گروه فرهنگ و هنر: برای اهل فرهنگ، افغانستان ایران دیگری است که سال‌‌های خیلی دور، سیاست نالایق بین این ایران و آن ایران مرز کشید اما به قول نجیب باور «هر کجا مرز کشیدند، شما پل بزنید/ حرف «تهران» و «دوشنبه» و «سرپل» بزنید». از همین رو نشست رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با فرهیختگان و هنرمندان افغانستانی امری عجیب نبوده است. با این وجود صحبت‌‌های برخی مسؤولان و استفاده از هموطنان افغانی به‌عنوان ابزار تهدید اروپا، این دیدار را پراهمیت‌‌‌‌‌‌تر جلوه داد. در این دیدار که به همت حجت‌الاسلام قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد، از اهالی فرهنگ و هنر افغانستانی خواسته شد برنامه‌ها و ایده‌‌های خود را برای ارائه خدمات هرچه بهتر در حوزه فرهنگ و هنر به سایر افغانستانی‌ها ارائه دهند.
سازمان تبلیغات، خادم فرهنگ و همه مسلمانان ساکن ایران
حجت‌الاسلام والمسلمین قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در سخنانی کوتاه اظهار داشت: بنده استاد اهل کشور افغانستان داشتم که بسیار فاضل و باسواد بودند و هم شاگردان افغان بسیار مستعد، نخبه و خوش فکر در مدرسه حجتیه داشتم. من به طلاب آمریکایی، اروپایی و جنوب شرق آسیا درس داده‌ام که در این میان بهترین شاگردان خارجی من از طلاب غیرایرانی، طلاب اهل کشور افغانستان بودند و حتی تجربه‌های علمی شیرین از همکاری با طلاب افغان داشتم. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی تصریح کرد: تمام محورهایی که در این جلسه با عزیزان افغانستانی مطرح شد باعث شد جلسه آورده‌هایی داشته باشد؛ برخی موارد را فوراً پیگیری خواهم کرد. قمی تأکید کرد: سازمان تبلیغات اسلامی مأمور به داخل کشور است، بنابراین هر مسلمان عزیز فرهیخته‌ای که در ایران اسلامی است ما در خدمت او هستیم. وی در ادامه با بیان اینکه مقام معظم رهبری صفات خوبی درباره عزیزان افغانستانی به کار می‌برند، گفت: سازمان تبلیغات اسلامی خادم، خادمان فرهنگ است؛ ان‌شاء‌الله با فواصل معین نظرات عزیزان جمع‌آوری می‌شود، بنده نیز در انجام امور مربوطه کوتاهی نخواهم کرد.
نسل جدید شاعران افغانستانی در ایران
محمدکاظم کاظمی ار جمله شاعران مطرح افغانستانی در این نشست با اشاره به اینکه حوزه هنری مشهد محل پرورش اولین نسل از شعرای افغانستانی بود، افزود: اگر روند این آموزش ادامه داشته باشد در آینده شاهد نسل جدیدی از شعرای افغانستانی در ایران خواهیم بود. هم‌اکنون ده‌ها عنوان کتاب با موضوع ادبیات افغانستان در دفتر ادبیات فارسی حوزه هنری مشهد در دست تألیف و تدوین است. وی با اشاره به این مسأله که نهادهای مرتبط با مهاجران رویکرد فرهنگی داشته باشند، اظهار کرد: لازم است برای بهبود ذهنیت ایرانیان نسبت به افغانستانی‌ها سیاست‌گذاری شود. سیدفضل‌الله قدسی دیگر برجسته افغانی اظهار داشت:‌ ای کاش این جلسه سال‌ها قبل برگزار می‌شد. با توجه به مراودات فرهنگی ایران و افغانستان و حضور تعداد قابل توجهی از افغانستانی‌ها در ایران، انجام کار فرهنگی برای مهاجران افغانستانی مسلمان لازم است، چراکه انجام کار فرهنگی خلأهای ناشی از مهاجرت را جبران می‌کند. افغانستانی‌‌های مقیم ایران خود کانون‌های فرهنگی و هنری زیادی دارند و سازمان تبلیغات اسلامی می‌تواند در راستای اهداف خود از این کانون‌ها به صورت ضابطه‌مند حمایت کند.
حوزه هنری مشهد، پایگاه هنری پربرکت افغانستانی‌ها
محمدسرور رجایی، دیگر نویسنده و شاعر برجسته افغان در این نشست با اشاره به اینکه حوزه هنری مشهد تنها پایگاه ما بود و ثمرات و برکات بسیاری داشت، افزود: در حوزه هنری آثاری از شعرای افغانستانی چاپ می‌شود که چندین بار تجدید چاپ می‌شود. هم‌اکنون بحث گردآوری خاطرات و تاریخ شفاهی مجاهدان افغانستانی در دست بررسی است. درباره مدافعان حرم نیز فعالیت‌هایی از زندگی و خاطره‌نگاری مدافعان حرم در دست اقدام است که متأسفانه محافظه‌کاری امنیتی مانع کار شد. وی افزود: استفاده از رسانه و انجام کارهای فرهنگی مثل نگارش کتاب جانستان کابلستان و کارهای دیگر باعث مطلوب شدن فضای ذهنی درباره افغانستانی‌ها می‌شود. دکتر اسدالله امیری، رایزن سابق فرهنگی افغانستان و مدیر بنیاد اندیشه هم در این دیدار بیان داشت: رفتار اداره اتباع در اذهان مهاجران مانده و متأسفانه کسی خاطره خوشی از اداره اتباع ندارد. باید زمینه فرهنگی برخورد مناسب با مهاجران افغانستانی در اداره اتباع فراهم شود. وی اذعان داشت: وجود یک نشریه برای مهاجران لازم است و مهم‌ترین مسأله مجوز آن است. اگر امکان برگزاری جشنواره‌های فرهنگی- هنری مشترک وجود داشته باشد اثرات بسیار مثبتی خواهد داشت.
هدررفت همه تلاش‌ها با یک «نه»!
در این نشست همچنین محمدابراهیم شریعتی- فعال عرصه نشر- نیز با اشاره به این مسأله که وجود برخی نگاه‌های امنیتی مانع انجام فعالیت‌هاست، گفت: ما در کنار مردم ایرانیم و مخل امنیت نیستیم. امیدواریم با همکاری حوزه هنری، وزارت ارشاد، وزارت اطلاعات و وزارت کشور مشکل مجوز به نهادهای فرهنگی افغانستانی حل شود. ما وابسته به این تمدن هستیم و اگر برای ایران مشکلی پیش بیاید از جان مایه می‌گذاریم. رابطه برادری بین ما بسیار عمیق است. برخی نخبگان افغانی شرایط رفتن به اروپا را داشتند ولی در ایران ماندند. تأسیس مراکز فرهنگی مخصوص افغانستانی‌ها با نظارت دولت توقع ما است. تمام تلاش‌های ما با یک «نه» در اداره اتباع به هدر می‌رود. ما نیروهای خیلی خوبی داریم ولی به دلیل مسائل فرهنگی استعداد آنها به هدر می‌رود، چرا که باید فقط کارگری کنند یا در صورت توان از ایران هم مهاجرت کنند.
گفتنی است این نشست که با همراهی سایر هنرمندان و اهالی فرهنگ و هنر افغانستانی شکل گرفت، شامگاه روز دوشنبه 22 اردیبهشت‌ماه به پایان رسید.