سعید فروزش: آیین بودا یکی از قدیمی‌‌‌‌‌ترین آیین‌های مذهبی جهان است، خاستگاه این آیین به شرق بازمی‌گردد و از شبه‌قاره آغاز شده است. براساس داماپادا (مجموعه سخنان و پند‌‌های بودا)، پرهیز از قتل و عدم توسل به خشونت در آیین بودا و همه آموزه‌‌های آن همواره مطرح بوده است.
5 آموزه در دین بودا را می‌توان بنیادی‌‌‌‌‌ترین اصول اخلاقی آیین بودا دانست. راهبان موظفند از این آموزه‌ها نگهداری و آنها را  برای مردم بازگو کنند. نکته قابل توجه اینکه پرهیز از کشتن موجودات زنده و ایجاد حالتی از عشق و محبت در میان همه موجودات یکی از مهم‌‌‌‌‌ترین اصول در آیین بوداست. خشونت به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ عقب‌ماندگی فرهنگی و مشکلات اقتصادی بازمی‌گردد. در جوامع توسعه‌نیافته اقتصادی  مردم به‌آسانی تحریک می‌شوند و با توهم، برای خودشان علت بدبختی می‌تراشند، در واقع روحانیان بودایی عامل بدبختی مردم بویژه بوداییان را مسلمانان معرفی می‌کنند، اقدامی که همواره از سوی آنها در حال پیگیری است. راهبان بودا با برچسب زدن بر مسلمانان به عنوان مخالفان بودا که از لحاظ تاریخی درست نیست، در پی مشروعیت‌بخشی به اعمال خود هستند. این کار اعتماد را از بین برده و فضایی سرشار از رعب و وحشت به‌وجود آورده است. تنها اسلام‌هراسی منافع این گروه‌ها را تامین نمی‌کند، بلکه تاریخ استعمار، جهانی شدن و پیشرفت سکولاریسم نیز نقش خود را در بروز خشونت از سوی بوداییان ایفا می‌کند. مردم در شرق آسیا از نپال تا سریلانکا  احساس می‌کنند سنت‌شان در حال نابودی است. اما مهم‌ترین وجوه اختلاف بودا با دین اسلام را می‌توان اعتقاد به چندخدایی در آیین بودیسم دانست که نقطه مقابل با اعتقاد به یگانگی و وحدت در آیین اسلام است. بودایی‌ها در میانمار و سریلانکا اکثریت جمعیت را تشکیل می‌دهند اما بسیاری از آنها بر این باورند که ملت‌شان باید یکپارچه شود و دین‌شان در خطر است، لذا شاهد برخورد خشونت‌آمیز بوداییان نسبت به مسلمانان در کشور‌‌هایی همچون میانمار، سریلانکا و حتی تایلند بوده‌ایم. نمونه‌‌هایی از خشونت بوداییان علیه مسلمانان را می‌توان چنین عنوان کرد: در میانمار راهبان افراط‌گرای بودایی به رهبری «آشین ویراتو»، ملی‌گرای بودایی علیه اقلیت مسلمان این کشور شوریده و با کمک سرکوب‌‌های نظامی موجب مهاجرت بیش از 600 هزار مسلمان روهینگیایی به سمت بنگلادش شدند. در تایلند نیز یک راهب برجسته بودا خود را در آب داغ انداخت و از پیروانش خواست مساجد مسلمانان را بسوزانند. در واقع شیوه رایج بوداییان اقدام علیه یک اقلیت مذهبی به عنوان واکنشی به نارضایتی‌‌های اقتصادی و اجتماعی است. ادعای کنونی درباره دخالت مسلمانان و شبکه‌‌های آنها در انفجارهای اخیر سریلانکا را می‌توان از یک جهت زیر سوال برد، چرا که اصلی‌‌‌‌‌ترین حامیان اقلیت مسیحی در سریلانکا تاکنون مسلمانان بوده‌‌اند. بوداییان معتقدند که در سراسر جهان، اسلام افراطی در کانون بسیاری از درگیری‌‌های خشونت‌بار قرار دارد. نکته قابل تامل در سریلانکا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، میانمار و حتی تایلند این است که تاکنون آنها در معرض تهدیدهای گروه‌‌های افراطی همچون داعش، جبهه النصره و... قرار نداشته‌‌‌‌اند، زیرا اقلیت‌‌های مذهبی کوچکی از مسلمانان در آن کشور‌ها زندگی می‌کنند. رابطه میان افراطیون بودایی و احزاب حاکم در میانمار و سریلانکا رابطه‌ای شک‌بر‌انگیز است. اظهارنظرات مقامات بلندپایه در هر 2 کشور، تمجید و ستایش از راهبان بودایی و حضور در مراسمات آنها می‌تواند دست‌‌های پشت‌پرده در اقدامات خشونت‌آمیز علیه مسلمانان توسط آنان را آشکار‌‌‌‌‌‌تر کند. بوداییان همچنین احساس می‌کنند که آیین‌‌های توحیدی (اسلام) به دنبال گسترش خود در سرزمین‌‌های دیگر هستند. باور مشترکی در میانمار، تایلند و سریلانکا وجود دارد که فرهنگ بودا در خطر است. آنها در طول سال‌‌های 2012 تا 2015 حملات زیادی علیه مسلمانان انجام دادند. اکنون بودا افزایش جمعیت مسلمانان را تهدیدی برای جامعه مدرن بودایی تلقی می‌کند. افزایش خشونت علیه مسلمانان در سریلانکا و میانمار واکنش گروه‌های سیاسی و مدنی و حتی دیپلمات‌‌های خارجی ساکن در این کشورها را به دنبال داشته است به طوری که برخی دیپلمات‌‌های خارجی با محکوم کردن اقدامات خشونت‌آمیز علیه مسلمانان، از دولت‌‌های یادشده درخواست کرده‌‌اند به آزادی و حقوق اقلیت‌ها احترام بگذارد؛ با این حال، حمله به مسلمانان همچنان ادامه دارد.