کد خبر: 212959تاریخ: 1398/9/2 00:00
نشست نقد و بررسی کتاب «ملیـ مذهبیها» برگزار شد
نهضت آزادی و مسأله تناقض
در نشست نقد و بررسی کتاب ملیـ مذهبیها درباره وجوه مختلف اندیشه و تفکر این جریان سیاسی و روایت کتاب درباره آنها بحث و اظهارنظر شـد. کتاب «ملی ـ مذهبیها» اثر مهدی حقبین که به موضوع جریانشناسی نیروهای ملی- مذهبی در جمهوری اسلامی ایران میپردازد، در زمره تولیدات مرکز اسناد انقلاب اسلامی است. به مناسبت هفته کتاب نشست نقد و بررسی کتاب «ملیـ مذهبیها» با حضور حجتالاسلام عبدالمجید معادیخواه و دکتر یعقوب توکلی برگزار شد. به گزارش «وطن امروز»، در ابتدای این نشست که در خبرگزاری مهر برگزار شد، حجتالاسلام معادیخواه با اشاره به کتاب «ملی- مذهبیها» گفت: در این کتاب تلاشهای زیادی صورت گرفته است. واقعیتش این است که زحمت زیادی کشیده شده و در مقایسه با برخی کارهایی که در این رابطه انجام گرفته، کار خوبی است. فکر میکنم اگر این کار را با کاری که اخیرا از آقای زیباکلام منتشر شده مقایسه کنیم بهنظر من این کتاب نسبت به کتاب آقای زیباکلام قابل دفاعتر است. حجتالاسلام معادیخواه به مطالعه بخشی از کتاب پرداخت و گفت: در بخشی از این کتاب آمده است که «حسن نزیه اصولا یک فرد غیرمذهبی بود و اولین کسی بود که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عمل به احکام اسلامی را نه مفید میدانست و نه ممکن». حالا در قسمت دیگر نوشته است که «حسن نزیه رئیس کانون وکلا در ۹ خرداد ۱۳۵۸ درباره عدم امکان اجرایی شدن قوانین اسلامی گفت: اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی، اقتصادی و قضایی را میتوانیم در قالب اسلامی بسازیم، آیات عظام هم میدانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است و نه ممکن و نه مفید». اینجا ملاحظه میشود که این دو تا حرف است. یعنی حسن نزیه میگوید آیات عظام هم میگویند نمیشود تمام مسائل سیاسی، اقتصادی و قضایی را در اسلام بریزید. خب میتوانیم بگوییم که آیات عظام اینطوری نگفتند. خیلی فرق میکند که بگوییم نزیه معتقد است عمل به اسلام نه مفید است و نه عملی. یعقوب توکلی نیز تناقضات نهضت آزادی را یکی از مباحث مهم تاریخی در بررسی ملی- مذهبیها دانست و افزود: یکی از حوزههایی که نیاز بود درباره نهضت آزادی کار شود مسأله تناقض است. گاهی مواضع خود را تغییر میدادند و عکس موضع قبلی خود موضعگیری میکردند. درباره ماجرای اشغال سفارت آمریکا، نهضت آزادی ابتدا حمایت و بعد انتقاد کرد. وی با انتقاد از رواج سنت تغییر موضع یا ابراز ندامت در رجال سیاسی گفت: این شیوه متاسفانه در بین مسؤولان جمهوری اسلامی نیز اخیرا رایج شده است. به عنوان مثال مسؤولی 4 سال پیش یک جملهای را نقل کرده است و امروز همان حرف را نقض میکند. باید بررسی شود چرا مسؤولان یا سیاستگذاران در دوران تصدیگریشان حرفهایی میزنند و مواضعی دارند و بعد از اتمام دوره مسؤولیت، مخالف مواضعشان سخن میگویند و ابراز پشیمانی میکنند؟ همین ابراز پشیمانی جامعه را درگیر و مردم را دچار دلسردی میکند. سوال اینجاست که مورخ کدام موضع را قبول کند؟ موضع اولیه یا پشیمانی را؟