌های مطهر ائمه معصومین(ع) در عراق قرار گرفت. روحانی سپس با حضور در بیت مرجعیت عالی عراق حضرت آیت‌الله سیدعلی سیستانی با وی دیدار و گفت‌وگو کرد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و ایرج مسجدی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد نیز روحانی را در این دیدار همراهی کردند.
آیت‌الله سیستانی در دیدار حسن روحانی با وی، ضمن استقبال از توسعه روابط عراق با همسایگان، از نقش «دوستان» این کشور در غلبه بر تروریست‌های داعش تقدیر کرد. به گزارش فارس، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در رأس هیأت همراه ظهر روز چهارشنبه با آیت‌الله علی سیستانی مرجع شیعیان، در نجف اشرف دیدار کرد. حسن روحانی در این دیدار ضمن ارائه گزارشی از نتایج گفت‌و‌گوهایش با مقامات عراقی، دستاوردهای سفر خود در راستای توسعه روابط دوجانبه بر مبنای «دوستی» و «حسن همجواری» را شرح داد. آیت‌الله سیستانی نیز تأکید کرد که از هر گونه گامی در راستای توسعه روابط عراق با همسایگانش بر مبنای منافع 2 طرف و احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر استقبال می‌کند. او با اشاره به جنگ مردم عراق با داعش و فداکاری‌های عراقی‌ها در راستای پیروزی بر این گروهک، از نقش «دوستان» در تحقق این پیروزی تقدیر کرد. آیت‌الله سیستانی همچنین مبارزه با فساد و بهبود خدمات عمومی و انحصار سلاح در دست حکومت و سازمان‌های امنیتی را لازم دانست و ابراز امیدواری کرد دولت عراق در این زمینه‌ها موفق باشد. او بر ضرورت در پیش گرفتن سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بر مبنای توازن و اعتدال تأکید کرد و گفت ملت‌ها باید از خسارت و آلام بیش از این به دور بمانند.
ایران و عراق با هم متحدند
حسن روحانی که عصر سه‌شنبه وارد کربلا شده بود، ضمن زیارت حرمین شریفین امام حسین(ع) و حضرت اباالفضل العباس(ع)، در نشستی صمیمی با سران قبایل و عشایر بزرگ استان‌های کربلا، بابل و فرات میانه گفت‌وگو کرد. وی در این نشست پیوند دو ملت ایران و عراق را بسیار مستحکم خواند و تاکید کرد: اینکه میلیون‌ها ایرانی در طول سال به عراق بویژه کربلا و نجف سفر می‌کنند و میلیون‌ها عراقی نیز برای زیارت، عازم ایران می‌شوند، نشان می‌دهد دو ملت از لحاظ فرهنگی و اعتقادی کاملا با هم متحدند و هیچ قدرتی نمی‌تواند این امت واحده را از هم جدا کند. روحانی همچنین عشایر و همه مردم عراق را میزبانان بسیار خوب برای زائران قبور ائمه هدی(ع) و بویژه در ایام زیارت اربعین دانست و گفت: مردم عراق و بویژه کربلا میزبانی بسیار صمیمانه‌ای در ایام اربعین حسینی از زائران دارند و از سوی مردم ایران از مردم عراق و کربلا تشکر می‌کنم. روحانی با تبریک به ملت، عشایر و مرجعیت عراق به خاطر مقاومت و ایستادگی در برابر تروریست‌های داعش و شکست توطئه بزرگ دشمنان برای منطقه و عراق گفت: ما علاقه داشتیم کلا ویزا میان دو کشور برداشته شود و مردم عراق براحتی بتوانند به ایران و ایرانی‌ها به عراق سفر کنند اما در این مرحله دو دولت با رایگان شدن صدور ویزا برای متقاضیان موافقت کردند.
