دانش پورشفیعی: بنگاه‌‌های اقتصادی در بخش تولیدات و خدمات صنعتی، انرژی و کشاورزی سال‌های سختی را پشت سر می‌گذارند. به‌رغم ناخوش بودن احوالات اقتصاد، دست و پا گیر بودن قوانین و مقررات کسب‌وکار بر نگرانی و سختی آنها افزوده است تا آنجا که گاهی برای شروع کار جدید یا توسعه کار در حال انجام به سنگلاخ‌هایی برمی‌خورند که آنها را از تولید و خدمت پشیمان و خسته می‌کند. بررسی نتایج حاصل از پایش ملی فضای کسب‌وکار کشور و استان‌ها که از سوی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران انجام شده نشان می‏‌دهد وضعیت محیط کسب‌وکار استان تهران در زمستان 1397 نسبت به پاییز 1397 بهبود یافته اما نسبت به زمستان 1396 تضعیف شده است. مقایسه شاخص کل محیط کسب‌وکار استان تهران با کل کشور نشان می‌دهد در مجموع محیط کسب‌وکار این استان نسبت به کل کشور مساعدتر است. بررسی مولفه‌های این شاخص نیز نشان می‌‏دهد وضعیت اغلب مولفه‌‏های پیمایشی استان تهران در زمستان 1397 نسبت به پاییز 1397 مساعدتر شده و بیشترین بهبود عملکرد نیز مربوط به مولفه نحوه استقبال مشتریان از نوآوری و ابتکار در ارائه خدمات و محصول بوده است. اتاق بازرگانی ایران در این پژوهش با تلفیق داده‌های پیمایشی (28 مولفه) و داده‌های آماری (42 مولفه) به‌طور فصلی اقدام به انتشار شاخص ملی پایش محیط کسب‌وکار کرده است. تعداد واحدهای نمونه این طرح در استان تهران 1147 واحد است. در زمستان 1397، میزان مشارکت پاسخگویان استان تهران در این طرح، 54 درصد حدود 619 واحد بوده که در مقایسه با پاییز 1397 حدود 35 درصد از مشارکت واحدهای این استان تهران در پاسخگویی کاسته شده است. از آنجا که شاخص ملی پایش محیط کسب‌وکار عددی بین صفر تا 10 بوده و هرچه این رقم به صفر نزدیک‌تر باشد، نشانه عملکرد بهتری است بنابراین شاخص کل محیط کسب‌وکار کشور در زمستان 97 بالغ ‌بر 27/6 بوده که نسبت به پاییز همین سال حدود 4/3 درصد کاهش یافته که حاکی از بهبود عملکرد کسب‌وکار بوده اما نسبت به زمستان 96 حدود 8 درصد افزایش داشته و حاکی از تضعیف عملکرد کسب‌وکار در زمستان 97 در مقایسه با زمستان 96 است. نتایج ارزیابی استانی پایش کسب‌وکار نیز نشان می‌دهد استان‌های سیستان‌وبلوچستان با شاخص 6/6، البرز با شاخص 54/6 و کردستان با شاخص 5/6 نامساعدترین عملکرد و استان‌های گیلان با شاخص 67/5، آذربایجان غربی با 76/5 و زنجان با 92/5 بهترین عملکرد را داشته‌اند. به‌طور کلی 67 درصد استان‌های کشور عملکرد ضعیف‌تری نسبت به متوسط کل کشور داشته‌اند.
بررسی شاخص محیط کسب‌وکار در استان تهران گویای‌ آن است که این استان در زمستان 97 در مقایسه با پاییزش، بهبود حدود 4 درصدی محیط کسب‌وکار داشته اما نسبت به زمستان96 تضعیف شده است. بر این اساس ضعیف‌ترین عملکرد استان تهران مربوط به تابستان 97 با شاخص 58/6 و بهترین عملکرد مربوط به بهار 96 با شاخص 34/5 بوده است. در کل کشور نیز بهترین و بدترین عملکرد شاخص محیط کسب‌وکار به ترتیب در بهار96 و پاییز 97 رخ داده است.  در زمستان 97 شاخص محیط کسب‌وکار 15 استان کشور مساعدتر از استان تهران و شاخص 14 استان دیگر ضعیف‌تر از عملکرد تهران بوده است.  شاخص محیط کسب‌وکار استان تهران در 3 مولفه «ضعف نظام توزیع و مشکل در رساندن محصول به بازار، محدودیت دسترسی به حامل‌های انرژی (برق، گاز و گازوئیل و...) و محدودیت‌های دسترسی به آب» در زمستان 97 نسبت به پاییز وضع نامساعدتری داشته است. اما مولفه «نحوه استقبال مشتریان از نوآوری و ابتکار در ارائه خدمات و محصول» از 18/6 در پاییز 97 به 77/4 در زمستان 97 رسیده که حاکی از بهبود حدود 23 درصدی این مولفه در استان تهران است. پس از آن مولفه‌های «کمبود تقاضا در بازار» و «بی‌تعهدی طرف‌های قرارداد و معامله به اجرای تعهدات و وعده‌های‌شان» بیشترین بهبود را داشته‌اند.