همزمان با اجرایی شدن مرحله جدید تحریم ایالات متحده آمریکا علیه صادرات نفت ایران که از هفته گذشته و با لغو معافیت از تحریم نفتی ایران برای 8 کشور صورت گرفت، واکنشهای منفی گسترده از سوی مشتریهای نفت ایران و بویژه برخی اعضای اوپک نشان داد آمریکا برخلاف ادعاهای گسترده موفق به صفر کردن صادرات نفت ایران نخواهد شد.
به گزارش «وطنامروز»، معافیتهای 6 ماهه اعطا شده از سوی ایالات متحده آمریکا به 8 کشور خریدار نفت ایران، روز پنجشنبه گذشته پایان یافت و واشنگتن اعلام کرد از این پس هرگونه واردات نفت از ایران مشمول تحریمهای ثانویه این کشور خواهد شد. با این حال واکنشهای منفی گسترده به این تصمیم آمریکا که از سوی برخی مشتریان نفت ایران همچون ترکیه و برخی اعضای اوپک نظیر قطر صورت گرفت، کمترین تردید نسبت به شکست تحریم نفتی ایران را از بین برد. همچنین موضوع جبران عدم عرضه نفت ایران در بازارهای انرژی از سوی عربستان نیز با علامت سوال مواجه شده است؛ چه اینکه خبرگزاری رویترز روز گذشته اعلام کرد: «این احتمال وجود دارد که عربستان در ماه ژوئن تولید نفت خود را افزایش دهد اما این افزایش تولید نفت احتمالا به جای برآورده کردن انتظار آمریکاییها در افزایش صادرات، برای تامین نیاز نیروگاههای داخلی این کشور اختصاص خواهد یافت». طبق این گزارش، ریاض معمولا تولید نفت خود را در ماههای تابستان افزایش میدهد تا بتواند سوخت نیروگاههای حرارتی خود را تامین کرده و رشد تقاضای برق در این کشور را پاسخ دهد، پس افزایش تولید لزوما به معنی صادرات نفت عربستان نیست. از سوی دیگر بر خلاف انتظارات آمریکا، برخی مشتریان نفت ایران با وجود سررسید دور جدید تحریمهای ضدایرانی، هنوز زیر بار قطع واردات نفت از ایران نرفتهاند. ترکیه از جمله همین کشورهاست که امکان یافتن جایگزین نفت ایران برای آنکارا را میسر ندانست. مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه پنجشنبهشب در کنفرانسی مطبوعاتی امکان جایگزینی نفت ایران را برای ترکیه مشکل دانست و اعلام کرد ایجاد تنوع در این زمینه سخت است، چرا که فناوریها در پالایشگاههای ترکیه برای پالایش نفت از کشورهای مختلف مناسب نیست. چاووش اوغلو افزود: در صورتی که بخواهیم نفت را از کشورهای دیگری [جز ایران] وارد کنیم، لازم است فناوری پالایشگاههای ترکیه بهروز شود و به همین دلیل باید برای نوسازی، مدتی پالایشگاههای ما تعطیل شود. وزیر خارجه ترکیه از آمریکا خواست در لغو تمدید معافیت آنکارا از خرید نفت تهران تجدید نظر کند. همچنین دیروز (جمعه) دولت قطر با ابراز مخالفت با تحریم نفتی ایران تاکید کرد تحریمهای یکجانبه غیرعاقلانه است، چرا که به کشورهای خریدار نفت آسیب میزند. شیخ محمد بن عبدالرحمان آلثانی گفت: در قطر ما فکر نمیکنیم که اعمال تحریمهای یکجانبه بتواند تاثیرات مثبتی بر بحرانهایی که باید از طریق گفتوگو و فقط گفتوگو حل شود، داشته باشد.
اوپک: تحریمها علیه ایران کارایی ندارد
دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) نیز روز پنجشنبه گذشته بر عدم کارآیی تصمیمهای یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد. محمد سانوسی بارکیندو شامگاه پنجشنبه پس از دیدار با زنگنه، وزیر نفت در تهران در پاسخ به این پرسش که اقدامهای یکجانبه برخی اعضای اوپک علیه ایران را چگونه ارزیابی میکنید، گفت: در گذشته بارها شاهد بودهایم زمانی که کشورهای عضو اقدامهای یکجانبه داشتند این رویه کارایی نداشته است. وی افزود: ایران در سالهای گذشته نیز با چالشهایی از این دست روبهرو بوده است و مطمئنم بر این مسائل فائق میآید. دبیرکل سازمان اوپک همچنین در پاسخ به این پرسش که «آیا از نظر فنی امکان حذف نفت ایران از بازار وجود دارد یا نه؟» گفت: لازم به تکرار نیست، حذف ایران از بازار نفت غیرممکن است. وزیر نفت کشورمان نیز پس از دیدار با دبیرکل اوپک تاکید کرد: ایران در اوپک به دلیل منافعش عضو است و اگر اعضایی از اوپک بخواهند ایران را تهدید و گرفتار خطر کنند ایران هم آن را بیپاسخ نخواهد گذاشت. به گزارش مهر، زنگنه افزود: به آقای بارکیندو گفتم که اوپک به دلیل یکجانبهگرایی از سوی برخی اعضا در خطر است و احتمال فروپاشی این سازمان وجود دارد.
CNN: صادرات نفت ایران صفر نمیشود
کارشناسان بر این باورند اجرای سیاست صفر کردن صادرات نفت ایران حتی در خود آمریکا نیز با چالشهای جدی مواجه است و دیگر اولویتهای سیاست خارجی این کشور را نقض میکند. به گزارش فارس به نقل از CNN، آمریکا تهدید کرده است کشورهای خریدار نفت ایران را از این پس تحریم میکند اما کارشناسان بر این باورند کاخ سفید با چالشهای بسیار سختتر از آن چیزی که تصور میکرد برای حذف نفت ایران از بازار جهانی روبهرو است. الیزابت روزنبرگ، مشاور ارشد سابق وزارت خزانهداری آمریکا میگوید من فکر نمیکنم صادرات نفت ایران متوقف شود. وی میگوید: اگرچه آمریکا توانسته صادرات ایران را کاهش دهد اما صادرات این کشور صفر نخواهد شد. آمریکا در اعمال این سیاست با چالش اجرایی جدی مواجه است.