در شرایطی که به‌نظر می‌رسید یکی از اهداف و محورهای اصلی سفر وزیر خارجه عمان به تهران در 2 روز گذشته موضوع رایزنی برای آزادی نفتکش انگلیسی در اختیار ایران باشد، مقامات کشورمان اما به صراحت تاکید کردند لازمه این اقدام، رفع توقیف نفتکش ایرانی در جبل‌الطارق است. به گزارش «وطن‌‌امروز»، یوسف بن‌علوی روز شنبه به تهران آمد و در 2 روز گذشته با رئیس‌جمهور، رئیس مجلس، دبیر شورای عالی امنیت ملی و وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد. هرچند در اخبار منتشرشده از این دیدارها اشاره‌ای به درخواست یا رایزنی بن‌علوی برای آزادی نفتکش انگلیسی استینا ایمپرو نشده، اما تاکیدات مقامات کشورمان درباره لزوم آزادی نفتکش حامل نفت ایرانی «گریس یک» در جبل‌الطارق در تمام دیدارهای یادشده، به اهمیت بالای این موضوع میان دو طرف تعبیر شد. همچنین اظهارات دیروز سخنگوی دولت موضع رسمی ایران درباره مجادله دریایی اخیر کشورمان با انگلیس را روشن کرد. علی ربیعی دیروز در نشست خبری و در پاسخ به این سوال که گمانه‌زنی‌هایی درباره دیدار ظریف و وزیر خارجه عمان مبنی بر میانجیگری این کشور برای نفتکش بریتانیایی وجود دارد و اینکه بریتانیا اعلام کرده اگر ایران نفتکش بریتانیایی را تحویل بدهد اقدام متقابل اتفاق می‌افتد، اظهار داشت: کشورهای مختلفی برای گفت‌و‌گوها درباره امنیت منطقه به جمهوری اسلامی ایران می‌آیند و البته پیشنهادهای خیرخواهانه‌ای هم مطرح می‌کنند اما این به معنای قبول میانجیگری نیست؛ بحث گفت‌وگو و سخن گفتن متقابل و انتقال دیدگاه‌هاست و ما هم به این کشورها که خیرخواهانه به ایران سفر می‌کنند و مذاکراتی انجام می‌دهند احترام می‌گذاریم. سخنگوی دولت بیان کرد: مواضع ایران درباره کشتی ایرانی به سرقت رفته از سوی دولت انگلستان مشخص است و بر اساس یک چارچوب حقوقی اقدام کرده‌ایم که آنها باید دست از سرقت بردارند و کشتی را آزاد کنند، قطعا ما هم بر اساس حسن‌نیت تصمیم می‌گیریم و این چیزی نیست که ابتدا ما بخواهیم آزاد کنیم یا آنها بخواهند آزاد کنند. ربیعی افزود: به ما گفته شده اعلام کنید که تضمین می‌کنید این کشتی نفت برای سوریه نخواهد برد، البته ما قبلا این را اعلام کرده‌ایم که اصلا مقصدی اعلام نکرده‌ایم که برای سوریه بوده یا نبوده و اساسا ما این حق را برای یک کشور مجاز نمی‌دانیم تحریمی را که یک گروه اعمال کرده، سایر کشورها را وادار کند که از آن کشور تبعیت کنند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، وی همچنین تصریح کرد: ما پیش از این هم اعلام کرده‌ایم که مقصد ما سوریه نبوده است و هیچ دلیلی نمی‌بینیم که بخواهیم تضمینی بدهیم. ما قائل به این نیستیم که سربازان اجرای تحریم‌های یک گروه از کشورها هستیم و همانطور که گفتیم اعتقادی هم به این موضوع نداریم که هر گروهی بتواند تحریمی بگذارد، همه از آن تبعیت کنند.
انگلیس قطعا متضرر خواهد شد
علاوه بر موضع رسمی دولت، حسن روحانی نیز در دیدار ظهر دیروز خود با وزیر خارجه عمان به اقدام انگلیس بابت توقیف نفتکش ایرانی حامل نفت واکنش نشان داد. روحانی که 2 هفته پیش اقدام ضدایرانی نیروی دریایی انگلیس در جبل‌الطارق را احمقانه و آغازگر ناامنی در دریاها توصیف کرده بود، روز گذشته نیز با بیان اینکه اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی در جبل‌الطارق غیرقانونی بوده و هیچ سودی هم برای آنها نداشته و قطعاً متضرر خواهند شد، گفت: جمهوری اسلامی ایران همچنان با قدرت در برابر تخلف و هرگونه تخطی از مقررات که امنیت کشتیرانی در منطقه خلیج‌فارس، تنگه هرمز و دریای عمان را به خطر بیندازد، خواهد ایستاد.
رئیس‌جمهور در این دیدار همچنین با بیان اینکه ایران و عمان مسؤولیت اصلی تأمین امنیت در منطقه تنگه هرمز را بر عهده دارند، گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش می‌کند تا دریای عمان، خلیج‌فارس و تنگه هرمز مسیری امن و مطمئن برای کشتیرانی آزاد بین‌المللی باشد. روحانی تأکید کرد: حضور نیروهای خارجی نه‌تنها کمکی به امنیت منطقه نمی‌کند، بلکه عامل اصلی تنش خواهد بود.