تأکید ایران و عراق بر گسترش روابط
شامگاه سه‌شنبه و در جریان دومین روز از سفر روحانی به عراق، متن بیانیه مشترک جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق منتشر شد. در بخشی از این بیانیه مشترک آمده است: عراق با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران نخستین کشوری بود که برای مبارزه با تروریسم به ارائه کمک‌های لجستیک و مشاوره‌ای به عراق مبادرت ورزید و در کنار این کشور علیه تروریسم ایستاد، از موضع جمهوری اسلامی در کمک به عراق برای مبارزه با تروریسم قدردانی کرد. طرف ایرانی تصمیم عراق مبنی بر اینکه در تحریم‌ها علیه ایران همراه نخواهد بود را مورد تقدیر قرار داد. همچنین طرف ایرانی بر موضع ثابت خود مبنی بر حمایت از فرآیند سیاسی در عراق که با مشارکت همه مردم این کشور تبلور یافته است و نیز حمایت از تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و همه اقدامات این کشور برای مبارزه با تروریسم تاکید کرد. در بخش دیگری از این بیانیه همچنین تاکید شده است: دو طرف گفت‌وگوهای مهمی را در فضایی برادرانه، دوستانه و سازنده برگزار کردند و علاقه‌مندی خود را برای توسعه روابط سیاسی، امنیتی، اقتصادی، بهداشتی، تجاری، فرهنگی، علمی و فناوری و... ابراز داشتند. دو طرف همچنین شماری از موضوعات منطقه‌ای، چالش‌های مشترک، مبارزه با تروریسم، همکاری برای تقویت امنیت و ثبات منطقه و بنیان نهادن همکاری‌های اقتصادی که به منافع و رفاه ملت‌های این منطقه یاری رساند، مورد بحث و گفت‌وگو قرار دادند. دو طرف با اشاره به موضوع امنیت منطقه و نقش اساسی آنان در شکوفایی اقتصادی و پیشرفت تجاری آن، بر این نکته تأکید کردند که برقراری امنیت در منطقه مسؤولیتی است که بر عهده مردم آن است. اشاره به رایگان شدن اخذ روادید برای شهروندان دو کشور موضوع مهم دیگری بود که در این بیانیه مشترک مورد توجه قرار گرفت. مقامات ارشد دو کشور در این باره تاکید کردند: دو طرف همچنین راه‌های تسهیل صدور روادید برای شهروندان دو کشور با هدف زیارت، گردشگری، تجارت و گردشگری سلامت را مورد بحث قرار دادند. همچنین در این راستا توافق شد صدور روادید برای تجار و بازرگانان هر دو کشور تسهیل شود. افزون بر این طرف ایرانی اعلام کرد از تاریخ 12 فروردین 1398 (یکم آوریل 2019) صدور روادید برای شهروندان عراقی رایگان خواهد بود. طرف عراقی نیز اعلام کرد به عنوان عمل متقابل، همزمان با طرف ایرانی، همین اقدام را انجام می‌دهد.
همچنین درباره شط‌العرب، طرفین بر عزم راسخ خود بر اجرای «عهدنامه مربوط به مرز دولتی و حسن همجواری بین ایران و عراق» مورخ 13 ژوئن 1975 و پروتکل‌های ضمیمه و موافقتنامه‌های تکمیلی آن، با حسن نیت و با دقت تأکید کردند و بر این اساس، طرفین تصمیم گرفتند عملیات مشترک پاکسازی و لایروبی شط‌العرب را به منظور بازگرداندن کانال اصلی قابل کشتیرانی (تالوگ) بر اساس عهدنامه 1975 مذکور و پروتکل مربوطه آن در اسرع وقت
آغاز کنند.
امضای 5 موافقتنامه اقتصادی بین ایران و عراق
رئیس اتاق مشترک ایران و عراق با بیان اینکه سفر رئیس‌جمهور به عراق موفق و خوب بوده است، گفت: باید مسائل مطرح شده برای رسیدن به نتیجه مطلوب پیگیری شود. یحیی آل‌اسحاق در گفت‌وگو با فارس، درباره دستاوردهای سفر روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان به عراق گفت: این سفر در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، امنیتی، فرهنگی، منطقه‌ای و جایگاه بین‌المللی دستاوردهای خوبی داشته که در هر حوزه قابل تحلیل است. رئیس اتاق مشترک ایران و عراق با اشاره به سفر رئیس‌جمهور به عراق گفت: این سفر منجر به امضای 5 موافقتنامه در حوزه‌های مختلف اقتصادی شد، ضمن اینکه تقریبا تمام مسائلی که درباره عراق وجود داشت سامان یافت که از جمله آن می‌توان به امنیت فراگیر منطقه‌ای اشاره کرد. وی با اشاره به زمینه‌سازی برای تجارت 20 میلیارد دلاری با عراق گفت: این کار شدنی است ضمن اینکه امسال به طور قطع صادرات ایران به عراق به 12 میلیارد دلار می‌رسد. آل‌اسحاق به امضای موافقنامه برای ایجاد 3 شهرک مشترک صنعتی- اقتصادی بین دو کشور اشاره کرد و گفت: با توجه به مرز مشترک ایران و عراق ایجاد این شهرک‌ها زمینه بسیار خوبی برای استفاده از سرمایه‌گذاری مشترک بین دو کشور را فراهم می‌کند. رئیس اتاق مشترک ایران و عراق همچنین به امضای موافقتنامه تجارت ترجیحی بین دو کشور اشاره کرد و گفت: امیدواریم این موافقتنامه منجر به موافقتنامه تجارت آزاد بین دو کشور شود. وی افزود: حذف هزینه روادید بین دو کشور برای گردشگران و تجار هم از نکات مثبت سفر روحانی به عراق بود. آل‌اسحاق با بیان اینکه مساله مراودات بانکی بین 2 کشور در سفر رئیس کل بانک مرکزی تکمیل شد، گفت: تجار 2 کشور می‌توانند بر اساس دینار و ریال به صورت بسیار روان با هم تجارت داشته باشند. رئیس اتاق مشترک ایران و عراق همچنین به زمینه سرمایه‌گذاری‌های مشترک بین 2 کشور اشاره کرد و گفت: ایجاد راه‌آهن شلمچه- بصره و فعال کردن کمیسیون مشترک بین 2 کشور از دستاوردهای دیگر این سفر بوده است. وی افزود: صدور ضمانتنامه دیناری برای فعالیت‌های خدمات فنی و مهندسی هم از دیگر مسائل مطرح‌شده در این سفر بود.