محمد نجارصادقی:‌ طبق وعده رئیس کل بانک مرکزی قرار بود در بهمن سال 97 بازار متشکل ارزی برای مدیریت بازار ارز بویژه بخش نقدی و اسکناسی این بازار شروع به کار کند اما این مهم تاکنون رخ نداده و حتی عزم جدی هم در عملی شدن آن دیده نمی‌شود.

به گزارش «وطن امروز»، در حال حاضر بانک مرکزی به صورت سنتی و مستقیم در مواقع ضرور در بازار ارز مداخله می‌کند‎؛ این روش مداخله بانک مرکزی مورد انتقاد اکثر کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار است زیرا ضمن غیر‌منظم بودن باعث ایجاد رانت برای اجزای این مداخله می‌شود. نقطه اوج انتقادات به این روش مداخله در سال 96 و در بحبوحه بحران ارزی این سال رخ داد که در نهایت منجر به دستگیری معاون ارزی بانک مرکزی وقت شد. پس از این بانک مرکزی مداخلات خود به شکل حواله را به بستر سامانه نیما منتقل کرد اما باز هم برنامه‌ای برای مدیریت بازار اسکناس نداشت و همین موضوع در مقاطع مختلف نوسان‌های شدید ارزی را پدید آورد تا جایی که در پاییز سال گذشته قیمت دلار رقم 19 هزار تومان را هم رد کرد.

در این شرایط عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی طرح ایجاد بازار متشکل ارزی را کلید زد. ابتدا قرار بود این بازار تا بهمن سال گذشته ایجاد شود که پس از مدتی زمان ایجاد آن به انتهای سال موکول شد و پس از آن مسؤولان بانک مرکزی وعده‌های مختلفی را برای این مهم دادند اما هیچگاه این وعده‌ها عملی نشد. این وقفه تا جایی ادامه داشت که حتی در تابستان سال جاری محل بازار متشکل ارزی هم در نبود فعالیت، طعمه حریق شد. بهانه اصلی مسؤولان بانک مرکزی برای اجرایی نشدن بازار متشکل ارزی عدم آموزش و آمادگی صرافی‌ها و نبود زیر‌ساخت اعلام شد؛ موضوعی که به نظر می‌رسد تاکنون هم محقق نشده است.

مدیرعامل بازار متشکل ارزی به‌تازگی در گفت‌وگو با سایت اطلاع‌رسانی دولت اعلام کرده است در حال آموزش صرافی‌ها هستیم. محمود شکسته‌بند دلیل اجرایی نشدن بازار متشکل ارزی را عدم تصمیم سیاست‌گذار بیان کرده که نشان می‌دهد نبود عزم واقعی بانک مرکزی دلیل اصلی ایجاد نشدن بازار متشکل ارزی است. وی درباره آخرین وضعیت راه‌اندازی بازار متشکل ارزی اظهار داشت: زمان راه‌اندازی بازار متشکل ارزی به سیاست‌های بانک مرکزی بستگی دارد اما شرایط را برای راه‌اندازی این بازار فراهم کرده‌ایم. شکسته‌بند درباره تاخیر در زمان راه‌اندازی بازار متشکل ارزی افزود: آتش‌سوزی که چندی پیش در ساختمان محل راه‌اندازی این بازار رخ داد خسارت‌هایی را به بار آورد که به سرعت نسبت به بازسازی آن اقدام کرده‌ایم.

وی با بیان اینکه مقدمات راه‌اندازی این بازار ادامه دارد، اظهار داشت: با ثبت‌نام و آموزش صرافان، شمار بانک‌ها و صرافی‌هایی که به شبکه بازار متشکل ارزی متصل شده‌اند به حدود ۱۳۰ مورد رسیده است. گفتنی است راه‌اندازی «بازار متشکل ارز» در صورت کارکرد درست می‌تواند به جولان دلالان و سوداگران در بازار ارز پایان داده و علاوه بر ثبات قیمت‌ها، نرخ‌ها را نیز کاهش دهد. آخرین اخبار واصله نشان می‌دهد صرافی‌ها برای آشنایی هر چه بیشتر با فضای سامانه، در حالت «دمو» و اولیه آن به نام آیس فعالیت می‌کنند. تست گرم سامانه بازار متشکل نیز از اواخر تیرماه آغاز شده که در آن، صرافان به طور واقعی و در حجم پایین اقدام به سفارش‌گذاری و خرید و فروش ارز می‌کنند. حجم معاملات در تست گرم بازار متشکل، زیر یک هزار دلار است.