احسان سالمی: اعلام اسامی هیأت انتخاب سیوهشـــتمین جشنواره فیلم فجر در ساعات اولیه روز گذشته با واکنشهای مختلفی روبهرو شد؛ واکنشهایی که عموما حول تعجب از حضور برخی چهرهها در این جمع بود. ترکیبی که جنبه مدیریتی آن بر وجه هنری و سینمایی آن میچربد و میتوان آن را در راستای نگاه ابراهیم داروغهزاده، دبیر این جشنواره در راستای برگزاری کمحاشیه و به دور از جنجال جشنواره سیوهشتم تحلیل کرد. محمد احسانی، محمود اربابی، همایون اسعدیان، یلدا جبلی، رضا درستکار، سیدمحمود رضوی و حسین کرمی در این دوره از جشنواره، انتخاب فیلمهای بخش سودای سیمرغ (مسابقه سینمای ایران) و نگاه نو (ویژه فیلم اول کارگردانان) را بر عهده خواهند داشت.
* فعلا اولویت با مدیران است!
ابراهیم داروغهزاده که سالها در بخشهای مختلف سینما و تلویزیون بهعنوان یک مدیر فعالیت کرده است، آنقدر تجربه دارد که بداند برای برگزاری یک جشنواره کمحاشیه باید از همان ابتدا و در مرحله ورود آثار سختگیری کند تا در نهایت در زمان برگزاری جشنواره با حاشیههای کمتری روبهرو باشد. احتمالا با همین فلسفه هم هست که در ترکیب هیات انتخاب امسال بیشتر از آنکه شاهد حضور چهرههای سینمایی باشیم، از حضور مدیران سینمایی بهره گرفته شده است؛ روشی که داروغهزاده سال پیش نیز آن را اجرایی و در ادامه برای هیأت داوران جشنواره وزن سینماییها را با وزن مدیران برابر کرد. گویا روش سال گذشته از نظر مدیران سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر هم روشی آزموده شده و مورد تایید است که میخواهند همان الگو را برای جشنواره امسال نیز پیاده کنند. در ترکیب 7نفره هیأت انتخاب جشنواره فجر امسال محمد احسانی، محمود اربابی و حسین کرمی از جمله مدیران سینمایی و تلویزیونی هستند که قرار است در ارتباط با حضور آثار متقاضی شرکت در بخش سودای سیمرغ و نگاه نو جشنواره تصمیمگیری کنند.
* باور نکردنیها!
اما ترکیب هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر امسال شگفتیهایی هم دارد. شاید اصلیترین کجسلیقگی مدیران سینمایی وزارت ارشاد و برگزارکنندگان این دوره از جشنواره فیلم فجر را باید حضور چهرههایی در این ترکیب دانست که احتمالا خودشان هم هیچ وقت باور نمیکردند روزی در جمع هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر باشند. یلدا جبلی دورترین گزینه برای حضور در جمع ترکیبی است که میخواهد برای انتخاب 22 فیلم سودای سیمرغ جشنواره فجر امسال تصمیم بگیرند، آن هم در دورهای که از ابراهیم حاتمیکیا و مسعود کیمیایی گرفته تا حمید نعمتالله و محمدحسین مهدویان و انبوهی از فیلمسازان سرشناس دیگر متقاضی حضور در جشنواره شدهاند. اگر قرار به حضور یک چهره زن در این جمع بوده، قطعا سینمای ایران چهرههای شناختهشدهتر و مهمتری داشته که بتوانند در جمع اعضای هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر قرار بگیرند؛ از بازیگران زن شناختهشده تا کارگردانهای خانمی که برای جشنواره امسال هم فیلمی را آماده نکردند و میتوانستند از گزینههای جدی حضور در این جمع مهم باشند. این در حالی است که جبلی جز ساخت 2 اثر کممخاطب و غیرموثر و البته تدوین چند اثر تلویزیونی رزومه چندانی در کارنامه ندارد.
* چهرههایی برای بررسی کیفیت فنی فیلمها
در جمع 7 نفرهای که مدیران و تصمیمگیرندگان سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر بهعنوان هیأت انتخاب جشنواره اعلام کردهاند، در نهایت فقط 3 چهره موثر سینمایی حضور دارند که همایون اسعدیان را میتوان به عنوان نمایندهای از جامعه کارگردانان، سیدمحمود رضوی را بهعنوان نمایندهای از جامعه تهیهکنندگان و رضا درستکار را بهعنوان نمایندهای از جامعه منتقدان سینما دانست. با این تفاسیر این 3 نفر را باید متناسبترین چهرهها برای حضور در این جمع 7 نفره دانست؛ چهرههایی که وظیفه بررسی وجوه فنی آثار و مقایسه شرایط و امتیاز آنها برای حضور در جمع 22 فیلم نهایی بخش سودای سیمرغ و 10 فیلم بخش نگاه نو با آنهاست. با این همه به نظر میرسد این هیأت با ترکیب خاصی که از سوی برگزارکنندگان جشنواره امسال چیده شده، کار سختی در پیشرو دارد؛ جشنوارهای که انبوهی از نامهای سرشناس متقاضی حضور در آن هستند و حتی برای بخش فیلم اولیهای آن نیز 37 مدعی برای حضور در جمع 10 فیلم نهایی بخش نگاهنو حضور دارند و در این شرایط قطعا حذف برخی نامها و اولویت دادن به برخی آثار دیگر، کاری بشدت سخت برای این چهرهها خواهد بود.
