اسدالله خسروی: عامل 30 درصد مرگومیرها در کشور مصرف غذاهای ناسالم است، آن هم در شرایطی که خیلیها توصیه کارشناسان تغذیه و پزشکان را درباره مصرف غذاهای خانگی و پرهیز از مصرف غذاهای حاضری و فستفودها جدی نمیگیرند.
با آنکه کارشناسان تغذیه و مسؤولان وزارت بهداشت در راستای حفظ سلامت مردم، نسبت به پرهیز از مصرف بیش از حد فستفودها، غذاهای حاضری، خوراکیهای ناسالم و غذاهای چرب و پرنمک هشدار میدهند اما همچنان شاهد صفهای طولانی مشتریان خوشاشتها پشت در اغذیهفروشیهای پررنگ و لعاب هستیم و روز به روز هم بر تعداد چنین مراکزی اضافه میشود تا سلامت جامعه تهدید شود.
گذشته از فرآوردههایی چون سوسیس، کالباس، همبرگر، سیب زمینی سرخکرده و... که خوشمزه و اشتهاآورند اما فاقد ارزش غذایی و مسبب بسیاری از بیماریها، مصرف بیش از حد غذاهای چرب و پرنمک خانگی و مواد قندی در کنار استعمال دخانیات نابودکننده سلامتی بدن است، از این رو تکتک شهروندان باید به این موضوع توجه داشته و حداقل از مصرف بیش از اندازه این مواد پرهیز کنند و رو به رژیمهای غذایی سالم بیاورند. کارشناسان معتقدند یکی از مضرات فستفودها، سرخ شدن نشاسته در روغن است؛ هر هیدروکربنی که در روغن سرخ شود، حال هر روغنی باشد، مادهای سمی ایجاد میکند. وقتی یک ماده غذایی نشاستهدار در روغن سرخ میشود، زنجیرههای نشاسته پشتسر هم قرار میگیرند که ایجاد این رشتهها ترکیبات تازهای بهوجود میآورد که باعث ایجاد یکسری بیماری در بدن میشود.
شاید سخت باشد که فستفودها و غذاهای حاضری به کلی کنار گذاشته شود اما باید توجه داشت گاهی استفاده شود نه اینکه در هفته چند وعده مصرف شود. به طور کلی انسان تمایل به تنوع غذایی دارد اما لاجرم باید به سمت غذاهای سالم برویم؛ به طور مثال اگر تمایل به صرف پیتزا دارید میتوانید پیتزایی با حجم کم که با سبزیجات تهیه شده میل کنید. توصیه کارشناسان تغذیه این است که مردم مصرف لبنیات کمچرب صنعتی، پروتئینها، سبزیجات تازه، نان سبوسدار و غذاهای خانگی کمنمک وکمچرب را مورد توجه قرار دهند تا مشکلی سلامتی آنها را تهدید نکند. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد درباره چگونگی مصرف موادغذایی برای جلوگیری از بیماریهای ناشی از تغذیه ناسالم به «وطنامروز» میگوید: در گذشته شیوع ویروسها و امراض گوناگون به صورت گسترده باعث مرگ و میر جمع کثیری از جمعیت شهرها و روستاها میشد اما با پیشرفت علم و الزام رعایت نکات بهداشتی همچنین واکسیناسیون، این امراض اکنون بشدت تقلیل یافته ولی متاسفانه جای خود را به بیماریهای گوارشی و تنفسی داده است که این موضوع به تغذیه ناسالم بر میگردد که به مروز زمان کشنده است.
