گروه بین‌الملل: کنگره آمریکا روز پنجشنبه اولین قطعنامه مربوط به «رسمیت بخشیدن به فرآیند تحقیقات استیضاح ترامپ» رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا را تصویب کرد. 

این طرح که نحوه انجام تحقیقات درباره استیضاح ترامپ را تصریح می‌کند، اگرچه با مخالفت کامل جمهوری‌خواهان مواجه شد اما در نهایت با 196 رای مخالف در مقابل 232 رای موافق تصویب شد. نکته جالب توجه اینکه تنها 2 نفر از نمایندگان دموکرات علیه این قطعنامه رای دادند. 

براساس این طرح از هفته‌های آینده شاهدان موردنظر در ماجرای «اوکراین گیت» به مجلس نمایندگان آمریکا فراخوانده خواهند شد و احتمالاً طی نشست‌های علنی پاسخگوی سؤالات نمایندگان خواهند بود.
 

جمهوری‌خواهان و گیت‌های رسوایی

ماجرای رسوایی موسوم به «اوکراین گیت» پس از آن آغاز شد که افشاگر یا افشاگرانی از کاخ سفید به رسانه‌ها و نمایندگان کنگره اطلاع دادند ترامپ در جریان مکالمات تلفنی از رئیس‌جمهور اوکراین خواسته است دستور انجام تحقیقاتی را درباره تخلفات مالی احتمالی پسر «جو بایدن» معاون رئیس‌جمهور سابق آمریکا (باراک اوباما) صادر کند. 

هانتر بایدن چند سال پیش زمانی که پدرش معاون رئیس‌جمهور آمریکا بود عضو هیات‌مدیره شرکت انرژی بوریسما در اوکراین بود.

به‌گفته افشاگران، ترامپ حتی ارائه کمک‌های نظامی به اوکراین را منوط به پذیرش این خواسته کرده است.

45 سال قبل نیز در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا تعدادی از مأموران اف‌بی‌آی وارد ساختمان هتل واترگیت، محل استقرار ستاد انتخاباتی حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا، شدند و دستگاه‌های شنود کار گذاشتند و سپس اسناد و مدارکی را برای اهداف مختلف به سرقت بردند. 

 این اقدام غیرقانونی با پیدا شدن یک نوار توسط یک مأمور حراست هتل به‌طور تصادفی لو رفت و روزنامه واشنگتن‌پست آن را به اطلاع افکار عمومی‌ رساند.

 بعدها مشخص شد چنین اقداماتی قبلاً مکرر انجام شده بود و تحقیقات بعدی نشان داد عمق اینگونه فعالیت‌های جاسوسی بسیار گسترده بوده‌ است. پس از آنکه مشخص شد کنگره به استیضاح نیکسون رأی خواهد داد، وی شامگاه ۸ آگوست ۱۹۷۴ از سمت خود کناره‌گیری کرد.
 

اولین آزمون دموکرات‌ها برای استیضاح

سخنگوی کاخ سفید ضمن محکوم کردن این رای‌گیری گفت: کاری که نانسی پلوسی، رئیس مجلس و دموکرات‌ها کرده‌اند چیزی نیست جز «رسمیت بخشیدن به نقض غیرقابل قبول فرآیند صحیح و عادلانه حقوقی».

رای دموکرات‌ها به این قطعنامه را می‌توان اولین محک جدی از میزان حمایت اعضای حزب دموکرات- که مجلس نمایندگان را در اختیار دارد- از فرآیند استیضاح دانست. این قطعنامه تحقیقات را وارد مرحله تازه‌ای می‌کند که می‌تواند در نهایت به تنظیم طرحی حاوی اتهامات علیه رئیس‌جمهور آمریکا منجر شود. اگر چنین اتفاقی بیفتد و مجلس نمایندگان به تصویب طرح اتهامات رای دهد- به عبارت دیگر او را استیضاح کند- مجلس سنا محاکمه‌ای برگزار خواهد کرد.

فرآیند تحقیق به چه صورت است؟

در مرحله اول، کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان در هفته‌های آینده جلساتی علنی برای استماع شهادت شاهدان برگزار می‌کند. این کمیته می‌تواند شهادتنامه‌هایی که قبلا به طور خصوصی جمع‌آوری شده را علنی کند. 

در مرحله دوم، گزارشی علنی درباره یافته‌های تحقیق به کمیته قضایی ارسال خواهد شد تا درباره «مفاد استیضاح یا سایر توصیه‌هایی که مناسب می‌داند» گزارش دهد. وکلای ترامپ اجازه خواهند داشت در فرآیند تحقیقات کمیته قضایی شرکت کنند.

 

در صورت برکناری ترامپ، رئیس‌جمهور بعدی کیست؟     

مطابق قانون چنانچه رئیس‌جمهور در هر دوره‌ای صلاحیت خود را در ایفای وظایف قانونی از دست بدهد، معاون وی به‌عنوان رئیس‌جمهور تا پایان دوره 4 ساله زمام امور را به دست خواهد گرفت‎‏؛ موضوعی که از جانب برخی رسانه‌های جمهوری‌خواه مطلوب ارزیابی شده، چرا که مایک پنس، معاون ترامپ را شایسته‌تر و قانون‌مندتر از ترامپ می‌دانند که می‌تواند آبروی از دست رفته حزب را بازگرداند. اگرچه طبق گزارش‌های استماع‌شده درباره «اوکراین گیت» مباحثی درباره دخالت معاون ترامپ در این موضوع مطرح شده و مطابق قانون در صورت اثبات آن رئیس مجلس نمایندگان یعنی نانسی پلوسی دموکرات زمام امور را به عهده خواهد گرفت اما این گزینه جزو گزینه‌های غیرمحتمل است و در بهترین حالت دموکرات‌ها باید شاهد استیضاح ترامپ و جایگزینی مایک پنس به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا تا 2020 باشند.