***
همایون اسعدیان
همایون اسعدیان یکی از 2 کارگردان حاضر در جمع 7 نفره هیات انتخاب امسال است که به جرأت میتوان او را متناسبترین چهره برای حضور در این جمع دانست. اسعدیان که آخرینبار با فیلم سینمایی «یک روز بخصوص» در سال 94 در جشنواره فیلم فجر حضور پیدا کرده بود، سابقه ساخت آثار مهمی همچون «نیش»، «مرد آفتابی»، «طلا و مس» و «بوسیدن روی ماه» را دارد و سال گذشته نیز سریال پرمخاطب «لحظه گرگومیش» را روانه آنتن شبکه 3 کرد.
***
سیدمحمود رضوی
سیدمحمود رضوی را میتوان از معدود تهیهکنندههای مولف سینمای ایران در یک دهه اخیر دانست؛ تهیهکنندهای که در چند دوره گذشته جشنواره فیلم فجر هر بار با یک اثر جدی و مهم راهی این رویداد هنری شده است. «دهلیز»، «معراجیها»، «سیانور»، «خانهای در خیابان چهل و یکم»، «ماجرای نیمروز»، «دارکوب»، «لاتاری» و «ماجرای نیمروز: ردخون» از جمله مهمترین آثاری هستند که طی چند سال گذشته با تهیهکنندگی رضوی روانه جشنواره فیلم فجر شدهاند.
***
رضا درستکار
رضا درستکار یکی از منتقدان باسابقه سینمای ایران است. درستکار که سالها بهعنوان منتقد در سینمای ایران فعالیت کرده، در زمینه نویسندگی و کارگردانی نیز دستی بر آتش دارد که ساخت فیلم سینمایی «دستم پاست» از جمله فعالیتهای او در این زمینه است. او علاوه بر همکاری مستمر با مطبوعات سینمایی نظیر فرهنگ و سینما، فیلم، ادبستان، فصلنامه فارابی و دنیای تصویر در زمینه برگزاری دورههای ابتدایی جشنواره جهانی فیلم فجر و جشنواره فیلم کودک و نوجوان نیز فعال بوده است.
***
یلدا جبلی
نامتناسبترین فرد برای حضور در این ترکیب قطعا یلدا جبلی است. او که در کارنامه کاریاش تنها سابقه ساخت 2 اثر کممخاطب «داره صبح میشه» و «جمشیدیه» را دارد، در شرایطی بهعنوان تنها زن حاضر در ترکیب هیات انتخاب جشنواره امسال انتخاب شده که بسیاری حضور او را به عنوان بزرگترین نقطه ضعف هیات انتخاب امسال به شمار میآورند و بعید است که نظر او بتواند بر نظر 6 چهره باسابقه دیگر تاثیر چندانی داشته باشد.
***
محمد احسانی
محمد احسانی یکی از مدیران تلویزیونی حاضر در جمع هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر امسال است که سابقه فعالیت در جایگاه معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی را نیز در کارنامه دارد و احتمالا در نظر گرفتن سابقه او در این حوزه بوده که مدیران جشنواره فیلم فجر را برای حضورش در این ترکیب راضی کرده است. او پیش از این مدتی مدیر شبکه اول سیما بود و در حال حاضر نیز مدیر شبکههای نمایش، نسیم و تماشای رسانه ملی است.
***
محمود اربابی
محمود اربابی که این روزها به عنوان معاون توسعه فناوری و مطالعات سینمایی وزارت ارشاد فعالیت میکند، یکی از مدیران حاضر در این ترکیب است. او که حتی مدتی بهعنوان گزینه مدیریت سازمان سینمایی نیز مطرح شده بود، تنها مدیر سینمایی فعلی است که در ترکیب هیات انتخاب جشنواره امسال حضور دارد. معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی، مدیرکل گسترش و آموزش نیروی انسانی سینمای کشور و مدیرکل ارزشیابی و نظارت سینمای حرفهای کشور از مسؤولیتهایی است که اربابی در کارنامه دارد.
***
حسین کرمی
دیگر مدیر تلویزیونی حاضر در جمع 7 نفره هیأت انتخاب جشنواره سیوهشتم فیلم فجر، حسین کرمی است. او که تا همین چند وقت پیش مدیریت مرکز سیمافیلم را برعهده داشت، در حال حاضر قائممقام معاونت سیمای رسانه ملی است. کرمی هم از آن دسته مدیران تلویزیونی است که معمولا حضور فعالی در هیاتهای انتخاب و داوری جشنواره فیلم فجر و همچنین شوراهای پروانه ساخت و نمایش آثار سینمایی وزارت ارشاد دارد و از این نظر حضورش در این ترکیب اتفاق تازهای به حساب نمیآید.