بر خلاف تصور عمومی علاءالدین یکی از داستان‌های اصلی از مجموعه افسانه‌های هزار و یک شب (شب‌های عربی) نیست، بلکه در قرن هجدهم میلادی توسط یک نویسنده فرانسوی و بر اساس شخصیت علی‌بابا به نگارش درآمد. 

«آنتوان گالاند» که برای نخستین‌بار داستان‌های هزار و یک شب را از نسخه سوری معاصرتر آن به قلم «حانا دیاب» به فرانسه بازمی‌گرداند، تصمیم گرفت داستانی مستقل با عنوان «علاءالدین و چراغ جادو» را در همان فضا خلق کند. از آنجایی که ریشه داستان‌های هزار و یک شب همان داستان ایرانی «هزار افسانه» است، بعدها در عصر خلفای عباسی مورد توجه دبیران ایرانی و عمدتا شیعه دربار او و بعدتر همتایان مصری آنها در عصر خلفای مملوک و آندلس قرار گرفت و در قالب 2 روایت اصلی به مرکزیت بغداد و قاهره به عربی بازگردانده شد. به همین دلیل قهرمانان اصلی مانند علی‌بابا اسامی شیعه دارند و در مقابل شخصیت‌های منفی همانند جعفر، وزیر اعظم سلطان عقربه نیز از شخصیت‌های تاریخی منفور ایرانیان و شیعیان، یعنی هارون‌الرشید(ملقب به ابوجعفر) و جعفر برمکی(وزیر مکار او) برگرفته شده بودند.