بهادر حاجیمحمدی با بیان اینکه زندگی مدرن و تغییر شکل تغذیه در کنار سبک زندگی ماشینی موجب شده خیلیها به جای استفاده از غذاهای سالم به مصرف غذاهای ناسالم و حاضری رو آورند، افزود: مصرف بیرویه فستفودها و غذاهای ناسالم اکنون تهدیدکننده سلامتی جامعه است به شکلی که بروز خیلی از سرطانها ناشی از مصرف غذاهای ناسالم است. فوقدکترای سمشناسی مواد غذایی با تاکید بر اینکه غذاهای ناسالم زمینهساز انواع سرطانها شدهاند، گفت: مردم در مصرف موادغذایی باید توصیههای کارشناسان را جدی بگیرند، چرا که حدود 30درصد مرگ و میرها حاصل بروز سرطانهایی است که از مصرف غذاهای ناسالم نشأت میگیرد و خیلیها نسبت به این موضوع بیتوجهند.
وی افزود: اگرچه بروز بخشی از سرطانها ژنتیکی است یا نتیجه آلودگی هوا و استرسهاست اما آمارها نشان میدهد تغذیه ناسالم موجب بروز سرطانهایی میشود که در دراز به مرگ ختم میشود. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد در پاسخ به اینکه مصرف چه موادی باعث بروز بیماری یا سرطان میشود، گفت: مصرف مستمر فست فودها، خوراکیهای سرخکردنی نظیر چیپس و... تهدیگهای سیبزمینی که به رنگ قهوهای سوخته درآمده است همچنین کبابهایی که مستقیم روی حرارت شدید درست میشوند همراه با نوشیدنیهای پرقند و آبمیوههای غیرطبیعی، چربیها و از همه مهمتر مصرف سیگار و مواد افیونی میتواند زمینهساز ایجاد سلولهای سرطانی شود.
وی نسبت به مصرف غذاهای برشته هشدار داد و گفت: متاسفانه نحوه طبخ ما غلط است و خیلیها به غلط تاکید دارند مواد غذایی چون نان، کباب و... را بهصورت برشته شده بخورند، غافل از اینکه مصرف مواد غذایی برشته شده بسیار خطرناک است. این کارشناس تغذیه ادامه داد: مصرف مستمر لبنیات پرچرب توصیه نمیشود، چرا که مصرف این نوع مواد غذایی باعث بروز سرطان پروستات در مردان میشود. از طرفی مصرف شیر و مواد لبنی پرچرب چاقکننده است و چاقی نیز به خودی خود منشأ انواع مریضی.
وی نسبت به تهیه مواد لبنی از فروشگاههای سنتی هشدار داد و گفت: مصرف این مواد چون استرلیزه نیست احتمال بروز بیماری را در پی دارد، از این رو مصرف مواد لبنی پاستوریزه چون با نظارت دقیق و ماشینآلات مدرن انجام میشود ایمنتر است. وی با بیان اینکه مصرف شیرینکنندههای مصنوعی، انواع نوشابه و آبمیوهها غیرطبیعی و اسانسها در کنار آبهای معدنی که در معرض مستقیم نور خورشید قرار داشتهاند به سلامت مردم آسیب جدی میرساند، گفت: بطریهای یک بار مصرف که حاوی نوشابه یا آب معدنی و... هستند، چنانچه در معرض نور خورشید قرار گیرند، مواد شیمیایی موجود در بطری که سمی است آزاد شده و وارد محتویات داخل آن میشود. از طرفی برخی به غلط آبغوره یا آبمیوههای طبیعی را در ظروف یک بار مصرف (پت) میریزند که کاملا اشتباه است، چرا که مواد ترش خاصیت خورندگی داشته و در نتیجه آبلیمو یا آبغوره آلوده به مواد سمی میشود.
حاجیمحمدی با بیان اینکه وزارت بهداشت و رسانهها باید نسبت به ترویج فرهنگ مصرف غذاهای سالم و پرهیز از مصرف خوراکیهای ناسالم در جامعه اقدام کنند، گفت: بیشک مردم نیز باید به هشدارها و تاکیدات مسؤولان و کارشناسان توجه داشته باشند و مواد غذایی را استفاده کنند که مورد تایید وزارت بهداشت و کارشناسان است.