عبدالباری عطوان: مکه مکرمه که در این روزهای واپسین ماه مبارک رمضان شاهد حضور صدها هزار عمرهگزار و زائر چه از داخل عربستان و چه خارج آن است، میزبان 3 اجلاس فشرده سران عرب، شورای همکاری خلیجفارس و سران کشورهای اسلامی است که هدف اصلی آن مقابله با جمهوری اسلامی ایران و مخالفت با مداخله آن در امور دیگر کشورها خوانده شده است. مقابله با ایران نیاز به برگزاری 3 نشست آن هم در شهر مقدس مکه نداشته است. ایران یک موضوع اختلافی و بحثبرانگیز است و بین کشورهای اسلامی یا عربی یا حتی بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس یک توافق یا شبهتوافقی بر سر مساله ایران وجود ندارد. از همین رو بیشتر شرکتکنندگان از سر رودربایستی با کشور میزبان که از آنها دعوت به عمل آورد، قصد عزیمت به مکه مکرمه را کردند و چیزی کمتر یا بیشتر از این نبوده است. آنها در ظاهر جوری نشان میدهند که موضع و دیدگاه واقعی آنها نیست. تنش کنونی رو به افزایش در منطقه خلیج فارس عمدتا به دلیل تمایل دولت فعلی آمریکا برای اعمال فشارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی بر ایران است تا آن را مجبور به رها کردن تمام آرزوهای هستهای خود و توقف آزمایشهای موشکی کند و برتری نظامی اسرائیل در منطقه حفظ شود و اسرائیل تنها حکومت اتمی و برتری باشد که همه همسایگان خود در منطقه را تهدید میکند و اشغالگری خود را در خاک کشورهای عربی و مقدسات آنها پیش میبرد. این به نفع کشورهای اسلامی، عربی یا کشورهای خلیجفارس نیست که دنبالهرو نقشههای آمریکا و اسرائیل علیه ایران باشند یا در آن مشارکت عملی داشته باشند، چون بیشترین استفاده آن را رژیم اشغالگر اسرائیل و بیشترین زیان را کشورهای عربی میبرند که به همراه ملت ایشان هیزم هر آتشی میشوند که آن را شعلهور کنند. 3 اجلاس مکه غیرضروری است. این اجلاسها تنها نمایشی دیپلماتیک خواهد بود که با عزیمت میهمانان آن به سمت فرودگاه ملک عبدالعزیز شهر جده برای ترک عربستان به مقصد کشورهایشان همهچیز تمام خواهد شد و اوضاع همانگونه که بوده بدون تغییر باقی خواهد ماند. همه اجلاسهایی که در سطح سران کشورهای اسلامی، عربی یا شورای همکاری خلیج فارس طی 10 سال گذشته برگزار شده، چه از نظر سطح شرکتکنندگان و چه از نظر نتایج نشستها ضعیف بوده و بیشتر از یک ضیافت شام جمعی حاصلی نداشته است، آن هم با برخی نطقهای کسلکننده برای حضاری که بیشترشان در حال چرت زدن هستند. از سوی دیگر همه فعالیتهای این اجلاسها به چندین سخنرانی طی ساعاتی مشخص خلاصه میشود و گمان نمیرود اجلاسهای کنونی مکه هم در شرایط اختلاف حاکم بر منطقه عربی و صفبندیهای کشورها چیز استثنایی بوده باشد. ایده برپایی اجلاسهای عربی اساسا برای حمایت از فلسطین و آزادسازی و دفاع از مقدسات آن در سایه اشغالگری اسرائیل و به آتش کشیدن مسجدالاقصی یا یهودیسازی آن و تجاوزگری ادامهدار این رژیم بوده اما مساله فلسطین بهطور کامل از دستور کار اجلاسهای مکه حذف شده و جای خود را به عادیسازی روابط با رژیم اشغالگر اسرائیل داده است، آن هم تحت حمایت آمریکایی که ناوهای هواپیمابر و بمبافکنهای خود را به منطقه آورده و تحریمهای ظالمانهای را نه فقط به ایران، بلکه به مردم مختلف کشورهای عربی و در رأس آن ملت فلسطین تحمیل کرده است. میلیونها فلسطینی زیر یوغ اشغالگری، در چنین ماه پربرکتی یک لقمه نان پیدا نمیکنند و این در حالی است که ایران، کشوری که در اجلاسهای مکه خواهان مقابله با آن شدهاند، کشوری است که بنای حمایت از آرمان فلسطین را گذاشت و از کسانی که به گزینه مقاومت متعهد هستند برای دفاع از فلسطین و مقابله با زورگویی آمریکا و رژیم صهیونیستی حمایت میکند و این اوج تراژدی و نشاندهنده وضعیت فروپاشیده جهان عرب به قبیحترین و وحشتناکترین شکل ممکن است. ما از همبستگی جهان عرب حمایت میکنیم به شرطی که برای مقابله با اشغالگری اسرائیل و حمایت از همه اشکال مقاومت باشد و باور نداریم این اجلاسهای سهگانه در مکه مکرمه این شروط اساسی و ملی را محقق کند. هر اجلاس عربی، اسلامی یا شورای همکاری که توطئه یهودیسازی قدس اشغالی و مسجدالاقصی را دفع نمیکند، موجب توقف جنگها در سوریه، یمن، غزه و لیبی نمیشود، موضعی آشکار در مقابله با معامله قرن و طرح ایجاد اسرائیل بزرگ نمیگیرد و عادیسازی روابط با اشغالگران را حرام نمیشمرد، سزاوار نامش نیست و حتی سزاوار برگزار شدن در مکه مکرمه، پاکترین و مقدسترین مکان روی کره خاکی نیست.
*تحلیلگر سرشناس جهان عرب