آیا استعفای نظربایف از ریاست‌جمهوری قزاقستان نشانه دورانی تازه است؟
دومینوی وداع فسیل‌ها  در آسیای مرکزی
مهدی زال‌زاده: مارس 2019 تاریخ سیاسی قزاقستان تکانی محکم خورد. 28 اسفند بود که «نورسلطان نظربایف» رئیس‌جمهور این کشور  از سمت خود استعفا کرد و این مقام را موقتا تا انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری به «قاسم جومارت توقایف» رئیس مجلس سنای این کشور واگذار کرد. تحلیلگران سیاسی این اقدام غیرمنتظره را در تاریخ استقلال قزاقستان بی‌سابقه می‌دانند. تجربه عملکرد نظربایف نشان می‌دهد وی مانند یک سیاستمدار مجرب هر اقدامی را قبل از شروع آن، برنامه‌ریزی کرده و اکنون قزاقستان را وارد مرحله جدیدی از حیات سیاسی‌اش کرده است که می‌تواند از یک نظام اقتدارگرا به روندی دموکراتیک تبدیل وضعیت دهد. او 25 سال قبل نخستین‌بار از تریبون دانشگاه دولتی مسکو درباره ایده ایجاد اتحادیه گمرکی اظهار نظر کرد و این ایده در مدت 20 سال ساخته و پرداخته شد تا اینکه امسال پنجمین سالگرد آن اتحادیه برگزار شد. البته حضور اوکراین در اتحادیه گمرکی که متشکل از قزاقستان، روسیه، بلاروس و کی‌اف بود یکی از عوامل اصلی چالش‌ها میان روسیه و غرب شد که این درگیری‌ها کماکان ادامه دارد.
نظربایف همزمان با افزایش قیمت نفت تا 100 دلار، بنیادی ملی برای جمع‌آوری درآمد حاصل از فروش نفت تشکیل داد. پیش‌بینی کاهش قیمت مواد اولیه هیدروکربنی و ابلاغ برنامه توسعه نوآوری صنعتی از سوی وی، صنایع پالایش و فرآوری را در اولویت اقتصادی این کشور گذاشت. اگرچه به عقیده کارشناسان اقتصادی میزان تولید ناخالص داخلی قزاقستان هنوز به سطح مطلوب نرسیده است اما وزارت اقتصاد ملی این کشور، از رشد 8/3 درصدی تولید ناخالص داخلی از ابتدای 2019 گزارش می‌دهد. بررسی توسعه در صنایع سبک، تولید نوشیدنی‌ها و محصولات پلاستیکی، تولید مصالح ساختمانی و ماشین‌سازی از جمله صنعت خودروسازی، مؤید این گزارش است.
اما واکاوی علت واگذاری قدرت به‌رغم توسعه یاد شده، یادآور شعار نخستین رئیس‌جمهور قزاقستان مبنی بر «اول اقتصاد، بعد سیاست» است. البته با مروری بر رزومه قاسم جومارت توقایف که فعالیت در دفتر سازمان ملل متحد در ژنو و ریاست مجلس سنای قزاقستان که دومین مقام سیاسی این کشور است در آن دیده می‌شود، می‌توان علت انتخاب او از سوی نظربایف برای سمت ریاست جمهوری موقت را دریافت. وی که در حال حاضر رئیس‌جمهور موقت قزاقستان است، با حضور در میان رسانه‌های این کشور تاکید کرد سیاست «نظربایف» را ادامه خواهد داد. این تاکید خطاب به شرکای خارجی و مردم این کشور است، چرا که نظربایف وعده داده بود حقوق و دستمزد مردم را افزایش دهد و از دهک‌های پایین جامعه حمایت کند. آمار نظرسنجی درباره این وعده‌ها نیز بیانگر آن است که شهروندان قزاقستان فارغ از وضعیت مادی، خواهان ثبات در این کشور هستند.
نظربایف در پیام خود برای مردم قزاقستان پس از استعفا توضیح داد: «جهان در انتظار تحولات اقتصادی بعدی است و مردم باید در فرهنگسازی این آینده بکوشند». بنا بر قانون اساسی قزاقستان، واگذاری قدرت در این کشور باید در سال 2020 انجام شود. اما شواهد موجود در رسانه‌های این کشور گویای آن است که برای پیشگیری از التهاب در میان سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، انتخابات ریاست‌جمهوری زودتر از موعد مقرر برگزار خواهد شد. توقایف نیز در بیانیه اخیر خود انتخابات زودهنگام را خوشایند دانست و با تاکید بر اینکه ضامن برگزاری انتخابات عادلانه است، گفت: «در حال حاضر ما زمان حساس تاریخی را تجربه می‌کنیم. قدرت در قزاقستان طبق قانون اساسی در یک محیط آرام منتقل شد و این، احترام جامعه جهانی را در پی داشت».  به نظر می‌رسد تحلیلگران اقتصادی و سیاسی آسیای میانه ثمره استراتژی اولویت اقتصاد بر سیاست را در انتخابات پیش روی قزاقستان محک خواهند زد.


حمله موشکی  به شهر مرزی عربستان
عملیات‌های موشکی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن علیه سعودی‌ها و مزدوران آنها ادامه دارد. بر اساس این گزارش، نیروهای یمنی عملیات موشکی جدیدی را علیه تجمعات مزدوران سعودی ترتیب دادند. در این عملیات، مواضع سعودی‌ها به وسیله موشک هدایت‌شونده هدف قرار گرفت. رسانه‌های یمنی اعلام کردند به دنبال این عملیات، یک دستگاه تانک حامل مزدوران سعودی مورد اصابت قرار گرفت و منهدم شد.