چرا انگلیس به مناقشه آمریکا با ایران ورود کرد؟
رئیس مجلس شورای اسلامی دیگر مقام ایرانی بود که در دیدار وزیر خارجه عمان از انگلیس انتقاد کرد. علی لاریجانی در این دیدار گفت: آمریکا یک سال پیش از این توافق خارج شد و این اقدام توهین به بسیاری از کشورها از جمله ایران و عمان بود، با این حال جمهوری اسلامی ایران یک سال با درخواست رؤسای‌جمهور فرانسه و آلمان و البته انگلیسی‌ها، شرایط را تحمل کرد و به آنها فرصت جبران داد. رئیس مجلس افزود: متأسفانه در این مدت اروپایی‌ها هیچ اقدامی انجام ندادند و به نظر می‌آید نتوانستند یا نمی‌خواستند و خلاف گفته بودند، بنابراین طبق توافق‌نامه هسته‌ای، ایران عمل متقابل بر اساس اصل «عمل به تعهدات به میزانی که طرف‌های مقابل به تعهدات عمل کنند» را انجام داد. لاریجانی با اشاره به مسائل منطقه‌ای و نگرانی‌های موجود در این باره، گفت: آمریکایی‌ها، ایران را تحریم کردند اما جای سؤال است که چرا انگلیس به این موضوع ورود کرد، یا چرا کشتی ایرانی متوقف شد؟ انگلیسی‌ها کشتی ایران را دزدیده‌اند و ما نمی‌دانیم این چه فایده‌ای برای آنها دارد؟ همچنین یوسف بن‌علوی، وزیر خارجه عمان در این دیدار ضمن یادآوری همکاری‌های ایران و عمان، گفت: مسیر ما واحد و هدف‌مان یعنی ثبات امنیت پایدار در منطقه مشخص است. ما از اینکه ایرانیان افراد عاقل و حکیم هستند، خیال‌مان آسوده است و معتقدیم ایران نقش مهمی در امنیت منطقه داشته است. وی یادآور شد: متأسفانه مشکل جهان فقدان حاکمیت عقل و منطق است، به‌طوری که ما در دنیا شاهد رشد پوپولیسم و روی کار آمدن رهبران غیرمنطقی و غیررشید هستیم، از این رو باید بین خودمان تعامل و تعاون داشته باشیم.
علاوه بر اینها توقیف نفتکش انگلیس و امنیت تنگه هرمز محور دیدار شمخانی و وزیر خارجه عمان نیز بود. دبیر شورای عالی امنیت ملی در این ملاقات با اشاره به توقیف یک کشتی نفتکش در تنگه هرمز و هیاهوی ایجاد شده از سوی برخی کشورهای غربی و منطقه‌ای خاطرنشان کرد: ما معتقدیم همه کشورها باید قوانین بین‌المللی دریانوردی را برای حفظ امنیت رعایت کنند و در این زمینه میان هیچ کشوری تمایز قائل نیستیم. وی افزود: برخلاف راهزنی دریایی انگلیس که در جبل‌الطارق یک محموله نفتی ایران را به صورت غیرقانونی توقیف کرد، اقدام ایران کاملا حقوقی و در راستای اعمال مقررات دریایی و حفظ امنیت دریانوردی انجام شده است.
توقیف نفتکش حامل نفت ایران در جبل‌الطارق نقض برجام بود
معاون وزیر خارجه توقیف نفتکش حامل نفت ایران در جبل‌الطارق را نقض برجام خواند و تصریح کرد: کشورهای عضو برجام نباید هیچ مانعی در راه صادرات نفت ایران ایجاد کنند. به گزارش فارس، سیدعباس عراقچی دیروز پیش از برگزاری نشست فوق‌العاده کمیسیون مشترک برجام در وین در گفت‌وگویی عنوان کرد: در طول یک ماه گذشته تحولات بسیار زیادی در حوزه برجام اتفاق افتاده که ضرورت ایجاب می‌کرد یک دور دیگر جلسه کمیسیون مشترک را به صورت فوق‌العاده داشته باشیم. وی افزود: در این یک ماه کاهش تعهدات ایران وارد مرحله عملیاتی و گزارشات آژانس در این باره منتشر شد، آمریکا به شورای حکام مراجعه کرد و خواست این موضوع را در شورای حکام مطرح کند و کشورهای اروپایی موضع معقولی را در شورای حکام گرفتند و گفتند جای بررسی موضوعات برجام در شورای حکام نیست و در سازوکارهای داخل برجام است که شامل کمیسیون مشترک می‌شود و از نظر آنها موضوع باید در کمیسیون مشترک رسیدگی می‌شد. معاون وزیر امور خارجه در ادامه بیان کرد: همزمان تحولاتی هم رخ داد از جمله توقیف نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل‌الطارق که از نظر ما نقض برجام به حساب می‌آید و نباید کشورهای عضو برجام هیچ مانعی در راه صادرات نفت ایران ایجاد کنند و این خلاف برجام است و برخی تحولات دیگر هم رخ داد که از نظر ما نقض تعهدات کشورهای باقیمانده در برجام، آمریکا به جای خودش، یا قصور آنها در انجام تعهدات‌شان بود.