ایده ائتلاف نظامی تحت رهبری آمریکا در خلیج فارس که چند ماه پیش و پس از هدف قرار گرفتن پهپاد این کشور در حریم مرزی جمهوری اسلامی ایران و توقیف کشتی بریتانیایی در نشست منامه مطرح شده بود، سرانجام پنجشنبه گذشته آغاز کار خود را به‌طور رسمی اعلام کرد. در بخشی از بیانیه این نشست که با حضور آمریکا و چند کشور اروپایی برگزار و توسط وزارت خارجه بحرین منتشر شد، آمده بود: «هدف از این اقدام بحرین، ایفای نقش برای کمک به برقراری امنیت و ثبات در منطقه به دلیل خطراتی است که در سایه اقدامات ایران، منطقه را تهدید می‌کند و خطری بزرگ برای دریانوردی و هوانوردی در منطقه است». طبق گزارش خبرگزاری بحرین (بنا)، در این بیانیه همچنین تأکید شده بود این نشست «فرصتی برای رایزنی و تبادل دیدگاه کشور‌ها درباره دستیابی به راهکار‌هایی جهت مقابله با خطر ایران و تضمین آزادی کشتیرانی در این منطقه راهبردی است».

با این همه و با گذشت بیش از 2 ماه از نشست فوق و دعوت آمریکا از نزدیک به 60 کشور برای پیوستن به این ائتلاف، سرانجام انگلیس، استرالیا، آلبانی، عربستان سعودی، امارات عربی متحده و بحرین تنها کشورهایی بودند که به درخواست آمریکا جواب مثبت دادند و وارد این ائتلاف شدند. این عدم استقبال مورد توجه رسانه‌های زیادی نیز قرار گرفت که برای نمونه رای‌الیوم در این‌باره نوشت: «تعداد کم دولت‌های حاضر در این ائتلاف، نشان‌دهنده کاهش نفوذ آمریکا نه‌تنها در منطقه خلیج‌فارس، بلکه در تمام جهان است و به نظر می‌رسد زمانی که دولت‌های فعلی و سابق آمریکا رهبری ائتلاف‌هایی با حضور ۳۰ یا ۶۰ دولت را بر عهده داشتند، به سر آمده است». در این میان غیبت 3 کشور کویت، عمان و قطر نیز مزید بر علت در عدم استقبال کشورهای منطقه از طرح پیشنهادی ایالات متحده شد.

«مارک اسپر»، وزیر دفاع آمریکا در حالی روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران در پنتاگون مدعی شده بود حضور آمریکا و متحدان این کشور در منطقه تا به حال توانسته از آنچه به گفته او «انجام اقدامات بیشتر توسط ایران» است، جلوگیری کند که محمدجواد ظریف ضمن تکذیب هرگونه دست داشتن کشورمان در حوادث خلیج‌فارس و با انتقاد از ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج‌فارس گفته بود: خلیج‌فارس یک شاهراه حیاتی است، بنابراین از اولویت‌های امنیت ملی ایران محسوب می‌شود و از مدت‌ها پیش امنیت دریانوردی در آن تضمین شده است. با توجه به این حقیقت، برخلاف وعده و وعیدها، حضور هرگونه نیرویی از خارج از منطقه باعث ناامنی در این آب‌ها می‌شود. ایران برای حفاظت از امنیت این شاهراه تعلل نمی‌کند. وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: آمریکا برای چه ائتلاف دریایی در خلیج‌فارس تشکیل داده است؟ آمریکا این ائتلاف را تشکیل داده تا اشتباهات خودش را جبران کند. آمریکا عامل تنش در خلیج‌فارس است. آزادی کشتیرانی یک وظیفه جهانی است و آمریکا به دزدی دریایی می‌پردازد. ایران، سایر کشور‌های خلیج‌فارس و کسان دیگری که به خلیج‌فارس نیازمندند می‌توانند با همکاری هم از آن محافظت کنند. آمریکا تنها باید از مردم‌آزاری دست بکشد. خلیج‌فارس به ائتلاف نیازی ندارد. اگر آمریکا سایر جهان را اذیت نکند، مشکلی نخواهد داشت. با تمام این تفاسیر، ائتلاف ضعیف شکل‌گرفته که از میان حاضران در آن جز ایالات متحده و بریتانیا سایرین توانایی چندانی در عرصه دریایی ندارند، پیشاپیش احتمال اثرگذاری را از آن گرفته است، مساله‌ای که چندماه پیش و در بحبوحه طرح آن در رسانه‌های غربی نیز مورد اشاره قرار گرفته بود. نشریه «گلوبال تایمز» در گزارشی ائتلاف دریایی علیه ایران را بسیار آسیب‌پذیر و غیرقابل تحقق عنوان کرده بود. در بخشی از گزارش این نشریه آمده بود: «حقیقت تشکیل چنین ائتلافی این است که واشنگتن در حال لابی کردن با دیگر کشور‌ها به منظور کمک به آمریکا برای تحت فشار قرار دادن تهران است. ایران یک شریک راهبردی برای چین است و پکن در تلاش برای حفاظت از صلح و ثبات در خلیج‌فارس است. چین همکاری‌های نزدیکی با ایران در زمینه مبارزه با دزدی دریایی دارد که این اقدام به نفع دیگر کشور‌ها نیز هست. تأمین امنیت خطوط کشتیرانی به امنیت اقتصاد جهانی مرتبط است زیرا ۳۰ درصد از نفت خام جهان از طریق خلیج‌فارس و دریای‌عمان منتقل می‌شود». یک اندیشکده آمریکایی دیگر نیز به قدرت ایران در عرصه دریایی و استیصال آمریکا در رویارویی با ایران پرداخته است و ائتلاف مورد نظر آمریکا و برخی کشور‌های هم‌پیمان آن را غیرقابل تحقق می‌داند. اندیشکده آمریکایی شورای روابط خارجی با بررسی رفتار ایران در خلیج‌فارس و تأثیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر رفتار اقتدار‌آفرین جمهوری اسلامی ایران در خلیج‌فارس آورده است: «آمریکا در حال ترک خلیج‌فارس است. امسال نه سال بعد، اما شکی نیست که ایالات‌متحده این مسیر را طی خواهد کرد. بهترین مدرک برای اثبات این امر خروج آمریکا از منطقه و انفعال واشنگتن در مواجهه با اقدامات ایران است. این در حالی است که مقامات و تحلیلگران آمریکایی اغلب با استفاده از تعداد پرسنل، هواپیما‌ها و کشتی‌هایی که آمریکا در داخل و اطراف خلیج‌فارس آماده و برقرار می‌کند به توجیه روند خروج آمریکا از خلیج‌فارس و مقابله با آن می‌پردازند».در چنین فضایی و به حسب تجربیات موجود در چند دهه اخیر و اثبات توانمندی‌های بازدارنده و دفاعی ایران در خلیج‌فارس به سختی می‌توان احتمال جدی بودن ائتلاف آمریکایی در خلیج‌فارس را داد. توقیف نفتکش بریتانیایی، دستگیری ملوانان و افسران نیروی دریایی آمریکا و انگلیس پس از ورود به حریم مرزی کشورمان، هدف قرار دادن پهپاد متجاوز آمریکایی و... مواردی از آمادگی بالای ایران در این زمینه است. مضاف بر اینها صرف حضور نیروی دریایی آمریکا در آب‌های خلیج‌فارس این احتمال را تقویت می‌کند که این نیروها را تبدیل به سیبل درگیری‌های مقطعی کند که تجارب پیشین موید چنین تلفاتی برای آمریکایی‌ها بوده و حتی مانع حملاتی از قبیل حمله هوایی به آرامکو نیز نشده است. در نهایت شکل‌گیری این ائتلاف را بیش از هرچیز می‌توان تلاشی از جانب آمریکا برای احیای پرستیژ منطقه‌ای خود که در سایه موارد اشاره شده آسیب دیده بود و تامین مالی ائتلاف و پوشش هزینه‌های آن از سمت امارات، عربستان و بحرین دانست که این سیاست نیز به شکلی رسمی بارها از سوی ترامپ مورد تاکید واقع شده بود.